سازمان اقتصاد اسلامی ایران

سازمان اقتصاد اسلامی ایران
نام پیشینبانک اسلامی ایران
بنیان‌گذاریفروردین ۱۳۵۸
بنیان‌گذارروح‌الله خمینی
هدفتوسعه فرهنگ قرض‌الحسنه
سالم‌سازی اقتصادی کشور
ستادتهران
مکان
رئیس هیئت مدیره
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد[۱]
افراد کلیدی
یحیی آل اسحاق
وبگاه
نام پیشین
بانک اسلامی ایران

سازمان اقتصاد اسلامی ایران در سال ۱۳۵۸ به همت جمعی از فعالان و صاحب نظران اقتصادی کشور و با موافقت روح‌الله خمینی تشکیل شد. انگیزه بنیان‌گذاران سازمان که در ابتدا قرار بود با نام بانک اسلامی ایران شروع به فعالیت کند، احیای سنت قرض‌الحسنه و ترویج فرهنگ اقتصاد اسلامی بر پایه آیه «مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ کَرِیمٌ» و همچنین مبارزه با ربا بوده است.[۲]

تاریخچه[ویرایش]

بانک اسلامی ایران به دستور روح‌الله خمینی و به کمک سید محمد بهشتی و مرتضی مطهری در فروردین ۱۳۵۸ تأسیس شد. با صدور اجازه تأسیس بانک اسلامی از طرف رهبر جمهوری اسلامی، اساسنامه بانک با نظر کارشناسان حقوقی و بانکی تدوین و برای تصویب به بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار تسلیم گردید، شورای پول و اعتبار در جلسه مورخ ۱۹/۲/۵۸ اساسنامه بانک اسلامی ایران را به اتفاق آراء تصویب کرد و روزنامه‌ها، از جمله روزنامه اطلاعات در شماره ۱۵۸۵۰ مورخ ۲۰/۲/۵۸ آن را نقل کرد.

تغییر نام از بانک به سازمان اقتصاد[ویرایش]

در این هنگام دولت موقت بانک‌ها را ملی اعلام کرد. روح‌الله خمینی بانک اسلامی را از مصوبه دولت موقت استثناء قرار داد و گفت «بانک اسلامی ملی نمی‌شود». دولت موقت موافقت کرد بانک اسلامی ایران با اساسنامه مصوبه شورای پول و اعتبار و هدف و موضوع تعیین شده حتی با آرم انتخابی به فعالیت خود ادامه دهد، فقط از کلمه بانک استفاده نکند یعنی تمام عملیات بانکی و اعتباری را با حذف نام بانک انجام دهد و وعده دادند به محض رفع محظورات بانک اسلامی ایران با همان نام به فعالیت بپردازد. بنا بر ملاحظات و وعده‌ها فقط کلمه «بانک» به عبارت «سازمان اقتصاد» تبدیل شد. به عبارت روشن‌تر بانک از لحاظ ماهوی به حیات خود ادامه داد ولی از نظر شکلی نقاب سازمان اقتصاد اسلامی ایران را به چهره زد، به عبارت دیگر بانک اسلامی ایران بانکی در قالب سازمان اقتصاد اسلامی است.[۳]

فعالیت ناسودبر[ویرایش]

اکنون سازمان اقتصاد اسلامی ایران با بیش از هزار صندوق قرض الحسنه در سراسر کشور با هدف ترویج و توسعه فرهنگ قرض الحسنه همکاری دارد، ماده ۶۴ اساسنامه این سازمان هدف از تشکیل آن را بیان می‌دارد که عیناً نقل می‌شود: «چون هدف از تشکیل سازمان کمک به سالم سازی اقتصاد کشور و خدمت به مردم و تأمین بخشی از نیازهای جامعه است و تحصیل سود مادی مورد نظر صاحبان سهام نمی‌باشد لذا چنانچه در سال مالی سودی عاید سازمان گردد به پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب مجمع عمومی عادی در جهت تحکیم اهداف و مبانی جمهوری اسلامی به مؤسسات عام‌المنفعه تادیه خواهد شد یا به مطالعه و تحقیق در علوم اسلامی و مورد نیاز اختصاص یافته یا به مصارف خیریّه دیگری که صلاح بدانند خواهد رسید لذا سودی به دارندگان سهام سازمان پرداخت نمی‌شود» و تاکنون از سود حاصله کسری هزینه‌های صندوق‌های قرض الحسنه تأمین شده است.

سازمان اقتصاد اسلامی ایران رسالت خود را در رفع محرومیت در سطح کشور با همکاری صندوق‌های قرض‌الحسنه سراسری به انجام رسانده و با وجود مشکلات فراوان با تأدیه وام‌های بدون سود در مناطق مختلف به رشد و توسعه کشاورزی و دامداری و احیای تعدادی از کارگاه‌ها و کارخانجات تولیدی کمک نموده و همچنین با پرداخت وام‌های درمانی، ازدواج، تحصیلی و تهیه مسکن، خدمات ارزنده‌ای را برای اقشار کم درآمد جامعه فراهم نموده است.[۳][۴]

منابع[ویرایش]

  1. «آگهی تغییرات سازمان اقتصاد اسلامی ایران». www.seei.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۰.
  2. «صفحه اصلی». سازمان اقتصاد اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۰.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «دربارهٔ ما». سازمان اقتصاد اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۰.
  4. «صندوق‌های قرض الحسنه همکار با سازمان اقتصاد اسلامی مجوز 1 ساله گرفتند - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۰.