ساج (درخت)
| ساج | |
|---|---|
 | |
| ساج، Tectona grandis | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| دسته: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| راسته: | نعناسانان |
| تیره: | نعناعیان |
| سرده: | Tectona |
| گونه: | T. grandis |
| نام دوبخشی | |
| Tectona grandis | |
درخت ساج درختی از تیره نعناعیان و بومی کشورهای هندوستان، اندونزی و برمه است. چوب آن از نوع چوب‌سخت بوده و به «چوب سخت هند شرقی» معروف است و از آن برای قاب‌بندی و روکش بدنه قایق، میزوصندلی و اثاث خارج از منزل، یا داخل حمام، و همچنین کشتی‌های چوبی استفاده می‌شود. علت استفاده از این چوب روغنی بودن، فشردگی، و سخت بودن آن است که در مقابل پوسیدگی و کرم خوردگی در شرایط آب و هوایی سخت بسیار مقاوم است.
ساج که در بوشهر «سای» یا چوب سای تلفظ می‌شود، معرب واژه «ساگ» است که به هندی آن را «ساگون» و «ساکهو» گویند درختی است بسیار بزرگ و بیشتر در هندوستان می‌روید. این درخت بسیار بزرگ و مقاوم است و در ساختن کشتی‌ها به کار می‌رود.
در شعر فارسی کلمه ساج بسیار دیده می‌شود. ناصر خسرو در سفرنامه خود گفته است: در کعبه دری است از چوب ساج به دو مصراع «دو لنگه» ستون‌ها که در خانه است و در زیر سقف زده‌اند همه چوبین است چهارسو تراشیده از چوب ساج.[۱][۲]
و همچنین فخرالدین اسعد گرگانی نیز در بیتی از مجموعه ویس و رامین گفته: «دهد او را شب و روز آب و دانه/کند او را ز عُود و ساجْ خانه.»
منابع[ویرایش]
 | در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ساج (درخت) موجود است. |
- دانشنامهٔ بریتانیکا
- خصوصیت چوب ساج
- رضایی باغ‌بیدی، حسن، بررسی چند واژه دخیل هندی در شعر فارسی، در نامه فرهنگستان، شماره چهارم سال دوم ۱۳۷۵
