شاه جهان (کوه)
 |
| کوه شاه جهان | |
|---|---|
 | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۳٬۰۸۰ متر |
| مختصات | 2VW8+8V Tabarian, ایران |
| جغرافیا | |
| موقعیت | شهرستان بام و صفی‌آباد، استان خراسان شمالی |
| رشته‌کوه مادر | آلاداغ |
قلهٔ شاه‌جهان با ارتفاع ۳٬۰۸۰ متر بلندترین نقطه از رشته‌کوه آلاداغ بوده که در شهرستان بام و صفی‌آباد، استان خراسان شمالی واقع شده‌است [۱] این کوه به علت پهناوری بسیار در چهار شهرستان استان خراسان شمالی گسترده شده‌است. قلهٔ شاه جهان از شمال‌شرق و شرق به شهرستان فاروج، از شمال و شمال‌غرب به شهرستان شیروان ، از جنوب به شهرستان بام و صفی‌آباد و از غرب به شهرستان اسفراین منتهی می‌گردد.در شمال قله شاه جهان روستاهای گلیان، بلقان، اسطخری و امیرانلوی شیروان قرار دارند. در جنوب قله شاه جهان روستاهای (بانیدر) جهان، نوده بام، آغش، بیش آباد و شهرستان بام و صفی‌آباد واقع شده اند. در شرق قله شاه جهان روستای خسرویه، تبریان و مگچی شهرستان فاروج قرار دارد، قله شاه جهان از غرب به النگ‌زار بسیار زیبا و وسیع دشت میدان جیک شهرستان اسفراین وصل است و در انتهای غربی میدان جیک قلهٔ کرکزای قرار دارد.[۲] مسیر صعود به قلهٔ از شمال روستای بانیدر اسفراین آغاز و با ۳ ساعت پیاده روی به پایان می‌رسد و همچنین برای صعود اول صبح میتوان شب را در اقامتگاه هدایتی در روستای بانیدر گذراند و برای صعود به قله اماده بود.
علت نامگذاری قله شاه جهان به این نام وجود قبر زنی سرداره به‌نام شاه جهان است که حدود ۳۰۰ سال پیش حاکم یا کدخدای منطقه بوده و در این قله دفن گردیده است.
پوشش گیاهی شاه جهان درختان ارس، زرشک کوهی، کاسنی، پونه، آنخ، آق باش، اسطوقودوس، انواع درمنه، گون، سیاه تلو، انواع گل‌های لالهٔ وحشی و مراتع وسیع و صدها گونهٔ ناشناختهٔ دیگر است.
شاه جهان به لطف پوشش گیاهی مناسب و آب فراوان زیستگاه بی‌شماری از جانوران و زیر عنوان پارک ملی ساریگل است؛ وجود گله‌های قوچ و میش، کله بز، در هر دره‌ای به چشم می‌خورد و شکارچیان زیادی را به وسوسه می‌اندازد.
گرگ، پلنگ، روباه، شغال، آهو، گراز، گربهٔ وحشی پالاس، مارمولک، موش، مار، خرگوش و تشی و از پرندگان کبک، تیهو، کبوتر، بلدرچین و عقاب طلایی مکرراً مشاهده می‌شود
در ضلع شمال‌غربی قله برف‌چال واقع است و به علت این که اشعهٔ زرین خورشید کمتر به آن می‌رسد تا اواخر مرداد ماه برف دارد در سال‌های گذشته برف آن تا زمستان بعدی می‌ماند.
چشمهٔ کبابی در شمال قله، چشمه‌های تخت رستم و چشمهٔ رستم درکاسه قله و رودخانهٔ بیدواز رود پرآبی است که از ارتفاعات شاه جهان سرچشمه می‌گیرد؛ و وجود یک آبشار بسیار زیبا در دامنهٔ شمالی قله و در دره‌ای زیبا مشرف به اسطخری معروف به آبشار اسطخری است، که گردشگران و طبیعت دوستان زیادی را جذب می‌کند.
روستای خسرویه فاروج در دامنهٔ رشته‌کوه‌های شاه جهان و در شمال‌شرق آن در دل دره‌ای سرسبز جای گرفته است. باغ‌های میوهٔ بسیاری دارد و از روستاهای هدف گردشکری استان است. روستا از بافت سنتی و معماری بسیار غنی برخوردار است، خسرویه زادگاه عالم ربانی آقا نجفی قوچانی است.
در دامنه‌های کوه دام‌های بسیاری از عشایر و روستائیان به چشم می‌خورد و با وجودی که پوشش نسبتاً خوبی دارد اما چرای دام باید با نظارت و کنترل بیشتر و مناسب با مراتع پیش برود. به برکت نزولات آسمانی در شاه جهان وجود آب در ارتفاعات پایین و پیرامون آن کشاورزی دیم و آبی و باغداری بسیار رایج است.
نمونهٔ آن روستاهای بلقان و اسطخری در شمال، هشت مرخ، استاد و خسرویه در شمال شرق، تبریان و مگچی در شرق، نوده بام و جهان در جنوب که باغات انگور، گلابی، گیلاس، آلبالو، زردآلو، هلو و سیب فراوان می‌باشد. در جنوب شاه جهان باغات دیمهٔ بادام بسیاری وجود دارد که مربوط به طرح طوبی در اوایل انقلاب است و محصولات خوب و فراوانی دارد.
منابع[ویرایش]
- ↑ misbah، HPA,. «گزارش برنامه صعود قله شاه‌جهان (اسفراین) ـ 1394.01.04 | باشگاه کوهنوردی اسپیلت». espilat.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۲-۲۹.
- ↑ YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «شاه جهان بام خراسان شمالی +تصاویر». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | YJC. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۲-۲۹.