گریگور یقیکیان

گریگور یقیکیان
زاده	۱۸۸۰ سباستیا، ارمنستان غربی
درگذشته	۲۴ ژانویهٔ ۱۹۵۱
پیشه	کنشگر سیاسی، روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر
ملیت	ارمنی

گریگور یقیکیان (ارمنی: Գրիգոր Եղիկյան; انگلیسی: Grigor E. Ełikean (Yeqīkīān) با اسامی مستعار V. Vasakuni, P. Andrēasean, V. Turean, G. Margarean, G. Astłuni, and Hnčʿakean زاده ۱۸۸۰ در سباستیا - درگذشته ۲۴ ژانویه ۱۹۵۱تهران) کنشگر سیاسی، روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر ارمنی که در رشت و انزلی ساکن بود.

زندگی‌نامه[ویرایش]

تحصیلات متوسطه خود را در کنستانتینوپل و تحصیلات عالیه را در ونیز انجام به پایان رسانید. اولین مقاله او بر ضد سلطنت استبدادی سلطان عبدالحمید دوم به زبان ترکی و در روزنامه میزان چاپ مصر منتشر شد.

او از ارمنیان مهاجری بود که در دسامبر ۱۸۹۶ به دلیل فشار روزافزون عثمانی‌ها مجبور به ترک وطنش شد. او از سال ۱۲۸۹ در شهر بندر انزلی مستقر شد و تلاش کرد حزبی با گرایش سوسیال دموکرات با حضور ایرانیان ارمنی و غیرارمنی تأسیس کند اما به دلیل عدم توفیق در این حوزه به تأثیرگذاری بر افکار عمومی از طریق انتشار تولیدات ادبی مثل نمایشنامه پرداخت.^[۱] او افکار آزادیخواهانه داشت و حتی به عنوان مترجم با میرزا کوچک‌خان جنگلی همکاری می‌کرد. نمایشنامه‌های او به دو دستهٔ تاریخی و اجتماعی تقسیم می‌شوند. از نمایشنامه‌های تاریخی‌اش می‌توان به جنگ مشرق و مغرب (داریوش سوم) (۱۳۰۳) و انوشیروان عادل و مزدک و از نمایشنامه‌های اجتماعی‌اش می‌توان به میدان دهشت و مقصر کیست اشاره کرد.^[۲]

کتابشناسی[ویرایش]

• جنگ مشرق و مغرب یا داریوش سوم (۱۳۰۳ / ۱۹۲۴)، مترجم: جهانگیر سرتیپ‌پور
• انوشیروان عادل و مزدک، مترجم: جهانگیر سرتیپ‌پور
• میدان دهشت، مترجم: جهانگیر سرتیپ‌پور
• مقصر کیست؟، مترجم: جهانگیر سرتیپ‌پور
• شوروی و جنبش جنگل، ۱۳۹۰

تئاترشناسی[ویرایش]

آثار زیر توسط گریگور یقیکیان کارگردانی شده است^[۳]:

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

• [۱] at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
• Galstyan, Siranush (2016). Cinema of Armenia: An Overview. Mazda Publishers, Inc. ISBN 9781568593029.
• Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan.
• Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ. {{cite book}}: Check date values in: |date= (help)* Galstyan, Siranush (2016). Cinema of Armenia: An Overview. Mazda Publishers, Inc. ISBN 9781568593029.

منابع[ویرایش]

• [۲] at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
• Galstyan, Siranush (2016). Cinema of Armenia: An Overview. Mazda Publishers, Inc. ISBN 9781568593029.
• Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan.
• Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ. {{cite book}}: Check date values in: |date= (help)* Galstyan, Siranush (2016). Cinema of Armenia: An Overview. Mazda Publishers, Inc. ISBN 9781568593029.
• رائین، اسماعیل (۱۳۴۹). ایرانیان ارمنی. مؤسسه انتشارات امیرکبیر. ص. ۱۸۲.
• خلج، منصور. نمایشنامه نویسان ایرانی: از آخوندزاده تا بیضایی. نشر اختران. ۱۳۸۱
• «ELIKEAN, GRIGOR E. – Encyclopaedia Iranica». دریافت‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۱۷.
• The World Encyclopedia of Contemporary Theatre: Volume 5: Asia/Pacific.
• «گریگور یقیکیان در فراز و نشیب سیاست ایران».
• لازاریان، ژانت د (۱۳۸۲). «تئاتر». دانشنامه ایرانیان ارمنی. تهران: انتشارات هیرمند. صص. ۴۳۲–۳۳. شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳.
• هوویان، آندرانیک (۱۳۸۰). «تئاتر ارمنیان». ارمنیان ایران. تهران: مرکز بین‌المللی گفتگوی فرنگ‌ها با همکاری انتشارات هرمس. شابک ۹۶۴-۳۶۳-۰۰۷-۲.
• https://www.facebook.com/sakhtGroup/photos/a.515901261762482/816318265054112/?type=1&theater. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
• (PDF) http://quarterly.theater.ir/file/16/attach2016111365761028141272.pdf. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
• http://www.magiran.com/magtoc.asp?mgID=2264&Number=63&Appendix=0. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
• (PDF) http://ensani.ir/file/download/article/20120514164534-9162-16.pdf. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
• https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/1136924/بررسی-مواجهه-خود-و-دیگری-در-نمایشنامه-جنگ-مشرق-و-مغرب-نوشته-گریگور-یقیکیان-از-منظر-نشانه-شناسی-فرهنگ. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)