Bram van der Vlugt

Bram van der Vlugt
Van der Vlugt in Medisch Centrum West (1991)
Algemene informatie
Volledige naam Abraham Rutger van der Vlugt
Geboren 28 mei 1934
Geboorteplaats Den Haag
Overleden 19 december 2020
Overlijdensplaats Nieuwegein
Land Vlag van Nederland Nederland
Werk
Jaren actief 1961–2020
Beroep acteur, stemacteur
(en) IMDb-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film
Televisie

Abraham Rutger (Bram) van der Vlugt (Den Haag, 28 mei 1934Nieuwegein, 19 december 2020[1]) was een Nederlandse acteur. Zijn acteerloopbaan omspande ongeveer zestig jaar. Van 1986 tot en met 2010 was hij Sinterklaas tijdens de landelijke intocht in Nederland. In 2000 won Van der Vlugt een Louis d'Or. In 2019 kreeg hij op zijn 85ste verjaardag in 'zijn' Koninklijke Schouwburg de Bronzen Bram, als vervanging van de Koperen Kees aldaar.[2]

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Jeugd[bewerken | brontekst bewerken]

Van der Vlugt was een zoon van de gelijknamige luitenant-kolonel Abraham Rutger van der Vlugt (1905[3]-1965[4]) en de Joodse Ellen Stokvis (1906-1944). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd zij door de nazi's naar Auschwitz gedeporteerd en vermoord. Omdat hun vader niet-Joods was, werden Van der Vlugt en zijn oudere broer Fred met rust gelaten.[5] Wel verloren zij in 1945 hun huis bij het bombardement op het Bezuidenhout. Zijn vader hertrouwde met Gerarda Huter (1909[6]-1991[7]), die uit een eerder huwelijk al twee kinderen had.

Carrière[bewerken | brontekst bewerken]

Van der Vlugt wilde al vroeg acteur worden, maar door druk van zijn ouders ging hij eerst bouwkunde studeren in Delft. Daar raakte hij betrokken bij het studententoneel, onderdeel van het Delftsch Studenten Corps, waar hij lid was. Vanaf 1958 volgde hij alsnog een toneelopleiding aan de Toneelschool Amsterdam, waar hij in 1961 afstudeerde als acteur en regisseur. Studiegenoten waren onder meer Hetty Verhoogt, Guido de Moor en Aart Staartjes. Vanaf 1961 was hij zeven jaar aangesloten bij Toneelgroep Studio, die zich vanaf 1962 in De Brakke Grond in Amsterdam bezighield met experimenteel toneel.[8][9] Hij kreeg bekendheid door zijn hoofdrol van dokter Finlay in de van 1963 tot 1965 uitgezonden televisieserie Memorandum van een dokter. In 1970 was hij een van de oprichters van Toneelgroep Sater. Hij speelde er zelf tot 1974. Daarna was hij bij wisselende gezelschappen en in de vrije sector te zien. Voor zijn rol in Kopenhagen kreeg hij in 2000 de Louis d'Or, de prijs voor de beste mannelijke hoofdrol.

Van der Vlugt was actief als ambassadeur van het Groene Hart, waar hij veertig jaar woonde in De Meije. Hij was een van de medeoprichters van de stichting Gras & Wolken, die ijvert voor het behoud van het Groene Hart. Voor zijn werk voor Gras & Wolken en als acteur werd hij in 2001 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Verder was hij de mannelijke voice-over van de radioreclames voor Royal Canin en een van de reclamestemmen van Adopteer Een Pup.

Hij werkte in het theater onder meer samen met Joost Prinsen, Kitty Courbois, Thom Hoffman en Oren Schrijver.

Sinterklaas[bewerken | brontekst bewerken]

Bram van der Vlugt als Sinterklaas in 2007

Van 1986 tot en met 2010 kroop Van der Vlugt jaarlijks in de huid van Sinterklaas, als opvolger van Adrie van Oorschot. Hij verscheen in diverse televisieprogramma’s, waarmee hij het televisie-imago van de goedheiligman verder ontwikkelde en waarborgde. Hij stond daarbij bekend om zijn scherpe, soms ietwat ironische opmerkingen. Van der Vlugt maakte als Sinterklaas de opkomst van de media mee. Hij stond bekend om uitspraken zoals "ik vind het nu al leuk", "het komt allemaal goed" en "recht zo die gaat".

Vijfentwintig jaar lang had hij een monopolie als Sinterklaas op de Nederlandse televisie.[10][11] Dat ging verder dan de publieke omroep. Van der Vlugt was niet alleen betrokken bij de officiële intocht, maar ook als vaste gast in programma's als De Club van Sinterklaas, het Sinterklaasjournaal, Het Feest van Sinterklaas, Sesamstraat en Telekids. Daarnaast zat hij ook regelmatig in programma's van Paul de Leeuw, Carlo & Irene en Jochem van Gelder.

Op 21 mei 2011 maakte hij bekend te stoppen als 'vaste raadsman van Sinterklaas', zoals hij dat altijd zelf verwoordde. Op zijn voorspraak werd hij opgevolgd door Stefan de Walle. Naar aanleiding van deze opvolging werd dezelfde dag een ingelaste uitzending van Het Sinterklaasjournaal uitgezonden.[12] Daarin meldde Van der Vlugt dat het Grote Boek van Sinterklaas per ongeluk bij hem in handen was gekomen en hij nu hulp nodig had om het terug te bezorgen. Vanuit de studio had hij 'contact' met de in Spanje aanwezige Sinterklaas, die aangaf een nieuw boek te gaan gebruiken en het oude - volle - boek aan Van der Vlugt te schenken als dank voor zijn diensten van de afgelopen 25 jaar.

Toch zette hij daarna nog enkele keren zijn mijter op, zoals in de films Bennie Stout (2011), Pak van mijn hart (2014), De Brief voor Sinterklaas (2019) en in De Grote Sinterklaasfilm (2020). Verder speelde hij nog Sinterklaas in diverse commercials (Essent en Bol.com), televisieprogramma's (Sint & De Leeuw) en andere producties. In 2012 bracht hij een boek uit over Sinterklaas, getiteld Sinterklaas bestaat!.

Op 4 december 2020 was hij te gast in de studio van De 5 Uur Show. Hij sprak in zijn rol als Sinterklaas over wat volgens hem het corona-woord van het jaar moest worden, namelijk corona-rietje. Het zou het laatste televisieoptreden zijn van Bram van der Vlugt. Op 5 december 2021 brachten Paul de Leeuw en Hans Kesting een ode aan de overleden acteur. De uitzending van Sint & De Leeuw begon op Zorgvlied, waar de heren het graf van hem bezochten. De Leeuw las Van der Vlugts favoriete gedicht voor, waarin wordt benadrukt dat de beste Sinterklaas goed contact heeft met het kind in zichzelf. Vervolgens zag men een compilatie met bekende fragmenten van de afgelopen decennia.

Privé[bewerken | brontekst bewerken]

Van der Vlugt was getrouwd en had vijf kinderen.[11] Zijn dochter Marijne (1965) is een zangeres en presentatrice. Zowel zijn zoon Floris (1981) als zijn dochter Hester (1982) zijn klassiek geschoolde musici. Zijn oudere broer Fred van der Vlugt (1930-2002) was autojournalist.

In februari 2005 werd bekendgemaakt dat Van der Vlugt een tumor in zijn dikke darm had. Deze werd operatief verwijderd.[13] Op zijn tachtigste verjaardag werd hij in theater DeLaMar verrast door zijn collega's van On Golden Pond.[14] Bram van der Vlugt overleed in de nacht van 18 op 19 december 2020 in Nieuwegein in zijn slaap aan de gevolgen van COVID-19.[11][15][16]

Rollen[bewerken | brontekst bewerken]

Van der Vlugt speelde in de volgende films, (televisie)series, toneelstukken en hoorspelen. Bij sommige films staat hij niet als acteur op de rol, maar "met dank aan...". Sinterklaas vervult de rol namelijk altijd zelf.

Films[bewerken | brontekst bewerken]

Televisie[bewerken | brontekst bewerken]

Stemacteur[bewerken | brontekst bewerken]

YouTube[bewerken | brontekst bewerken]

Theater[bewerken | brontekst bewerken]

Luisterboeken[bewerken | brontekst bewerken]

Fictieve verhalen[bewerken | brontekst bewerken]

Documentaires[bewerken | brontekst bewerken]

  • Verhaal van Woerden (omnibus: o.a. voice-over, app uit 2013)[26][27]
  • Cosmos Documentaire TV serie in 13 delen van bijna een uur elk over astronomie uit 1980 van Amerikaans astronoom Carl Sagan. Bram van der Vlugt doet in deze TV serie de Nederlandse voice over. Werd door de NOS in de herfst van 1980 uitgezonden.

Sinterklaas[bewerken | brontekst bewerken]

Discografie[bewerken | brontekst bewerken]

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Ik droom van een vriendje (Amerigo, mijn paardje) 1998 - Bram van der Vlugt
als Sinterklaas
Mega grandioos 2001 - Bram van der Vlugt
als Sinterklaas
met Jochem van Gelder