شیلی
مختصات: ۳۳°۲۶′ جنوبی ۷۰°۴۰′ غربی / ۳۳٫۴۳۳°جنوبی ۷۰٫۶۶۷°غربی
جمهوری شیلی República de Chile شیلی | |
|---|---|
شعار: «با خرد یا نیرو» | |
سرود: سرود ملی شیلی | |
 | |
| پایتخت و بزرگترین شهر | سانتیاگو ۳۳°۲۶′ جنوبی ۷۰°۴۰′ غربی / ۳۳٫۴۳۳°جنوبی ۷۰٫۶۶۷°غربی |
| زبان(های) رسمی | اسپانیولی |
| حکومت | جمهوری |
• • رئیس‌جمهور | سباستین پینیرا |
| مساحت | |
• کل | ۷۵۶٬۹۵۰ کیلومترمربع (۲۹۲٬۲۶۰مایل‌مربع) (۳۸ام) |
• آبها (٪) | ۱٫۰۷ |
| جمعیت | |
• سرشماری | ۱۹،۰۹۸،۰۰۰ (۶۴ام) |
• تراکم | ۲۴ /به ازای هر کیلومترمربع (۶۲٫۲ /مایل‌مربع) (۱۹۸ام) |
| واحد پول | پسو شیلی (CLP) |
| منطقه زمانی | n/a |
• تابستان (ساعت تابستانی) | n/a |
| پیش‌شماره تلفنی | ۵۶ |
| دامنه سطح‌بالا | .cl |
شیلی، با نام رسمی جمهوری شیلی (به اسپانیایی: República de Chile)، کشوری است واقع در آمریکای جنوبی که پایتخت آن سانتیاگو است. شیلی در نقشهٔ آمریکای جنوبی به مانند یک نوار بلند و باریک میان رشته کوه آند در شرق و اقیانوس آرام در غرب کشیده شده‌است. اقیانوس آرام کل مرز غربی این کشور را تشکیل می‌دهد، و از شمال با پرو، از شمال شرق با بولیوی، از شرق با آرژانتین، و در پایین‌ترین نقطه جنوبی کشور با گذرگاه دریک هم‌مرز است. این کشور به همراه اکوادور تنها کشورهایی در آمریکای جنوبی هستند که با برزیل مرز مشترک ندارند. طول خط ساحلی این کشور با اقیانوس آرام ۶۴۳۵ کیلومتر است.
بیابان آتاکاما با وسعت ۱۰۰۰ کیلومتر در بخش شمالی این کشور واقع شده‌است. این بیابان در واقع خشک‌ترین ناحیه بر روی زمین است که با توجه به خشک بودن آن دارای ارزش اقتصادی فراوان برای کشور شیلی است. این بیابان سرشار از فلزاتی معدنی همچون مس، طلا و نقره است که در سال ۲۰۱۵ تنها ۵٬۷ میلیون تن مس از این بیابان استخراج و سپس صادر شده‌است.[۱][۲]
یکی از مهم‌ترین رویدادها در تاریخ کشور شیلی مربوط به دههٔ ۷۰ میلادی است زمانی که سالوادور آلنده از حزب مارکسیست شیلی در انتخابات این کشور پیروز و به عنوان رئیس‌جمهور برگزیده شد اما پس از آن در کودتای ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ به رهبری آگوستو پینوشه و با کمک و تأثیرگذاری سازمان سیا، ژنرال پینوشه موفق به اجرای کودتا در این کشور شد.[۳] این کودتا تأثیری شگرف و بسیار مهم در تاریخ این کشور و روند جنگ سرد گذاشت.[۴] امروزه کشور شیلی با توجه به رشد و توسعه پایدار در شاخص‌های همانند توسعه انسانی، رقابت‌پذیری در تجارت و اقتصاد، آزادی اقتصادی و رشد درآمد سرانه یکی از با ثبات‌ترین و امن‌ترین کشورها در آمریکای لاتین به‌شمار می‌آید.[۵] شیلی یکی از اعضای سازمان ملل، اتحادیه کشورهای آمریکای جنوبی و جامعه کشورهای آمریکای لاتین و حوزه کارائیب است.
تاریخ[ویرایش]
حدود ۱۰ هزار سال پیش، مردم سرخ‌پوست مهاجر در داخل دره‌های حاصلخیز و در امتداد ساحلی که هم‌اکنون شیلی نامیده می‌شود، ساکن شدند. اینکاها امپراتوریشان را تا آنچه امروزه شیلی شمالی خوانده می‌شود گسترش دادند، اما بایر بودن این ناحیه از گسترش اقامت آن‌ها جلوگیری می‌نمود.
فتح این سرزمین که امروزه شیلی خوانده می‌شود تنها به صورت تدریجی واقع شد، و اروپایی‌ها به دستان جمعیت محلی این نقطه متحمل عقب‌نشینی‌های مکرر شدند. قیام گسترده مپوچه که در سال ۱۵۳۳ آغاز شد به مرگ والدیویدا و تخریب بسیاری از مستعمرات اصلی در این نقطه منجر گردید. قیام‌های اصلی بعدی در سال‌های ۱۵۹۸ و ۱۶۵۵ رخ داد. هرگاه که مپوچه‌ها و دیگر گروه‌های بومی شورش می‌نمودند، مرز جنوبی این مستعمره به سمت شمال جابجا می‌گردید.
لغو برده داری در سال ۱۶۸۳ از تنش‌ها در مرز بین مستعمره و سرزمین مپوچه‌ها تا بخش جنوب کاست، و اجازه داد تا تجارت بین استعمارگران و مپوچه‌ها افزایش یابد.
سیاست شیلی[ویرایش]
قانون اساسی شیلی در شرایط غیرمعمول و در زمان زمامداری اوگوستو پینوشه دیکتاتور سابق نظامی این کشور در سال 1980 تصویب شد. این قانون در سال 1981 جنبه اجرایی به خود گرفت. پس از شکست پینوشه در همه پرسی سال 1988، مفادی به این قانون اساسی اضافه شد تا روند تغییرات احتمالی آتی در این قانون اساسی تسهیل شود. در سال 2005، ریکاردو لاگوس رئیس‌جمهوری وقت شیلی مصوبه‌های کنگره شیلی را به عنوان الحاقیه به قانون اساسی این کشور افزود. بر اساس این تغییرات در قانون اساسی حق انتصاب سناتورها یا انتصاب سناتورهای مادام‌العمر لغو شد. همچنین حق کنار گذاشتن فرمانده نیروهای مسلح شیلی به رییس‌جمهور این کشور واگذار شد. بر همین مبنا دوره زمامداری رئیس‌جمهوری نیز از شش سال به چهار سال کاهش یافت. در این اولین دور انتخابات ریاست جمهوری شیلی در 11 دسامبر 2005، هیچ یک از چهار کاندیدای ریاست جمهوری نتوانست 50 درصد آرای لازم برای پیروزی را کسب کند. در دور دوم نیز میچله باچلت کاندیدای ائتلاف چپ میانه با سباستیان پینیرا کاندیدای ائتلاف راست میانه به رقابت پرداخت و در نهایت باچلت از این رقابت پیروز خارج شد. باچلت در 11 مارس 2006 در مقام ریاست جمهوری شیلی سوگند خورد. این چهارمین انتخاباتی بود که پس از پایان عصر دیکتاتوری پینوشه در شیلی برگزار می‌شد. براساس قانون اساسی، رئیس‌جمهوری شیلی نمی‌تواند چندین دوره پیاپی در انتخابات شرکت کند. شیلی دارای یک کنگره دو مجلسی است؛ مجلس سنا با 38 نماینده ومجلس نمایندگان با 120 عضو. دوره نمایندگی سناتورها هشت سال و دوره حضور اعضای مجلس نمایندگان در عرصه قانونگذاری چهار سال است. 20 نماینده عضو سنای شیلی از حزب حاکم ائتلاف چپ میانه هستند. حزب حاکم در مجلس نمایندگان شیلی نیز از اکثریت برخوردار است. در مجلس نمایندگان حزب ائتلاف چپ میانه دارای 63 کرسی و حزب ائتلاف راست میانه دارای 57 کرسی است. قوه قضایی شیلی مستقل عمل می‌کند. این قوه متشکل از یک دادگاه استنیاف، دادگاه‌های نظامی، یک دادگاه قانون اساسی و دادگاه عالی است.
نام شیلی[ویرایش]
نظریات متفاوتی راجع به ریشهٔ کلمهٔ «شیلی» وجود دارد. بر طبق یک نظریه، اینکاها در پرو، که در تسخیر سرزمین آروکانی‌ها شکست خورده بودند، دره آکنکاگوا «شیلی» را با دستکاری در نام یک رئیس قبیله‌ای («کاسیکوئه») که «تیلی» خوانده می‌شد و در زمان تسخیر اینکاها در آن ناحیه حکومت می‌کرد، انتخاب نمودند.[۶]
نظریهٔ دیگر به شباهت درهٔ آکنکاگوا با درهٔ کاسما در پرو اشاره می‌کند که در آن یک شهر و دره با نام «شیلی» وجود داشت.[۶]
جغرافیای شیلی[ویرایش]
به دلیل فاصله میان سرزمین اصلی (مین لند) و جزیره ایستر، شیلی چهار تراز متفاوت تنظیم زمان کشوری با زمان بین‌المللی (UTC) برای آن‌ها استفاده می‌نماید:
- سرزمین اصلی از ۴- UTC، و در تابستان از نظام یکساعت جلوتر ۳- UTC استفاده می‌کند.
- جزیره ایستر از ۶- UTC، و در تابستان از سیستم یک ساعت جلوتر ۵- UTC استفاده می‌نماید.
تقسیمات اداری[ویرایش]
.svg)
شیلی به ۱۵ منطقه تقسیم می‌شود، که هریک تحت ریاست یک «مدیر» منصوب شده از سوی رئیس‌جمهوری اداره می‌شود. هر ناحیه نیز به استان‌هایی با «فرمانداران استانی» تقسیم می‌شود، که فرمانداران نیز توسط رئیس‌جمهور تعیین می‌گردند. نهایتاً هر استان به شهرداریهایی تقسیم می‌گردد،[۷] که اغلب به شهرداری‌ها عنوان کمونا را نسبت می‌دهند و هر شهرداری یک شهردار و چند مشاور برای خود دارد، که به عنوان "concejales" از سوی ساکنان آن نقاط انتخاب می‌شوند.
برای هر ناحیه یک نام و یک عدد رومی، از سمت شمال به جنوب منظور شده‌است. کلاً، اعداد رومی بیش از اسم این نواحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها مورد استثناء در ناحیه‌ای است که سانتیاگو قرار دارد و برای آن "RM" در نظر گرفته شده‌است، که بیانگر «رخیون متروپلیتانا»، یا «ناحیه پایتختی» می‌باشد.
در سال ۲۰۰۵، کنگره شیلی اصلاحیه‌ای از تصویب گذارند تا دو ناحیه جدید یکی در شمال در اطراف شهر آریکا، و یکی در بخش مرکزی جنوب حوالی والدیویدیا (ناحیه آکا از رودخانه‌ها) ایجاد شود. با قرار دادن اعداد رومی XIV و XV در اسامی این استان‌ها، هردو ناحیه ترتیب اعداد جغرافیایی که از شمال به جنوب تنظیم شده بود را برهم زدند. تصور بر این است که نام رسمی آن‌ها جایگزین نام حاوی عددشان شود.
| نام | مرکز | |
|---|---|---|
| XV | آریکا و پاریناکوتا | آریکا |
| I | تاراپاکا | ایکیکه |
| II | آنتوفاگوستا | آنتوفاگوستا |
| III | آتاکاما | کوپیاپو |
| IV | کوکیمبو | لا سرنا |
| V | والپاراییسو | والپاراییسو |
| VI | اوهیگینز | رانکاگوا |
| VII | مائولی | تالکا |
| VIII | بیوبیو | کونسپسیون |
| IX | آرائوکانیا | تموکو |
| XIV | لُس ریوس | والدیویا |
| X | لُس لاگوس | پورتومونت |
| XI | آیسن | کویایکی |
| XII | ماژلان | پونتا آرناس |
| RM | سانتیاگو | سانتیاگو |
شهرها[ویرایش]
سانتیاگو[ویرایش]
سانتیاگو که به سانتیاگوٍ شیلی هم معروف است پایتخت و بزرگترین شهر شیلی و یکی از بزرگترین شهرهای آمریکای جنوبی است. سانتیاگو در ۱۲ فوریه ۱۵۴۱، با نام «سانتیاگو در محدوده جدید» توسط پدرو دو والدیویا پایه‌گذاری شد. مراسم بنیان‌گذاری بر روی تپه هولین (که بعدها دوباره تپه سانتا لوسیا نام‌گذاری شد) برگزار گردید. والدیویا مکان سانتیاگو را به دلیل اقلیم معتدلش و این که به آسانی می‌شد از آن دفاع نمود، برگزید- رودخانه ماپوچو به دو شاخه تقسیم شده که بعدها در جریان پایین رود به هم مجدداً می‌پیوندند و یک جزیره ایجاد می‌کنند. بیشتر جمعیت سانتیاگو از نسل اروپایی سفید هستند،[۸] که در وهله نخست، اسپانیایی هستند، ولی پس از اسپانیایی‌ها شامل مهاجران متصدی دولتی، آلمانی‌ها؛آلمانی، سوئیسی، و انگلیسی| بوده‌اند. سپس به دنبال آن‌ها ایتالیایی‌ها، ایرلندی، و مهاجران کرووات قرار می‌گیرند. ساکنان مرکب دورگه اروپایی و آمریندیانی بخش عمده‌ای از جمعیت را تشکیل می‌دهند. این شهر در اثر رشد اقتصادی شدید و قابل مقایسه اش، به‌طور فزاینده‌ای از سوی کشورهای دیگر در آمریکای لاتین پذیرای مهاجرت است. بسیاری از پرویی‌ها و نیز بولیویایی‌ها، آرژانتینی‌ها و اکوادوری‌ها در سانتیاگو زندگی می‌کنند.
والپاراییسو[ویرایش]
کنسپسیون[ویرایش]
لا سرنا(La Serena)[ویرایش]
| شهرهای اصلی شیلی سرشماری ۲۰۰۲[۹] | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رتبه | نام شهر | استان | جمعیت | ||||||
 سانتیاگو | ۱ | سانتیاگو | منطقه مادرشهری سانتیاگو | ۵٬۴۲۸٬۵۹۰ |  کنسپسیون بزرگ | ||||
| ۲ | والپارایسو بزرگ | منطقه والپارایزو | ۸۰۳٬۶۸۳ | ||||||
| ۳ | کنسپسیون بزرگ | منطقه بیوبیو | ۶۶۶٬۳۸۱ | ||||||
| ۴ | Greater La Serena | منطقه کوکیمبو | ۲۹۶٬۲۵۳ | ||||||
| ۵ | آنتوفاگاستا | منطقه آنتوفاگاستا | ۲۸۵٬۲۵۵ | ||||||
| ۶ | Greater Temuco | منطقه آرائوکانیا | ۲۶۰٬۸۷۸ | ||||||
| ۷ | Rancagua conurbation | منطقه ا هیگینز | ۲۳۶٬۳۶۳ | ||||||
| ۸ | تالکا | منطقه مائوله | ۱۹۱٬۱۵۴ | ||||||
| ۹ | آریکا | منطقه آریکا و پاریناکوتا | ۱۷۵٬۴۴۱ | ||||||
| ۱۰ | Chillán conurbation | منطقه بیوبیو | ۱۶۵٬۵۲۸ | ||||||
مردم[ویرایش]
جمعیت این کشور حدود ۱۹٫۱ میلیون نفر است[۱۰].شیلی یک کشور نسبتاً یکدست از لحاظ جمعیت می‌باشد و بیشتر جمعیت آن غالباً اسپانیایی‌تبار هستند که با درجات مختلفی از آمیزش با بومیان سرخ‌پوست.
حدود ۸۵ درصد از جمعیت کشور در نواحی شهری زندگی می‌کنند، ضمن آن که ۴۰ درصد آن‌ها در منطقهٔ کلان‌شهری سانتیاگو ساکن‌اند. رشد جمعیت شیلی با نرخ حدود ۰٫۹۷ درصد در میان کشورهای آمریکای لاتین پایین است که تنها پس از اروگوئه و کوبا در رده سوم قرار دارد.
زبان[ویرایش]
درک و فهم گویش شیلیایی زبان اسپانیایی برای بیگانگان دشوار است. علت آن حذف هجاهای آخر و اصوات 's' در واژه‌ها، تلفظ بسیار نرم برخی از حروف بیصدا و سطوح بالای کاربرد کلمات عامیانه، به ویژه در نواحی سانتیاگو و اطراف آن است.
مردم شیلی همچنین نسبت به اسپانیایی‌زبانان سایر کشورهای همسایه سریعتر صحبت می‌کنند. این عوامل همگی دست به دست هم می‌دهند تا گویش شیلیایی از نظر دیدارکنندگان تازه‌وارد به این کشور، حتی گویشوران حرفه‌ای زبان اسپانیایی، دشوار باشد.∗
فرهنگ و نمادهای ملی[ویرایش]
گل ملی کوپیهو (" لاپاجریا روزاً، لاله کوهی شیلی)، در جنگلهای جنوبی شیلی می‌روید.
نشانهای ملی این کشور دو نوع جانور ملی را ترسیم می‌نمایند: کرکس («والچر گریفوس»، یک پرنده بسیار بزرگ که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند) و هوئمول («هیپوکاملوس بیسولکوس»، یک گوزن دم سفید که نژادش در خطر است). در این مورد همچنین یک جمله اسطوره‌ای وجود دارد «Por la razón o la fuerza» («با حق یا به زور» یا «با منطق یا با زور»).
دین[ویرایش]
در سال ۲۰۱۵، ۵۵٪ جمعیت بالای ۱۵ سال شیلی کاتولیک، ۲۵٪ آگنوستیک و لائیک، ۱۳٪ پروتستان و ۷٪ پیروان دیگر ادیان گزارش شده‌است.
اقتصاد[ویرایش]
بخش مالی شیلی سریعتر از حوزه‌های دیگر اقتصاد طی چند سال اخیر پیشرفت نموده‌است؛ قانون اصلاح بانکداری که در سال ۱۹۹۷ به تصویب رسید دامنه فعالیت مجاز خارجی را برای بانک‌های شیلی گسترش داد. دولت شیلی در سال ۲۰۰۱ آزادی بیشتری را در بازارهای سرمایه پیاده نمود. مردم شیلی از ابزارهای مالی جدیدی برخوردار شده‌اند همچون وام‌های سرمایه‌گذاری مسکن، معاملات سلف و حقوق خرید و فروش ارز، کارگزاری (مقاطعه کاری)، لیزینگ، و کارت‌های اعتباری. ارائه این محصولات جدید نیز همراه با کاربرد فزاینده از ابزار سنتی همچون وام‌ها و کارت‌های اعتباری بوده‌است. سیستم پرداخت خصوصی مقرری شیلی، با دارائی‌های حدود ۵۴ میلیارد دلار در پایان سال ۲۰۰۴، به منبع مهمی از دارایی سرمایه‌ای برای بازار سرمایه تبدیل شده‌است.
شیلی یکی از بهترین نرخهای اعتباری (+ S&P A) را در بین کشورهای آمریکای لاتین حفظ نموده‌است. دولت به بازپرداخت قروض خارجی خود ادامه می‌دهد. قروض مرکب خارجی بخش‌های دولتی و خصوصی در پایان سال ۲۰۰۴، تقریباً ۵۰ درصد کل تولید ناخالص ملی را تشکیل می‌داد- که بر اساس استانداردهای آمریکای لاتین رقم پایینی است.
دفاع[ویرایش]
.jpg)
نیروهای مسلح شیلی از طریق وزارت دفاع به وسیله رئیس‌جمهور کنترل می‌شوند. رئیس‌جمهور این اختیار را دارد تا فرمانده کل نیروهای مسلح را برکنار نماید.
فرمانده کل قوای ارتش شیلی ژنرال اسکار ایزوریتا فرر است. ارتش شیلی شامل ۵۵۰۰۰ نفر نیرو بوده و به وسیله ستاد ارتش در سانتیاگو سازماندهی می‌شود، که شامل هفت یگان در این منطقه، یک تیپ هوابرد در رانکاگوا، و یک نیروی مخصوص تکاور در کولینا هستند. ارتش شیلی یکی از حرفه‌ای‌ترین و پیشرفته‌ترین ارتش‌ها از لحاظ فناوری در کشورهای آمریکای لاتین می‌باشد.[۱۱]
دریاسالار رودولفو کودینا دیاز رهبری ۲۵۰۰۰ پرسنل نیروی دریایی شیلی و از جمله ۵۰۰۰ تفنگدار دریایی را بر عهده دارد. از میان ۲۹ فروند کشتی زمینی- دریایی ناوگان شیلی، تنها ۶ فروند از آن‌ها سامانه اصلی عملیاتی (از انواع تخریبچی و ناوچه محافظ) هستند. این کشتی‌ها در والپاریزو مستقر می‌باشند. نیروی هوایی دارای سامانه هوابرد ویژه ترابری و اسکورت برای خود بوده؛ و هیچگونه ناوشکن یا هواپیمای بمب افکن ندارد. نیروی دریایی شیلی همچنین ۳ فروند زیردریایی در تالکاهوانو دارد.
ژنرال اوسوالدو سارابیا ویلچز فرماندهی ۱۲۵۰۰ نفر افراد نیروی هوایی را بر عهده دارد. مجموعه یگان‌های هوابرد شیلی در بین پنج مقر تیپ هوایی توزیع شده که در نواحی ایکوئیکو، آنتوفاگاستا، سانتیاگو، پورتو مونت و پونتا آرناس واقع شده‌اند. نیروی هوایی شیلی همچنین در یک پایگاه هوایی در جزیره کینگ جورج قاره جنوبگان عملیات هوایی انجام می‌دهد. نیروی هوایی شیلی در سال ۲۰۰۶ ۱۰فروند هواپیمای اف-۱۶ آمریکایی را در کنار ۶ فروند هواپیمای دست دوم بازسازی شده از همان نوع مزبور از نیروی هوایی سلطنتی هلند، تحویل گرفت.
پلیس[ویرایش]
پس از کودتای نظامی در سپتامبر ۱۹۷۳، پلیس ملی شیلی که به عنوان تفنگداران شیلی نیز شناخته شده‌اند، با وزارت دفاع متحد شدند. با بازگشت حکومت دموکراتیک، پلیس تحت کنترل وزارت کشور قرار گرفت اما ظاهراً به‌طور اسمی تحت نظارت وزارت دفاع باقی مانده‌است. ژنرال خوزه برنالس رئیس ۳۰ هزار نیروی پلیس مرد و زن شیلی است که مسئول اجرای قانون، مدیریت ترافیک، مراقبت از مرزها، سرکوب (قاچاقچیان) مواد مخدر و مقابله با تروریسم در سراسر کشور شیلی هستند.
اداره آگاهی پلیس شیلی در سال ۱۹۳۳ به وجود آمد که به عنوان یک سازمان پلیسی غیرنظامی و مشابه با دامنه و عملکرد پلیس فدرال آمریکا (اف‌بی‌آی) عمل می‌کند. از لحاظ اداری بخشی از وزارت دفاع، فعالیتش به عنوان یک بازوی تحقیقاتی از شاخه قضائی است. پرفکتو آرتورو هررا وردوگو فعلاً رئیس پلیس آگاهی در شیلی می‌باشد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ "Even the Driest Place on Earth Has Water". Extreme Science. Retrieved 21 April 2016.
- ↑ "10 Top Copper-producing Countries". Investing news. 22 February 2016.
- ↑ "CIA Activities in Chile". Central Agency Intelligence. CIA. 18 September 2000. Retrieved 18 April 2016.
- ↑ Vernon, Christina. "COUP D'ETAT IN CHILE". Cold War Museum. Retrieved 21 April 2016.
- ↑ "Chile country profile". BBC News. 23 March 2016. Retrieved 21 April 2016.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Encina, Francisco A. , and Leopoldo Castedo. Resumen de la Historia de Chile. 4th ed. Santiago: Zig-Zag, 1961.
- ↑ "Organigrama,» حکومت شیلی
- ↑ [۱]
- ↑ Chile: Ciudades, Pueblos, Aldeas y Caseríos 2005, Instituto Nacional de Estadísticas – June 2005.
- ↑ "Chile Population (2020) - Worldometer". www.worldometers.info. Retrieved 2020-05-25.
- ↑ Chile (02/09)
^ کتابهایی هم در این زمینه نوشته شده (همچون ' چگونه در جنگل شیلی باید زندگی کرد' نوشته ژان برنان و آلوارو تابوادا) که می‌کوشد تا به بیان جزئیات و شرح مشکلات و حالات ویژه منحصربه‌فرد گویش شیلیایی بپردازد.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 | مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به شیلی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
شرح منابع[ویرایش]
- دیوان امور نیمکره غربی, وزارت امور خارجه آمریکا، اوت۲۰۰۶
- پروفایل کتابخانه کنگره کشور
- بریتانیکای شیلی، صفحه کشور- شیلی
- حقیقت جهان (سیا): شیلی
- بین شیلی و آرژانتین
منابع رسمی[ویرایش]
- Gobierno - دولت شیلی (نسخه انگلیسی)
- Presidencia - ریاست جمهوری شیلی (نسخه انگلیسی)
- Ministerio del Interior - وزارت کشور
- Ministerio de Relaciones Exteriores - وزارت امور خارجه
- Ministerio de Hacienda - وزارت اقتصاد (نسخه انگلیسی[پیوند مرده])
- Congreso Nacional-کنگره ملی
- Senado-سنا
- Cámara de Diputados-مجمع نمایندگان
- Biblioteca del Congreso Nacional-کتابخانه کنگره ملی
- Poder Judicial-قوه قضائیه
- Banco Central-بانک مرکزی
- Instituto Nacional de Estadísticas (INE)–موسسه ملی آمار
اطلاعات عمومی[ویرایش]
- آتاکاما انگلیسی، وبسایت شیلی
- آتاکامای شیلی
- پروژه دایرکتوری باز- «شیلی» رسته دایرکتوری (راهنما)
- اطلاعات، سفر، زندگی در خارج، حقوق بشر و محیط زیست شیلی
پروژه اطلاعات شیلی
- اخبار شیلی The Santiago Times
- LANIC لینکهای تدوین شده توسط
- مجمع امور نیمکره منبع مستقل اخبار و نظرات آمریکای لاتین
- گزارش‌های مربوط به شیلی (CRS) سرویس تحقیق کنگره[پیوند مرده]
- سرمایه‌گذاری در شیلی
- گونه‌های پوشش گیاهی بومی
- دوربین وبی در شیلی
- اطلاعات پاتاگونیای شمالی در شیلی
 | ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای شیلی دارد. |
 | در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شیلی موجود است. |
| کشورهای مستقل | .svg) | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
کشورهای عضو گروه پانزده (جی ۱۵) | ||
|---|---|---|
 | ||
.svg)