مرداب‌های بین‌النهرین

تالاب‌های میان‌رودان یا جنگل‌های میان رودان
Mesopotamian Marshes
Tigris-Euphrates alluvial salt marsh
باتلاق چیبایش
موقعیت باتلاق‌های بین‌النهرین (جنگل آبرفتی دجله-فرات)
بومگاه
زیست‌بومعلفزارها، دشت‌های سیل زده، جنگل‌ها و نیزارهای انبوه
مرزهابیابان عربی، ناحیه بیابانی و نیمه‌بیابانی جنوب ایران، و استپ جنگلی کوه‌های زاگرس
جغرافیا
مساحت۳۵٬۵۷۲ کیلومتر مربع (۱۳٬۷۳۴ مایل مربع)
کشورهاعراق و ایران[۱]
نگهداری
وضعیت نگهداریبحرانی/در معرض خطر[۲]
محافظت‌شده3,070 km² (9٪)[۳]

مرداب‌های بین‌النهرین یا تالاب‌های میان‌رودان (به انگلیسی: Mesopotamian Marshes)، مجموعه تالابهایی واقع در جنوب عراق و جنوب باختری ایران هستند.[۴] این مانداب‌ها، از باتلاق مرکزی، هورالدورق و باتلاق حمار تشکیل می‌شود و بزرگ‌ترین تالاب اکوسیستم غربی اوراسیا است. در این اکوسیستم مناطق محافظت شدهٔ جنگلی همچون پارک ملی کرخه وجود دارد. این چشم‌انداز آبی نادر در بیابان، ارائه‌دهندهٔ زیستگاه برای عرب‌های هور و جمعیت مهم حیات وحش است.

تخلیه بخش‌هایی از باتلاق در ۱۹۵۰ میلادی آغاز شد و تا ۱۹۷۰، برای گرفتن زمین برای کشاورزی و اکتشاف نفت ادامه داشت. با این حال، در اواخر ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی و در دوران ریاست جمهوری صدام حسین، این کار گسترش یافت و به اخراج شیعیان از باتلاق انجامید. تا پیش از سال ۲۰۰۳، باتلاق تا ۱۰٪ از اندازه اصلی خود خشک شده بود.[۵]

پس از سقوط رژیم صدام حسین در سال ۲۰۰۳، باتلاق تا حدّی بهبود یافت اما خشک‌سالی همراه با ساخت‌وساز سد در ترکیه، سوریه و ایران مانع این روند است.[۶] از سال ۲۰۱۶ تالاب‌های میان‌رودان در فهرست میراث یونسکو ثبت شده‌است.[۷]

گاومیش‌های بسیاری در این مرداب‌ها زندگی می‌کنند و از آب آن برای خنک کردن بدن خود استفاده می‌کنند چون در این منطقه تمام فصل‌های سال (حتی تابستان) باران‌های سیل آسایی می‌بارد این منطقه دارای جنگل‌ها و نیزارهای انبوه و زمین‌های پرآب است به طوری که قابل مقایسه با شمال ایران است. به طوری که در تابستان که آب هوای جنوب ایران بسیار گرم و شرجی است در تالاب-جنگل‌های میان رودان به دلیل باران فراوان خنک است.

دراین تالاب‌ها جنگل‌های انبوه نخل، کنار، گز، پده وجود دارد، در گذشته تمساح، میمون، ببر، شیر، پلنگ، فیل سوری نیز در تالاب‌های میان رودان زندگی می‌کردند اما امروزه گرگ، آهو، گراز، گوزن زرد ایرانی آهو و انواع خزندگان بی مهرگان و حشرات زندگی می‌کنند.

در امروز اقوامی بومی و ابتدائی زیادی وجود دارند که در این تالاب-جنگل‌ها با شکار زندگی می گذارنند.

البته نیزار هم نوعی جنگل است.

خشک شدن[ویرایش]

تالاب‌های میان‌رودان در عراق و به میزان کمتری در ایران در میان سال‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۹۰ برای پاکسازی مناطق وسیعی از تالاب‌ها در سامانه رودخانه‌ای دجله-فرات تخلیه شدند.

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "The past, present and future of the Mesopotamian marshes".
  2. "Tigris-Euphrates alluvial salt marsh". Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund., accessed 30 June 2020
  3. Dinerstein, Eric; Olson, David; et al. (June 2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. PMC 5451287. PMID 28608869.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link) Supplemental material 2 table S1b.
  4. "Mesopotamian Delta and Marshes". World Wide Fund for Nature. Archived from the original on 14 August 2013. Retrieved 5 August 2013. Geographic Location: Middle East: Iran, Iraq, and Kuwait
  5. CURTIS J. RICHARDSON AND NAJAH A. HUSSAIN (June 2006). "Restoring the Garden of Eden: An Ecological Assessment of the Marshes of Iraq" (PDF). www.biosciencemag.org. Archived from the original (PDF) on 6 June 2012. Retrieved 3 February 2017.
  6. Muir, Jim (24 February 2009). "Iraq marshes face grave new threat". BBC News. Retrieved 7 August 2010.
  7. «Iraqi marshlands named as Unesco world heritage site». Guardian. ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۶.

پیوند به بیرون[ویرایش]