سلیمان بن قتلمش

سلیمان پسر قتلمش
سلاطین سلجوقیان روم
سلطنت۱۰۷۷-۱۰۸۶
پیشینقتلمش
جانشینقلج ارسلان یکم
درگذشته۱۰۸۶
در نزدیکی انطاکیه
همسر(ان)سلجوق خاتون
نام کامل
Kutalmışoglu Suleiman
خاندانسلجوقیان
پدرقتلمش
مادرمادر او ایرانی بود

سلیمان پسر قُتُلمِش یک دولت مستقل سلجوقی در آناتولی بنا کرد و با نام حکومتی سلجوقیان روم از سال ۱۰۷۷ تا پایان عمرش در ۱۰۸۶ در آن حکمرانی کرد.
سلیمان پسر قتلمش بود که وی برای تصاحب تاج و تخت در برابر پسرعمویش ناکام ماند. پس از مرگ قتلمش در سال ۱۰۶۴ سلیمان به همراه سه برادرش به توروس فرار کرد و به قبایل ترکمن پناه برد. آلپ ارسلان حمله‌هایی علیه آن‌ها راه انداخت. تنها سلیمان توانست از این حملات جان سالم به در ببرد و رهبری غز را بر عهده بگیرد.
در سال ۱۰۷۸ میخائیل هفتم امپراتور امپراتوری روم شرقی با کمک سلیمان توانست بر نیکه‌فوروس سوم فرمانده آناتولی که تاج و تخت امپراتوری را به چالش کشیده بود پیروز گردد. سلیمان مسیر کوتاهیه و ایزنیک را قطع کرد. نیکه‌فوروس با پیشنهادی بهتر توانست سلیمان را متقاعد سازد. دو سال بعد دروازه‌های ایزنیک به روی ترکمن‌ها گشوده شد و به سلیمان اجازه ایجاد یک پایگاه همیشگی داده شد. همه بیتینی به زودی تحت حاکمیت سلیمان درخواهد آمد.
سلیمان در سال ۱۰۸۵ با تصرف انطاکیه و قتل‌عام مردم آن و غارت کلیسای سنت کاسیانوس و تبدیل آن به مسجد قلمرو خود را گسترش داد. وی در سال ۱۰۸۶ در نزدیکی انطاکیه توسط ابو سعید تاج‌الدوله تتش سلجوقی حاکم سوریه کشته شد. پسر سلیمان قلج ارسلان یکم دستگیر شد و ملکشاه یکم او را به عنوان گروگان به اصفهان فرستاد. مشخص نیست که تتش سلجوقی برای وفاداری به ملکشاه یکم یا به خاطر منافع شخصی سلیمان را کشت.
پس از مرگ ملکشاه، قلج ارسلان یکم دوباره سلجوقیان روم را ایجاد کرد. او به پادشاه ایرانی ملکشاه وفادار بود ولی به خاطر اطاعت نکردن از دستورات او کشته شد.

پایه گذاری دولت سلجوقی روم[ویرایش]

بعداز پیروزی آلپ ارسلان در سال ۱۰۷۱نبرد ملازگرد قبیله های کوچ نشین ترکمن روز به روز داخل آناتولی شدند و در آن ماندگار شدند و سلیمان شاه پیروز شد پیشوایی این ترکمن ها را در دست گیرد. در سال ۱۰۷۳، سلیمان بن قتلمش از جانب حاکم حکومت سلجوقی بزرگ ملکشاه یکم تحت عنوان «پادشاه روم» (پادشاه یونان) مشروط به پادشاهی سلجوقی بزرگ منتخب شد. سلیمان بن قتلمش که اداره خودش را در مرزهای بیزانس پایه گذاری نمود، بعضی اوقات با نبرد با بیزانس و بعضی دیگر هم کمک به اخلالگران بیزانس توانست مرزهای سرزمین های تحت فرمان خودش را توسعه دهد. در سال ۱۰۷۵، ایزنیک (نیقیه) و ازمیت (نیکومدیا)، یکی از شهرهای اصلی امپراتوری بیزانس در آناتولی را تسخیر نمود. بعدها به شکل کامل بر ناحیه مرمره جنوبی تسلط پیدا کرد. همچنین شروع به ستاندن خراج از کشتی های گذری از تنگه داردانل نمود. در سال ۱۰۷۷، او استقلال خودش را اعلام نمود و سلجوقیان روم را تحت عنوان یک کشور آزاد مستقر شده در ایزنیک پایه گذاری کرد.[۱][۲][۳]

تبارنامهٔ سلجوقیان[ویرایش]

دقاق تیمور یالیغ
سلجوق بیگ
ارسلان اسرائیلمیکائیلموسی
ابراهیم ینال
  سلیمان یکم
  منصور
سلیمانقرا ارسلان قاورد
تتشتکشارسلان ارغوان
  داود
  سلیمان‌شاه
  محمد دوم
  کیقباد دوم
  قلیچ ارسلان چهارم
  کیخسرو سوم


جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Azimi,sh.:361, A'lak ul-hatira, British Museum, DD. 23334,sh.:34b.
  2. Anonim Selçuk-name,sh.:36
  3. Prof. Dr. Osman Turan, Türkiye Selçukluları Tarihi Ansiklopedisi,sh.:75-80