علم پایداری

علم پایداری (به انگلیسی: Sustainability science)، علم و رشته‌ای دانشگاهی است که نخستین بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی پدید آمد.[۱][۲] مشابه علوم کشاورزی یا علوم بهداشتی، علم پایداری یک علم کاربردی است و با مشکلات عملی که به آن توجه دارد تعریف می‌شود. علم پایداری بر موضوعات مرتبط با پایداری و توسعه پایدار به عنوان بخش‌های اصلی موضوع خود تمرکز دارد.[۲] این علم «با مشکلاتی که به آن توجه می‌کند و نه با رشته‌هایی که به کار می‌گیرد» تعریف می‌شود و «نیاز به پیشبرد دانش و عمل را با ایجاد یک پل پویا بین این دو را تأمین می‌کند».[۳]

این رشته برهم‌کنش‌های بین سیستم‌های انسانی، محیطی و مهندسی را برای درک و کمک به راه‌حل‌هایی برای چالش‌های پیچیده‌ای آینده بشریت را بررسی می‌کند. این علم همچنین بر بررسی و مطالعه یکپارچگی سیستم‌های اصلی که نبود آنان حیات سیاره را تهدید می‌کند، متمرکز است. نمونه‌ای از مشکلات موجود در این سیستم‌ها عبارتند از تغییرات آب و هوایی، از دست دادن تنوع زیستی، آلودگی و دگرگونی سرزمین و آب.[۴]

علم پایداری بر مفاهیم مرتبط اما نه یکسان توسعه پایدار و علوم محیطی تکیه دارد.[۵] علم پایداری چارچوبی حیاتی برای پایداری فراهم می‌کند.[۶] اندازه‌گیری پایداری داده‌های کمی مبتنی بر شواهد مورد نیاز برای هدایت حاکمیت پایداری نیز مورد توجه است.[۷]

تاریخچه[ویرایش]

علم پایداری در قرن بیست‌ویکم به عنوان یک رشته دانشگاهی جدید ظهور کرد.[۸] این رشته جدید علم به‌طور رسمی با «بیانیه تولد» خود در کنگره جهانی «چالش‌های یک زمین در حال تغییر ۲۰۰۱» در آمستردام و توسط شورای بین‌المللی علوم (ICSU)، برنامه بین‌المللی ژئوسفر-بیوسفر (IGBP)، برنامه بین‌المللی ابعاد انسانی در مورد تغییرهای جهانی محیطی و برنامه تحقیقات جهانی آب و هوا (WCRP) معرفی شد. این رشته نشان‌دهنده تمایل به ارائه کلیات و رویکرد گسترده از «پایداری» در یک زیربنای تحلیلی و علمی قوی‌تر است و «دانش و عمل، دیدگاه‌های جهانی و محلی از شمال و جنوب جهان، و رشته‌ها در سراسر علوم طبیعی و اجتماعی، مهندسی و پزشکی را گرد هم می‌آورد».[۹] بوم‌شناس ویلیام سی. کلارک پیشنهاد می‌کند که نمی‌توان علم پایداری را فقط به عنوان تحقیقات «پایه‌ای» و «کاربردی» در نظر گرفت، بلکه علم پایداری با مشکلاتی که به آن توجه می‌کند و نه با رشته‌هایی که به کار می‌گیرد، تعریف می‌شود. به گفته وی، این علم با پیشرفت دانش و عمل کمک به ایجاد پلی بین این دو می‌کند.[۱۰]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Bettencourt, LM; Kaur, J (6 December 2011). "Evolution and structure of sustainability science". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 (49): 19540–5. doi:10.1073/pnas.1102712108. PMID 22114186. Retrieved 29 September 2022.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Clark, William C.; Harley, Alicia G. (17 October 2020). "Sustainability Science: Toward a Synthesis". Annual Review of Environment and Resources (به انگلیسی). 45 (1): 331–386. doi:10.1146/annurev-environ-012420-043621. ISSN 1543-5938. Retrieved 29 September 2022.
  3. Clark, W. C. (6 February 2007). "Sustainability Science: A room of its own". Proceedings of the National Academy of Sciences. 104 (6): 1737–1738. Bibcode:2007PNAS..104.1737C. doi:10.1073/pnas.0611291104. PMC 1794267. PMID 17284615.
  4. "Sustainability Science – Taskforce on Conceptual Foundations of Earth System Governance". Earth System Governance Project. Retrieved 29 September 2022.
  5. Sauvé, Sébastien; Bernard, Sophie; Sloan, Pamela (1 January 2016). "Environmental sciences, sustainable development and circular economy: Alternative concepts for trans-disciplinary research". Environmental Development (به انگلیسی). 17: 48–56. doi:10.1016/j.envdev.2015.09.002. ISSN 2211-4645. Retrieved 29 September 2022.
  6. Komiyama, Hiroshi; Takeuchi, Kazuhiko (25 October 2006). "Sustainability science: building a new discipline". Sustainability Science. 1 (1): 1–6. doi:10.1007/s11625-006-0007-4.
  7. "Sustainability Accounting in UK Local Government". The Association of Chartered Certified Accountants. Archived from the original on 2008-04-11. Retrieved 2008-06-18.
  8. Kates, R. W.; Clark, WC; Corell, R; Hall, JM; Jaeger, CC; Lowe, I; McCarthy, JJ; Schellnhuber, HJ; Bolin, B (27 April 2001). "Sustainability Science". Science. 292 (5517): 641–642. doi:10.1126/science.1059386. PMID 11330321.
  9. Clark, William C.; Dickson, Nancy M. (8 July 2003). "Sustainability science: The emerging research program". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 100 (14): 8059–8061. doi:10.1073/pnas.1231333100. PMC 166181. PMID 12794187.
  10. Clark, W. C. (6 February 2007). "Sustainability Science: A room of its own". Proceedings of the National Academy of Sciences. 104 (6): 1737–1738. Bibcode:2007PNAS..104.1737C. doi:10.1073/pnas.0611291104. PMC 1794267. PMID 17284615.

برای مطالعه بیشتر[ویرایش]

Jackson, T. (2009), "Prosperity Without Growth: Economics for a Final Planet." London: Earthscan