نوپو

نوپو
فعال	۱۳۷۲-اکنون
کشور	ایران
وفاداری	نیروهای مسلح ایران
رسته	فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
گونه	عملیات ویژه
نقش	ضد تروریسم رهایی گروگان خنثی‌سازی بمب پلیس ضد شورش
بخشی از	فرماندهی یگان‌های ویژه فراجا
نام(های) مستعار	سیاه جامگان
رژه	۳۱ شهریور هرسال[۱]
تجهیزات	تفنگ
نبردها	فهرست
فرماندهان
فرمانده	سرهنگ محسن ابراهیمی[۲]

فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
سازمان‌های قبلی
شهربانی ژاندارمری کمیته انقلاب اسلامی
سازمان‌های مستقل
سازمان اطلاعات سازمان حفاظت اطلاعات سازمان عقیدتی سیاسی
سازمان و یگان تابعه
پلیس راهنمایی و رانندگی (راهور) پلیس اطلاعات و امنیت عمومی (پاوا) پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) پلیس آگاهی پلیس پیشگیری فرماندهی مرزبانی پلیس مهاجرت و گذرنامه پلیس مبارزه با مواد مخدر مرکز فوریت‌های پلیسی پلیس دیپلماتیک سازمان وظیفه عمومی پلیس بین‌الملل
یگان‌های ویژه
فرماندهی یگان‌های ویژه نیروی ویژه ضد تروریسم (نوپو) مرکز تربیت و عملیات (سپکا) پلیس اسب‌سوار (اسواران) فرماندهی هوایی فرماندهی حفاظت میراث فرهنگی یگان حفاظت منابع طبیعی
مؤسسات آموزشی–پژوهشی
مرکز مطالعات راهبردی دانشگاه علوم انتظامی امین
سایر زیرمجموعه‌ها
بنیاد تعاون بانک قوامین باشگاه فوتبال پاس
فرماندهی
فرمانده کل قوا فرمانده کل انتظامی
پرسنل
نشان درجات
رده
ن ب و

نوپو سرنام نیروی ویژه پاسداران ولایت^[۳] و در برخی منابع نیروهای ویژه پاد وحشت^[۴][۵][۳] یکی از واحدهای زیرمجموعه یگان ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که ماموریت رهایی گروگان، خنثی‌سازی عملیات تروریستی و سرکوب اعتراضات^[۶] را بر عهده دارد.^[۷] نیروهای نوپو در ابتدای شکل‌گیری، توسط تیپ ۶۵ نوهد آموزش داده می‌شدند ولی امروزه استادانی از خود یگان به نیروهای جدید آموزش می‌دهند.^[۸]

رایج‌ترین باور نادرست در مورد نوپو، تلقی آن به عنوان «یگان ویژه فرماندهی انتظامی ایران» می‌باشد. این در حالی است که واحد نوپو، یکی از زیرمجموعه‌های آن محسوب می‌شود. نیروهای ویژه پلیس، در چهار یگان موسی بن جعفر، خمینی، امام حسین و امیرالمؤمنین سازماندهی شده‌اند که نوپو، زیرمجموعه آخری محسوب می‌شود.^[۹]

مأموریت واحد نوپو، در رهایی گروگان و مقابله با عملیات‌های تروریستی خلاصه می‌شود و مأموران این واحد برای آمادگی هرچه بیشتر، آموزش‌های ویژه‌ای شامل فراگیری دوره‌های ویژه چترریزی، تیراندازی، پرش از ساختمان، تکواندو ،کاراته ،جودو، راپل، غواصی، سکان داری، پرواز با پاراگلایدر، پاراموتور و همچنین دوره‌هایی موسوم به آبی و خاکی را پشت سر می‌گذارند.^[۱۰][۶]

مجموعه تلویزیونی رهایی به معرفی کامل نوپو می‌پردازد.

پوشش[ویرایش]

لباس نیروهای نوپو در دو نوع پلنگی و مشکی یکپارچه تعریف شده که لباس پلنگی مشابه همان لباس نیروهای یگان ویژه و بیشتر در امور غیر عملیاتی استفاده می‌شود و نوع مشکی یکپارچه که در ماموریت‌ها و مراسمات رسمی و مانورها از آن استفاده می‌نمایند. این پوشش تماماً مشکی و به صورت یکپارچه مانند لباس خلبانان است که رنگش به گفته فرمانده آن به دلیل ایجاد رعب و وحشت برابر اهدافشان بدین گونه انتخاب شده‌است اما از دلایل یکپارچه بودن آن یعنی جدا نبودن لباس بالاتنه از پایین‌تنه و یک‌تکه بودن آن می‌توان به راحتی و سهولت حرکتی اعضای بدن در حین مأموریت، زمان کمتر برای آماده شدن و… اشاره نمود.^[۱۱]

نام[ویرایش]

در منابع موجود دو نام برای این واحد استفاده شده‌است. در سال ۱۳۹۱ که حسن کریمی عهده‌دار فرماندهی این نیروها شد، نام این واحد را «نیروهای ویژه پاسدار ولایت» برشمرد؛ حال آنکه تا قبل آن نوپو مخفف «نیروهای ویژه پادوحشت» قلمداد می‌شد.^[۱۲] وی در توجیه این عمل گفت که در اصطلاحات بین‌المللی برای این نیروها نام پادوحشت کاربرد دارد اما ما آن را به پاسدار ولایت تغییر دادیم.^[۶][۱۳]

شکل‌گیری و آغاز به کار[ویرایش]

پیش از انقلاب سال ۱۳۵۷، مأموریت‌های رهایی گروگان و ضدتروریستی در اختیار تیپ ۶۵ نوهد قرار داشت و تشکیل آن نیز به زمان قبل از انقلاب بازمی‌گردد که ۳۳ نفر از افراد تیپ ۶۵ توسط کارشناسان خارجی، انتخاب شدند و تحت آموزش قرار گرفتند اما پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، این نیاز در نیروی انتظامی دیده شد تا نیروهای ویژه‌ای (نوپو) با هدف انجام «مأموریت‌های رهایی گروگان و ضدتروریست» آموزش دیده شوند. نوپو در سال ۷۴ به شکل منسجم‌تری درآمد و در سال ۷۶ وظیفه مقابله با تیم‌های تروریستی به این واحد سپرده شد که کمیته بازنشستگان تیپ ۶۵ نوهد نیز در آموزش این نیروها، کمک بسیاری در ابتدای امر داشتند و ادامه این راه توسط خود نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی ایران طی شد.^[۱۰]

برخورد با اعتراضات[ویرایش]

حسن کریمی فرمانده پیشین واحد نوپو در این خصوص گفت که این نیروها را در برخورد با اعتراضات دانشجویی سال ۷۸ و اعتراضات سال ۸۸ نقش اصلی را بازی کردند. وی همچنین از ایجاد واحد ویژه «ضد اغتشاش زنان» در این یگان خبر داد و گفت که وظیفه‌اش برخورد با اعتراضات زنان است. وی اعمالی چون کار اطلاعاتی، بازجویی و تخلیه محل تجمع اعتراضات اجتماعی بانوان را شرح وظایف این واحد برشمرد.^[۱۰]

درگیری‌ها[ویرایش]

• حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸–۲۳ تیر ۱۳۷۸)^[۵]
• ناآرامی‌های ایران پس از اعلام نتایج انتخابات ۱۳۸۸^[۱۰]
• حمله تروریستی داعش به مجلس ایران
• اعتراضات سال ۹۶ ایران^[۱۴]
• اعتراضات دراویش گنابادی^[۱۵][۱۶]
• اعتراضات ۱۳۹۸ ایران^[۱۷][۱۸]
• خیزش ۱۴۰۱ ایران^[۱۹]

فرماندهان[ویرایش]

• سرهنگ محمود محمودی (نامشخص–۱۳۹۱)
• سرهنگ محمد طراقیه (۱۳۹۱–۱۳۹۳)
• سرهنگ حسین امجدیان (۱۳۹۳–۱۳۹۵)
• سرهنگ دوم محسن ابراهیمی (۱۳۹۵–اکنون)^[۲۰][۲۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

• تیپ ۶۵ نوهد
• تیپ نیروی ویژه صابرین

منابع[ویرایش]