Dominique Lecourt
| Dominique Lecourt | ||||
|---|---|---|---|---|
.JPG) | ||||
Dominique Lecourt in maart 2013 | ||||
| Persoonsgegevens | ||||
| Geboren | Parijs, 5 februari 1944 | |||
| Overleden | Parijs, 1 mei 2022 | |||
| Land |  Frankrijk | |||
| Functie | Filosoof | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Discipline | Bio-ethiek, epistemologie, wetenschapsfilosofie, filosofie van de biologie | |||
| Domein | Westerse filosofie | |||
| Tijdperk | Hedendaagse filosofie | |||
| Stroming | Marxisme, historische epistemologie | |||
| Beïnvloed door | Baruch Spinoza, Condorcet, Denis Diderot, Karl Marx, Gaston Bachelard, Georges Canguilhem, Louis Althusser, Michel Foucault | |||
| ||||
Dominique Lecourt (Parijs, 5 februari 1944 - aldaar, 1 mei 2022) was een Frans filosoof, wiens werk zich vooral toespitst op wetenschapsfilosofie en marxisme. Zijn wetenschapsfilosofie is voornamelijk geïnspireerd op Franse auteurs als Gaston Bachelard en Georges Canguilhem, terwijl zijn marxistisch ideeëngoed afkomstig is van zijn leermeester, Louis Althusser.
Hij heeft vooral werken geschreven waarin hij het oeuvre van auteurs als Bachelard en Canguilhem herleest vanuit een expliciet marxistisch kader. Juist als bij Althusser verbindt hij ideeën van Bachelard, zoals de epistemologische breuk en epistemologische obstakels, met de notie van ideologie en de idee van marxisme als wetenschap. In die zin geeft hij een materialistische herlezing van het werk van Bachelard. Door zijn vroege werken L'Épistemologie historique de Gaston Bachelard uit 1969 en Pour une critique de l'épistémologie uit 1972 (die in 1975 samen werden vertaald als Marxism and Epistemology) verkreeg het werk van Bachelard enige bekendheid binnen de Angelsaksische wereld. In het eerste werk introduceerde hij voor het eerst de term 'historische epistemologie', die later overgenomen is door andere auteurs, vooral in de Angelsaksische wereld (men spreekt van historical epistemology).
Lecourt paste zijn gedachtegoed ook op verschillende debatten toe, zoals de zaak rond Trofim Lysenko, de (Amerikaanse) theorie van intelligent design en de bio-ethiek.
Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]
- L’Épistémologie historique de Gaston Bachelard (1969)
- Bachelard, épistémologie, textes choisis (1971)
- Pour une critique de l’épistémologie : Bachelard, Canguilhem, Foucault (1972)
- Une crise et son enjeu (1973)
- Bachelard, le jour et la nuit (1974)
- Lyssenko, histoire réelle d’une « science prolétarienne » (1976)
- Dissidence ou révolution ? (1978)
- L’Ordre et les Jeux (1981)
- La Philosophie sans feinte (1982)
- Contre la peur (1990)
- L’Amérique entre la Bible et Darwin, suivi de Intelligent design : science, morale et politique'' (1992)
- À quoi sert donc la philosophie ? Des sciences de la nature aux sciences politiques (1993)
- Les Infortunes de la raison (1994)
- Prométhée, Faust, Frankenstein : Fondements imaginaires de l’éthique (1996)
- L’Avenir du progrès (1997)
- Déclarer la philosophie (1997)
- Le Rapport bleu. Les sources historiques et théoriques du Collège International de Philosophie (1998) (met François Châtelet, Jacques Derrida en Jean-Pierre Faye)
- Science, Philosophie et Histoire des sciences en Europe (1998) (redactie)
- Encyclopédie des sciences (1998) (redactie)
- Les Piètres penseurs (1999)
- Dictionnaire d’histoire et philosophie des sciences (1999) (redactie)
- Sciences, Mythes et Religions en Europe (2000) (redactie)
- Rapport au ministre de l’Éducation nationale sur l’enseignement de la philosophie des sciences (2000)
- La Philosophie des sciences (2001)
- Humain post-humain (2003)
- Dictionnaire de la pensée médicale (2004)
- Bioéthique et Liberté (2004) (met Axel Kahn)
- La Science et l'Avenir de l'homme (2005) (redactie)
- L’Erreur médicale (2006) (redactie, samen met C. Sureau en G. David)
- Georges Canguilhem (2008)
- Charles Darwin. Origines - Lettres choisies 1828-1859(2009) (redactie en inleiding)
- L'âge de la peur : Science, éthique et société (2009)
- La mort de la clinique ? (2009) (redactie, samen met G. David, D. Couturier, J-D. Sraer en C. Sureau)
- La santé face au principe de précaution (2009) (redactie)
- Politique de santé et principe de précaution (2011) (redactie, samen met A. Aurengo, D. Couturier en M. Tubiana)
- Diderot. Passions, sexe, raison (2013)
