Het Baarnsch Lyceum

Het Baarnsch Lyceum
Algemeen
Locatie	Baarn
Opgericht	1919
Type	havo, atheneum, gymnasium
Denominatie	algemeen
Bevoegd gezag	Stichting Het Baarnsch Lyceum
Personen
Rector	Mark Manders
Studenten	1138 (2023 - 2024)
Overig
Afkorting	HBL
Motto	Het pad der rechtvaardigen is als de morgenglans
Website	http://www.hetbaarnschlyceum.nl
Portaal    Onderwijs

Het Baarnsch Lyceum is een middelbare school in Baarn. De school bestaat momenteel uit een havo-, een atheneum- en een gymnasiumafdeling. De zinspreuk van de school is Het pad der rechtvaardigen is als de morgenglans.

Historie[bewerken | brontekst bewerken]

Na de aanleg van de Spoorlijn Amsterdam - Zutphen in 1874 en de Spoorlijn Den Dolder - Baarn in 1898 ontwikkelde Baarn zich snel tot luxe forensengemeente. In de jaren ’10 van de 20e eeuw ontstond er behoefte aan een school in het dorp. Het Baarnsch Lyceum werd op 4 april 1919 als een bijzonder neutrale school opgericht door een groep ouders, onder andere de Baarnse bankiersfamilie Pierson, nadat een verzoek om subsidie voor de oprichting van een gemeentelijk lyceum was afgewezen.

Eerste locatie[bewerken | brontekst bewerken]

Voor 70.000 gulden werd de Villa Waldheim, gelegen naast het station, gekocht en in september 1919 begon het eerste schooljaar. De eerste rector was dr Jan Arend Vor der Hake (1880-1951), naar wie nog steeds een leerlingenfonds genoemd is.

Schoolkranten en leerlingenvereniging[bewerken | brontekst bewerken]

In 1924 startte men de schoolkrant Animo, waarvan de naam een acroniem is voor Alle Naam Is Maar Onzin; in 1926 richtten leerlingen de schoolvereniging B.L.V. op. Sinds dat jaar kiezen de leerlingen hun vertegenwoordigers, de Seniores. Begin 2010 is een groep ontevreden leerlingen de online schoolkrant Lyceumpenner begonnen uit onvrede over de door de schoolleiding uitgeoefende censuur in de Animo.

Interlyceales[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Interlyceale voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Met drie andere oudere lycea (het Amsterdams Lyceum, het Kennemer Lyceum te Overveen en het Lorentz Casimir Lyceum te Eindhoven) organiseert het Baarnsch Lyceum sinds 1938 jaarlijks twee Interlyceales, wedstrijden op sportief en artistiek gebied. Tot de jaren negentig nam ook het Nederlandsch Lyceum te Den Haag deel. Nadat deze school in 1991 was opgeheven werd deze plaats ingenomen door het Vrijzinnig-Christelijk Lyceum, eveneens uit Den Haag. Ook deze school neemt inmiddels geen deel meer aan de landelijke interlyceale. De voorronde voor de Artistieke Interlyceale op het Baarnsch Lyceum heet Grandi Art (wat staat voor Grandioos Artistiek).

Incrementum[bewerken | brontekst bewerken]

In 1950 werd het "Incrementum" van het Baarnsch Lyceum opgericht, een apart klasje waarin prinses Beatrix les kreeg samen met kleine groepjes geselecteerde medeleerlingen. Toen alle prinsessen het Incrementum hadden doorlopen werd het in 1967 dan ook gesloten.

Eerste nieuwbouw[bewerken | brontekst bewerken]

De oude school aan de Vondellaan was inmiddels uitgebreid met noodgebouwen, maar de grote groei aan leerlingen, ook uit omliggende plaatsen, bracht de noodzaak om te verhuizen.

In 1969 verhuisde de school naar de Torenlaan, waar een ruim opgezet nieuwbouwcomplex was verrezen. Het nieuwe schoolgebouw werd feestelijk geopend door Koningin Juliana. Later zou haar kleinzoon Prins Willem Alexander het Baarnsch Lyceum als leerling bezoeken.

In de hal van de school stonden twee pilaren waarvan de bekende kunstenaar Escher de tegels ontwierp. In deze hal hangt ook een gedenkplaat voor de oud-leerlingen die tijdens de Tweede Wereldoorlog hun leven voor de vrijheid gaven.

Tweede nieuwbouw[bewerken | brontekst bewerken]

Op 4 juni 2009 werd begonnen aan de bouw van een nieuw schoolgebouw, in samenwerking met de Waldheim-mavo. Volgens planning werd het deel van Het Baarnsch Lyceum in oktober 2010 in gebruik genomen, het Waldheim-deel volgde in begin 2011. De bouw liep een kleine achterstand op door een verkeerde planning tijdens de eindexamenperiode, zodat de bouw werd stilgelegd in verband met geluidsoverlast. Het Baarnsch Lyceum heeft hiermee landelijke aandacht gekregen. In 1967 maakte kunstenaar M.C. Escher tegelontwerpen voor twee betonnen zuilen in de hal. Hij werd hiervoor gevraagd omdat zijn drie zonen leerling van de school waren. Ook verzorgde hij er lessen en was hij jurylid bij de Artistieke Lyceale. De twee zwart-witte ontwerpen Vogels en vissen en Bloemen werden gemaakt bij De Porceleyne Fles in Delft. In augustus 2010 werden de 176 tegels aangebracht op pilaren van de nieuwbouw.^[1] De nieuwe lockerkasten zijn bedrukt met grafische motieven van Escher. Op het terrein van de school staat een kunstwerk dat geïnspireerd is op de prent Zwaartekracht, een litho die M.C. Escher in 1952 maakte.^[2]

Rectoren:

1919-1948: Dr J.A. Vor der Hake

1948-1960: Ir F.C. Driessen

1960-1962: Dr U. Schultz (overleden tijdens rectoraat)

1963-1970: Dr J.A. Vreeswijk

1970-1982: Drs J.C. van Dorssen

1982-1997: Dr A.H. 't Hooft

1997-2011: Drs K. de Boer

2011-2022: Drs H. van Ommen (overleden tijdens rectoraat)

2023: M. Manders BSc.

Bekende oud-leerlingen[bewerken | brontekst bewerken]

Maryse Abendanon, hockeyster Richard Barmé, Engelandvaarder Willem Hendrik de Beaufort, griffier Tweede Kamer[3] Dick Binnendijk, dichter André Bolhuis, hockeyer en sportbestuurder[4] Dave Boomkens, schrijver, journalist Pauline Dekker, arts Maarten Doorman, filosoof, dichter, hoogleraar Marnix Dorrestein, musicus Olaf Ephraim, politicus Paul Fentener van Vlissingen, ondernemer Ronald Giphart, schrijver Hella Haasse, schrijfster Kees van Hardeveld, bondscoach waterpolo Francis van 't Hooft, hockeyster[5] Michiel Horn, historicus Daan Huizing, golfspeler Ina Isings, hoogleraar klassieke archeologie

Jim Janssen van Raaij, politicus Wilco Jiskoot, topbankier ABN-Amro Marien de Jonge, militair Ernst de Jonge, verzetsman en roeier Tom Kok, bestuurder[6] Onno Kosters, dichter Michiel Kruidenier, architectuurhistoricus Roepie Kruize, hockeyer[7] Pauline Kruseman, museumexpert Mathijs Lagerberg, cartoonist Wouter Otto (David) Levenbach, chansonnier Irene van Lippe-Biesterfeld, prinses Jaap van Mesdag, Engelandvaarder Frank de Miranda, beeldhouwer, publicist Thomas Möhlmann, dichter Carolina Mout, actrice en zangeres Bert Natter, schrijver Willem Oltmans, journalist

Miep Oranje, collaborateur Beatrix van Oranje-Nassau, prinses Christina van Oranje-Nassau, prinses Margriet van Oranje-Nassau, prinses Willem-Alexander van Oranje-Nassau, koning der Nederlanden Friso van Oranje-Nassau Van Amsberg Olga Ponjee, auteur Daniël van der Ree, politicus Victorine van Schaick, bibliothecaresse Anna Serierse, jazzzangeres Petra Sijpesteijn, hoogleraar Arabische taal en cultuur Frits Sissing, musicalacteur en tv-presentator Jean-Marc van Tol, illustrator en cartoonist

Jelte Tuinstra, artiest, componist Anne van Veen, cabaretière Sophie Veldhuizen, musicalactrice Ernst Verduin, bedrijfseconoom Frank Zweerts, hockeyer Jeroen Zweerts, hockeyer Martijn Hillenius, acteur en scenarioschrijver |} Bekende (oud)-leraren[bewerken | brontekst bewerken] Gijs Boeijen, krachtsporter Dick Binnendijk, dichter en literair criticus Frits Booy, schrijver, historicus, Sinterklaaskenner en publicist Gertrude Büringh Boekhoudt, docent Nederlands en Duits (begin jaren vijftig docente aan het Incrementum) Jan Arend vor der Hake, neerlandicus, rector en auteur. Arnold Heertje, econoom, hoogleraar, publicist en columnist C.O. Jellema, begin jaren zestig leraar Duits[8] Martinus J. Langeveld, pedagoog en leraar Nederlands Nic Loning, tekenaar en journalist Renske Nieweg, muziekpedagoge te Amersfoort (begin jaren vijftig docente aan het Incrementum) Fred van der Spek, politicus, een van de oprichters van de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP) Jo Walraven van Winkoop, kunstenaar en neerlandicus Literatuur[bewerken | brontekst bewerken] Als de morgenglans. Het Baarnsch Lyceum 1919-2004, Gedenkboek ter gelegenheid van het 85-jarig bestaan van Het Baarnsch Lyceum. Onder redactie van Frits Booy, Gerard Brouwer en Bert Natter. Externe link Het Baarnsch Lyceum Referenties ↑ NPO. Gearchiveerd op 14 april 2016. ↑ Dichtbij, 11 april 2012 ↑ hetutrechtsarchief.nl ↑ NRC, 12 september 2005. Gearchiveerd op 28 juli 2023. ↑ Groenegraf.nl. Gearchiveerd op 26 november 2022. ↑ ftm.nl. Gearchiveerd op 6 april 2023. ↑ Groenegraf.nl. Gearchiveerd op 5 juni 2023. ↑ Paul Beers - Alleen per brief, uitgeverij Flanor, Nijmegen, (2017) ISBN 9789073202962 Mediabestanden Zie de categorie Baarnsch Lyceum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.