1643
| 1643 | ||
| Eeuwen: | 16e eeuw · 17e eeuw · 18e eeuw | |
| Decennia: | 1630-1639 · 1640-1649 · 1650-1659 | |
| Jaren: | << · < · 1642 · 1643 · 1644 · > · >> | |
 Jaartelling in verschillende culturen | ||
| Ab urbe condita: | 2396 MMCCCXCVI | |
| Armeense jaartelling: | 1092 – 1093 ԹՎ ՌՂԲ – ՌՂԳ | |
| Chinese jaartelling: | 4339 – 4340 己午 – 庚未 | |
| Christelijke jaartelling: | 1643 MDCXLIII | |
| Ethiopische jaartelling: | 1635 – 1636 | |
| Hebreeuwse jaartelling: | 5403 – 5404 | |
| Hindoekalenders: | ||
| - Vikram Samvat | 1698 – 1699 | |
| - Shaka Samvat | 1565 – 1566 | |
| - Kali yuga | 4744 – 4745 | |
| Iraanse jaartelling: | 1021 – 1022 ۱۰۲۱ – ۱۰۲۲ | |
| Islamitische jaartelling: | 1052 – 1053 ١٠٥٣ – ١٠٥٢ | |
| Maçonnieke jaartelling: | 5642 – 5643 | |
 Juliaanse kalender van 1643 | ||
| Gregoriaanse kalender van 1643 | ||
Het jaar 1643 is het 43e jaar in de 17e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen[bewerken | brontekst bewerken]
- januari
- 15 - Overstroming van de Maas - Het dorp Obbicht wordt na een dijkdoorbraak volledig weggespoeld nadat het waterpeil van de Maas tot recordhoogte is gestegen.
- 21 - Abel Tasman bezoekt als eerste Europeaan Tongatapu, het belangrijkste eiland van Tonga.
- februari
- 6 - Abel Tasman bezoekt als eerste Europeaan de Fiji-eilanden.
- 25 - Willem Kieft, gouverneur van Nieuw-Nederland, geeft opdracht voor een strafexpeditie onder de indianen in de kolonie. Dat is het begin van de Oorlog van Kieft.
- april
- 4 tot 18 november - Maarten Gerritsz. de Vries brengt op zoek naar de "goud- en zilvereilanden" de kusten van Hokkaido, de Koerilen, Sachalin en andere eilanden in kaart.
- mei
- 14 - Lodewijk XIII van Frankrijk sterft. Anna van Oostenrijk, zijn gemalin, wordt regentes voor haar vijfjarig zoontje Lodewijk XIV. Net als haar echtgenoot laat ze zich leiden door de eerste minister, kardinaal Mazarin.
- 19 - Slag bij Rocroi in het kader van de Spaans-Franse Oorlog. De troepen van de landvoogd Francisco de Melo worden in de Franse Ardennen verrassend verslagen door de prins van Condé.
- zonder datum
- De barometer wordt uitgevonden door Evangelista Torricelli. Deze natuurkundige formuleert ook de naar hem genoemde Wet van Torricelli.
- De Turkse vorst en historicus Aboe'l Ghazi Bahadoer wordt khan van China.
- De eerste twee delen van de Acta Sanctorum door de jezuïeten Bolland en Henscher verschijnen te Antwerpen.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Joost van den Vondel schrijft het gedicht Aen de Beurs van Amsterdam
Beeldende kunst[bewerken | brontekst bewerken]
-
-
-
Seascape in the Morning (ca. 1643) Simon de Vlieger
Bouwkunst[bewerken | brontekst bewerken]
-
-
Budesti Josani kerk Roemenië (1643) -
Rechthuis, Bellingwolde (1643)
Geboren[bewerken | brontekst bewerken]
- januari
- 4 - Isaac Newton, Brits natuurkundige, filosoof, wiskundige, sterrenkundige, theoloog en alchemist (overleden 1727)
- augustus
- 21 - Alfons VI van Portugal, koning van 1656 tot 1683 (overleden 1683)
- datum onbekend
- Marc-Antoine Charpentier, Frans componist (overleden 1704)
Overleden[bewerken | brontekst bewerken]
- januari
- 20 - Johannes Lydius (ongeveer 66), Nederlands predikant en theoloog
- februari
- 15 - Juliana van Nassau-Siegen (55), Duits landgravin
- maart
- 1 - Girolamo Frescobaldi (59), Italiaans componist en organist
- mei
- 14 - Lodewijk XIII (41), koning van Frankrijk
- november
- 29 - Claudio Monteverdi (76), Italiaans componist en dirigent
Zie de categorie 1643 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.