دانشگاه شهید چمران اهواز

دانشگاه شهید چمران اهواز
سردر غربی دانشگاه شهید چمران اهواز
نام مستعارجُنْدی‌‌شاپور
نوعدانشگاه دولتی
بنیانگذاری شده۱۳۳۴
وابستگیوزارت علوم، تحقیقات و فناوری
رئیسعلی‌محمد آخوند علی
اعضای هیئت علمی۶۰۵نفر[۱]
دانشجویان۱۵٬۲۹۲ نفر[۱]
کاردانی۱۰۴ نفر[۱]
کارشناسی۱۰٬۲۵۲ نفر[۱]
تحصیلات تکمیلی۴٬۸۴۱ نفر[۱]
۱٫۳۳۶ نفر[۱]
موقعیتاهواز، خوزستان، ایران
وبگاه

دانشگاه شهید چمران اهواز با نام قدیمی دانشگاه جُنْدی‌‌شاپور یک دانشگاه دولتی در شهر اهوازاست. دانشگاه شهید چمران با داشتن ۱۵ دانشکده و ۱ پردیس دانشگاهی یکی از دانشگاه های جامع کشور محسوب می‌شود که در سال ۱۳۳۲ تأسیس شد.

تاریخچه[ویرایش]

قدمت دانشگاه جندی‌شاپور، به سدهٔ چهارم یا پنجم میلادی بازمی‌گردد و در طی ۶ قرن، نام جندی‌شاپور مترادف با مرکزی علمی در رشته‌های مختلف بوده‌است و عصر تعالی و ترقی آن در زمان خسرو انوشیروان بوده‌است. مکان شهر دانشگاهی جندی‌شاپور در دوران ایران باستان به‌طور قطعی مشخص نیست، اما به گفته احمد اقتداری از منابع گوناگون برمی‌آید که در محدوده میان شهرهای شوشتر، شوش و دزفول قرار داشته‌است.[۲] روستای شاه‌آباد در فاصله ۱۸ کیلومتری از جنوب شرقی دزفول و ۵۰ کیلومتری از شمال غربی شوشتر[۳] و شهر شوشتر[۴] از جمله مکانهای احتمالی دانشگاه و شهر باستانی گندی‌شاپور مطرح شده‌اند. این شهر دانشگاهی به دستور شاپور اول ساخته شده‌است.[۵]

دانشگاهی با نام گندی‌شاپور[۶] در یکشنبه ۲ مهر ماه سال ۱۳۳۴ در اهواز گشایش یافت. پس از چندی این نام به جندی‌شاپور تغییر کرد. دانشگاه در نزدیکی رودخانهٔ کارون، در زمینی هموار و نزدیک باغ گیاهان گرمسیری بنا گردید.[۷] به دلیل طراحی چندین بنا و دانشکده توسط معمارانی نظیر کامران دیبا و آندره گدار، ساختمان این دانشگاه، از معماری منحصر به فردی برخوردار است.

دانشکدهٔ کشاورزی، اولین دانشکدهٔ راه‌اندازی‌شده در دانشگاه و رشته‌های کشاورزی، ادبیات، ریاضی و پزشکی، از اولین رشته‌های ارائه شده در دانشگاه جندی‌شاپور بوده‌است. یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۳۷ نخستین گروه ۳۸ نفری از فارغ‌التحصیلان دانشکده کشاورزی دانشگاه جندی‌شاپور، طی مراسمی گواهینامه خود را دریافت کردند. مدتی بعد دانشکده پزشکی، به دانشگاه مستقلی تحت نام «دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز» انتقال یافت.[۵]

تغییر نام[ویرایش]

در دوران جنگ ایران و عراق، مصطفی چمران (فرمانده ستاد جنگ‌های نامنظم)، بخش‌هایی از فضای این دانشگاه را پایگاه فرماندهی ستاد جنگ‌های نامنظم قرار داده بود که به همین دلیل، پس از شهادت در جنگ، نام دانشگاه جندی‌شاپور به دانشگاه شهید چمران تغییر نام یافت.[۵]

معاونت‌های دانشگاه[ویرایش]

  • معاونت فرهنگی و اجتماعی
  • معاونت پژوهش و فناوری
  • معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی
  • معاونت پشتیبانی
  • معاونت دانشجویی

دانشکده‌ها و رشته‌ها[ویرایش]

محل پیشین دانشکده ادبیات و علوم انسانی(سه گوش)
  • دانشکده علوم
    • گروه شیمی
    • گروه فیزیک
    • گروه زیست‌شناسی
    • گروه ژنتیک
  • دانشکده مهندسی
    • گروه مهندسی مکانیک
    • گروه مهندسی برق
    • گروه مهندسی کامپیوتر
    • گروه مهندسی متالورژی
    • گروه مهندسی شیمی
  • دانشکده عمران و معماری
    • گروه معماری
    • گروه مهندسی عمران
  • دانشکده ادبیات و علوم انسانی
    • گروه زبان و ادبیات فارسی
    • گروه زبان و ادبیات انگلیسی
    • گروه زبان و ادبیات فرانسه
    • گروه تاریخ
  • دانشکده کشاورزی
    • گروه زراعت
    • گروه ماشین‌آلات کشاورزی
    • گروه باغبانی
    • گروه گیاه‌پزشکی
    • گروه علوم خاک
  • دانشکده دامپزشکی
    • گروه علوم پایه
    • گروه پاتوبیولوژی
    • گروه بهداشت مواد غذایی
    • گروه تغذیه و اصلاح نژاد دام
    • گروه علوم بالینی
  • دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی
  • دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی
    • گروه علوم تربیتی
    • گروه روان‌شناسی
    • گروه کتاب‌داری و اطلاع‌رسانی
  • دانشکده علوم ریاضی و آمار
    • گروه علوم ریاضی
    • گروه علوم کامپیوتر
    • گروه آمار
  • دانشکده آب و محیط زیست
    • گروه هیدرولوژی و منابع آب
    • گروه سازه‌های آبی
    • گروه آبیاری و زهکشی
    • گروه مهندسی عمران - محیط زیست
  • دانشکده الهیات و معارف اسلامی
    • گروه علوم قرآن و حدیث
    • گروه فقه و حقوق اسلامی
    • گروه زبان و ادبیات عرب
  • دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی
    • گروه اقتصاد
    • گروه مدیریت بازرگانی
    • گروه حسابداری
    • گروه علوم اجتماعی
  • دانشکده حقوق و علوم سیاسی
    • گروه حقوق
    • گروه علوم سیاسی
  • دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی (بهبهان)
  • دانشکده هنر شوشتر
  • دانشکده علوم زمین
    • گروه زمین‌شناسی
    • گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری
  • دانشکده باستان‌شناسی شوش

قابل ذکر است دانشگاه لرستان، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، دانشگاه صنعتی جندی شاپور، مجتمع آموزش عالی بهبهان از جمله واحدهای اقماری دانشگاه شهید چمران اهواز بوده‌اند که در حال حاضر استقلال یافته و با بودجه‌ای جداگانه نسبت به پذیرش دانشجو از طریق سازمان سنجش اقدام می‌کنند.[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]

تشکل‌های دانشجویی[ویرایش]

انجمن اسلامی دانشجویان بزرگترین تشکل دانشجویی استان خوزستان است و یکی از دفاتر با سابقه و فعال و از مؤسسان اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور می‌باشد. قبل از تأسیس اتحادیه دانشجویان مستقل، انجمن اسلامی دانشجویان یکی از دفاتر فعال تحکیم وحدت بود. انجمن اسلامی دانشجویان چه در اتحادیه تحکیم و چه هم‌اکنون در اتحادیه دانشجویان مستقل دارای بالاترین حق رای (۳ رای) است. انجمن اسلامی دانشجویان هیچ وابستگی فکری به جریان و احزاب کشور ندارد.

  • انجمن اسلامی دانشجویی
  • انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام

رئیس‌های دانشگاه[ویرایش]

نام آغاز ریاست پایان ریاست
محمد کار ۱ فروردین ۱۳۳۵ ۲۹ خرداد ۱۳۴۰
علی‌اصغر عمید ۳۰ خرداد ۱۳۴۰ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۵
تراب مهرا ۲۸ مرداد ۱۳۴۵ ۳۱ مرداد ۱۳۴۷
داود کاظمی ۱ شهریور ۱۳۴۷ ۳۱ شهریور ۱۳۴۹
عباس جامعی ۱ مهر ۱۳۴۹ پیروزی انقلاب اسلامی
منوچهر دوایی سال ۱۳۵۷ سال ۱۳۵۸
مهدی قائم‌مقامی ۱ فروردین ۱۳۵۹ ۲۱ آبان ۱۳۶۰
محمدصادق نجفی ۱۵ مهر ۱۳۶۰ ۲۲ آبان ۱۳۶۳
عبدالرسول کاظم‌پور ۲۲ آبان ۱۳۶۳ ۶ تیر ۱۳۶۹
خسرو نادران طحان ۶ تیر ۱۳۶۹ ۲۹ آبان ۱۳۷۲
علی عنایت ۲۹ آبان ۱۳۷۲ ۱۳ آذر ۱۳۷۲
نصرت‌الله ضرغام ۱۳ آذر ۱۳۷۲ ۱۶ تیر ۱۳۷۴
منصور سیاری ۱۶ تیر ۱۳۷۴ ۲۴ مرداد ۱۳۷۹
عبدالمهدی بخشنده ۲۴ مرداد ۱۳۷۹ ۲ اردیبهشت ۱۳۸۰
مسعود صفایی مقدم ۲ اردیبهشت ۱۳۸۰ ۲ آذر ۱۳۸۴
سیدمحمدحسین نوری موگهی ۲ آذر ۱۳۸۴ ۲۸ شهریور ۱۳۸۶
حسن مروتی ۲۱ تیر ۱۳۹۱ ۲۷ اسفند ۱۳۹۲
محمد رعایایی اردکانی (سرپرست) ۲۷ اسفند ۱۳۹۲ ۱۱ آبان ۱۳۹۴
غلامحسین خواجه ۱۱ آبان ۱۳۹۴ ۱۹ دی ۱۴۰۰
علی‌محمد آخوند علی ۱۹ دی ۱۴۰۰ تاکنون[۱۵]

چهره‌های ماندگار[ویرایش]

نام و نام خانوادگی زمینه تحقیقاتی
نصرالله امامی حافظ‌شناسی - متون منظم فارسی کلاسیک؛
مهناز مهرابی زاده هنرمند روان‌شناسی بالینی، نوروپسیکولوژی، روان‌شناسی شخصیت
محمد محمودیان شوشتری هیدرولیک، آب‌های زیرزمینی، مدل‌های ریاضی؛
محمود شفاعی بجستان هیدرولیک رسوب، مهندسی رودخانه، سازه‌های آبی، مدل‌های فیزیکی و ریاضی در هیدرولیک؛
محمود بینا هیدرولیک، مهندسی رودخانه، سازه‌های آبی، پیشکسوت نمونه هیدرولیک ایران؛
امیدعلی شهنی کرم‌زاده جبر (جابجایی و ناجابجایی) و توپولوژی؛
مرتضی کوکبی سازماندهی اطلاعات - نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای-ادبیات کودک و نوجوان؛
عبدالکریم بهنیا پدر علم قنات ایران، هیدرولوژی؛
حسین آقایی جنت مکان نویسنده و مترجم کتب حقوقی، حقوق جزا و کیفرشناسی؛

رتبه علمی[ویرایش]

از دانشگاه شهید چمران اهواز، به‌عنوان «قطب مطالعات آب در ایران» یاد می‌شود.[۱۶]


در آخرین ارزیابی علمی و پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی که توسط پایگاه استنادی جهان اسلام (ISC) در سال 1399-1400 انجام شد دانشگاه شهید چمران اهواز رتبه 15 را در میان دانشگاه‎‌های جامع کشور داشته است.[۱۷]


بر اساس آخرین رتبه بندی تایمز دانشگاه شهید چمران اهواز جایگاه 1200-1500 را در میان دانشگاه‌های جهان کسب کرده است.[۱۸][۱۹]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

اساسنامه و مرامنامه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز اساسنامه و مرامنامه اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ «آمار دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز» (xml). دانشگاه شهید چمران اهواز. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۵.[پیوند مرده]
  2. اقتداری، احمد. آثار و بناهای تاریخی خوزستان (دیار شهریاران). جلد اول. نشر انجمن آثار ملی (۱۳۵۴)، نشر اشاره (۱۳۷۵)، ص ۳۳۶ تا ص ۳۴۹
  3. امام شوشتری، محمدعلی. تاریخ جغرافیایی خوزستان.
  4. خدایی،محمدزمان. نگاهی نو به شهری کهن،مجله علمی پژوهشی دانشگاه اصفهان
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ «اشاره‌ای بر تاریخچه دانشگاه جندی شاپور از وبگاه رسمی دانشگاه شهید چمران اهواز». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۱.
  6. فرهنگ فارسی معین، چاپ ششم ۱۳۶۳، جلد پنجم (اعلام)، زیر عنوان دانشگاه گندی‌شاپور
  7. منصوره پیرنیا: سفرنامه شهبانو، انتشارات مهر ایران، ۱۳۷۱، پاریس، ص. ۹۹
  8. «دانشگاه در یک نگاه». وبگاه رسمی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰.
  9. «تغییر نام یک دانشگاه به پاس بزرگداشت نام و خاطره شهید چمران/ دانشگاهی که بزرگترین دانشگاه پزشکی جهان بود». خبرگزاری دانشجو. ۱۵ مرداد ۱۳۹۷.
  10. «دانشگاه لرستان». وبگاه رسمی دانشگاه لرستان.
  11. «دانشگاه لرستان به رده یک دانشگاه‌های کشور ارتقاء یافت». خبرگزاری برنا. ۲۹ تیر ۱۳۹۳.
  12. «دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر». مرکز تحقیقات، ارزشیابی، اعتبارسنجی و تضمین کیفیت آموزش عالی سازمان سنجش آموزش کشور. ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.[پیوند مرده]
  13. «فرماندار باوی:دانشگاه کشاورزی رامین با قدمت 60ساله مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌است». خبرگزاری جمهوری اسلامی- ایرنا. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۴.
  14. «مروری بر تحولات و چشم‌انداز دانشگاه "جندی‌شاپور دزفول"». خبرگزاری دانشجویان ایران- ایسنا. ۱۱ مرداد ۱۳۹۲.
  15. https://www.kebnanews.ir/news/451605/
  16. گره کور سد گتوند و نگرانی‌ها در مورد پروژه علاج آن، بی‌بی‌سی فارسی
  17. «رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران». ur.isc.ac. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۸.
  18. "​Shahid Chamran University of Ahvaz". Times Higher Education (THE) (به انگلیسی). 2023-07-08. Retrieved 2023-09-18. {{cite web}}: zero width space character in |عنوان= at position 1 (help)
  19. «حضور ۶۵ دانشگاه ایرانی در رتبه بندی موضوعی تایمز ۲۰۲۳». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۲-۱۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۸.

پیوند به بیرون[ویرایش]