سرآب یاوری
سرآب یاوری یک دریاچهٔ طبیعی آب شیرین است که در ۲۱ کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه و در مسیر کرمانشاه به روانسر در روستای یاوری قرار دارد.[۱]
موقعیت[ویرایش]
سرآب یاوری در ۲۱ کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه، در منطقهٔ میان‌دربند و در مسیر کرمانشاه به روانسر در روستای یاوری قرار دارد.[۱]
ویژگی‌ها[ویرایش]
سرآب یاوری یکی از سرآب‌های آهکی مهم در محدودهٔ مطالعاتی میان‌دربند کرمانشاه می‌باشد. تا قبل از خشکسالی اواخر دههٔ ۱۳۸۰ خورشیدی حداکثر آبدهی آن تا ۳۲۰ متر مکعب در ثانیه می‌رسیده است.[۱]
تفریحگاه[ویرایش]
مردم مناطق همجوار با سرآب یاوری در فصول گرم سال از آن به عنوان محلی برای شنا استفاده می‌کردند.[۱]
در خرداد ۱۴۰۲ رئیس شرکت توسعه گردشگری استان کرمانشاه اعلام کرد که یک سرمایه‌دار قصد دارد با سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی در سرآب یاوری آن را به یک دریاچهٔ مصنوعی تبدیل کرده و در آن مرکز اقامتی و تفریحی و برخی ورزش‌های آبی راه‌اندازی کند.[۲]
در دی ۱۴۰۲ مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری استان کرمانشاه اعلام کرد که طرح جامع گردشگری سرآب یاوری در مساحت ۴۲ هکتار تهیه شده که در قالب آن بسته‌های سرمایه‌گذاری تعریف شده و چندین سرمایه‌دار برای اجرای پروژه‌های گردشگری در این طرح ابراز تمایل کرده‌اند.[۳]
آبیاری[ویرایش]
سرآب یاوری دارای یک رشته کانال آبیاری به طول تقریبی ۴ کیلومتر است که ۴۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی منطقه را آبیاری می‌کند.[۴]
رخدادها[ویرایش]
- در روز یک‌شنبه ۶ مهر ۱۳۹۹ همزمان با روز جهانی گردشگری تور درخت‌کاری «یک گردشگر، یک درخت» در سرآب یاوری برگزار شد که طی آن مشارکت‌کنندگان پس از پاک‌سازی حاشیهٔ سرآب نهال‌های اهدایی از سوی ادارهٔ کل منابع طبیعی را که درختچه‌های بومی منطقه مانند زالزالک، بنه و بلوط بودند، در حاشیهٔ سرآب یاوری کاشتند.[۵]
خشک شدن[ویرایش]
طی سال‌های اخیر آبدهی چشمهٔ سرآب یاوری در فصول پرآب به شدت کاهش یافته و در فصول گرم سال به‌طور کامل خشک می‌شود. مسئولان و نهادهای حکومتی از خشکسالی و حفر چاه‌های غیرمجاز توسط مردم منطقه به‌عنوان علل خشک شدن سرآب نام می‌برند، اما فعالان محیط‌زیست با اشاره به این‌که شمار چاه‌های مجاز در منطقه بسیار بیشتر از چاه‌های غیرمجاز است، به پدیدهٔ «جوازفروشی» اشاره کرده و معتقدند که فساد، روابط، رانت و رشوه‌خواری سبب شده تا اداره‌جات دولتی در ازای دریافت پول جواز حفر چاه عمیق و نیمه‌عمیق را به متقاضیان بفروشند و بدین‌گونه تعداد چاه‌های مجاز بسیار بیشتر از چاه‌های غیرمجاز و تأثیر آن بر خشک شدن سرآب نیز بسیار بیشتر از چاه‌های بدون مجوز است.[۶]
در فروردین ۱۳۸۸ مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه اعلام کرد که آبدهی سرآب روانسر در آماربرداری بلندمدت سنوات گذشته ۲۴۸ لیتر در ثانیه بوده، اما از خرداد ۱۳۸۷ تا هشت لیتر در ثانیه کاهش پیدا کرده و به علت خشکسالی سال گذشته در فروردین ۱۳۸۸ تقریباً به صفر رسیده است.[۴]
در تیر ۱۴۰۰ رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کرمانشاه اعلام کرد که نفس‌های سرآب یاوری به شماره افتاده و در آستانهٔ خشکیدگی کامل است، اما چون گونه‌های جانوری موجود در آن دوزیستانی همچون مار، قورباغه و لاک پشت هستند، خشک شدن سرآب حیات این جانوران را تهدید نمی‌کند.[۷] با این وجود در شهریور ۱۴۰۰ مدیرعامل آب منطقه‌ای کرمانشاه اعلام کرد که سرآب یاوری خشک شده و آبزیان آن در حال از بین رفتن هستند.[۸] در مرداد ۱۴۰۰ خبرگزاری تسنیم تصاویری از دریاچهٔ خشک‌شدهٔ سرآب یاوری را منتشر کرد[۹] و در شهریور همان سال نیز خبرگزاری صدا و سیما در گزارشی اعلام کرد که از سرآب یاوری جز چاله‌ای آب چیز دیگری برجای نمانده است.[۱۰]
در دی ۱۴۰۲ مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری استان کرمانشاه اعلام کرد که آب مورد نیاز برای احیای سرآب یاوری حدود ۶۰ هزار متر مکعب است که با توافق ادارهٔ آب منطقه‌ای، به‌زودی با ایجاد انشعابی در کانال آبی سد گاوشان که در نزدیکی سرآب قرار دارد تأمین خواهد شد.[۳]
در اردیبهشت ۱۴۰۳ رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرمانشاه اعلام کرد که به دنبال بارش‌های بهاری سرآب یاوری پس از ۲ سال احیا شده و وضعیت مناسبی دارد و به همین دلیل تغذیأمصنوعی آن با آب رودخانهٔ رازآور نیز متوف شده است.[۱۱]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ باشگاه خبرنگاران جوان: سراب یاوری کجاست؟، نوشته‌شده در ۱۸ مرداد ۱۳۹۱؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ رساناپرس: سرآب یاوری کرمانشاه دریاچۀ مصنوعی می‌شود، نوشته‌شده در ۱۶ خرداد ۱۴۰۲؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): پای سرمایه‌گذاران به سرآب یاوری کرمانشاه باز می‌شود، نوشته‌شده در ۲۷ دی ۱۴۰۲؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ خبرگزاری مهر: سرآب یاوری کرمانشاه لایروبی می‌شود، نوشته‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۸۸؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری میراث آریا: تور درخت‌کاری «یک گردشگر یک درخت» در کرمانشاه برگزار شد، نوشته‌شده در ۷ مهر ۱۳۹۹؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری زن: سرآب یاوری خشکیده سوژه‌ای جدید برای رانت‌خواری، نوشته‌شده در ۱۲ شهریور ۱۴۰۲؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری صدا و سیما: سرآب‌های کرمانشاه حال خوشی ندارند، نوشته‌شده در ۲۷ تیر ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری تسنیم: وقتی صدای حیات از سرآب‌های کرمانشاه قطع می‌شود/ زمین تشنه‌تر از گذشته در تمنای قطره‌ای آب، نوشته‌شده در ۱۳ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری تسنیم: خشک شدن سراب یاوری - کرمانشاه، عکس‌ها از فرزاد منتی، نوشته‌شده در ۱۳ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری صدا و سیما: سرآب‌هایی که خشکیدند، نوشته‌شده در ۱۳ مرداد ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): سرآب یاوری کرمانشاه بعد از ۲ سال احیاء شد، نوشته‌شده در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳؛ بازدید در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳.
| عوامل و شرایط |  | |
|---|---|---|
| پیامدها | ||
| منابع در معرض خطر | ||
| طرح‌های انتقال آب | ||
| حرکت‌های فرهنگی و اجتماعی | ||