جام ملت‌های آسیا

جام ملت‌های آسیا
سال بنیان‌گذاری۱۹۵۶؛ ۶۸ سال پیش (۱۹۵۶-خطا: زمان نامعتبر}})
منطقهآسیا و اقیانوسیه
شمار تیم‌های حاضر۲۴
۴۷ (واجد شرایط ورود به دور مقدماتی)
قهرمان کنونی قطر (دومین عنوان)
موفق‌ترین تیم ژاپن (چهار قهرمانی)
وبگاهthe-afc.com
جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

جام ملت‌های آسیا تورنمنت فوتبالی در قاره آسیا است که توسط تیم‌های ملی بزرگسالان مردان اعضای کنفدراسیون فوتبال آسیا (اِی‌اِف‌سی) برگزار می‌شود. این جام پس از کوپا آمریکا قدیمی‌ترین مسابقات قهرمانی قاره‌ای فوتبال در جهان محسوب می‌شود. قهرمان این تورنمنت به عنوان قهرمان قاره آسیا در رشته فوتبال شناخته می‌شود. تورنمنت هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود.[۱][۲][۳][۴][۵]

این جام از سال ۱۳۳۵ خورشیدی (۱۹۵۶ میلادی) به میزبانی هنگ کنگ آغاز شد و تا سال ۲۰۰۴ هر چهار سال یک بار برگزار می‌گردید، اما به دلیل هم‌زمانی این جام با جام ملت‌های اروپا و المپیک، کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم گرفت تا دورهٔ برگزاری بازی‌ها را از سال‌های زوج به سال‌های فرد تغییر دهد به همین دلیل بعد از جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۴، دوره بعدی این جام در سال ۲۰۰۷ برگزار شد و از آن پس فاصله چهار ساله در برگزاری رعایت می‌شود. در ۳ دوره ابتدایی شمار تیم‌های شرکت‌کننده در این جام کم بود و تنها ۴ تیم در مرحله پایانی حضور پیدا کردند. دوره چهارم این مسابقه‌ها در سال ۱۹۶۸ به میزبانی ایران و با شرکت پنج تیم در مرحله پایانی و به صورت دوره‌ای برگزار گردید. دوره بعدی مسابقات در سال ۱۹۷۲ در تایلند برگزار شد و تا قبل از این سال مسابقات به‌صورت امتیازی برگزار می‌شد و از این سال مرحله حذفی به این مسابقات اضافه شد. دور بعدی مسابقات سال ۱۹۷۶ در ایران با حضور شش تیم در مرحله پایانی برگزار شد که در این دو دوره، تیم‌ها به دو گروه ۳ تیمی تقسیم شدند و سپس دو تیم برتر گروه‌ها به مرحله نیمه پایانی راه یافتند. دوره‌های ۱۹۸۰ در کویت، ۱۹۸۴ در سنگاپور و ۱۹۸۸ در قطر این مسابقه‌ها با حضور ده تیم و در دو گروه پنج تیمی در مرحله پایانی برگزار گردید، اما در سال ۱۹۹۲ تنها هشت تیم در دور پایانی حاضر بودند. با افزایش تعداد تیم‌ها، دوره‌های ۱۹۹۶ در کشور امارات و ۲۰۰۰ در لبنان، بازی‌ها با شرکت ۱۲ تیم و در سه گروه چهار تیمی برگزار گردید و در این دوره‌ها برای نخستین بار مرحله یک چهارم پایانی پس از دور مقدماتی به مسابقه‌ها اضافه شد. دوره بعدی در سال ۲۰۰۴ در چین، سال ۲۰۰۷ به صورت مشترک به میزبانی چهار کشور اندونزی، تایلند، مالزی و ویتنام، سال ۲۰۱۱ در قطر و سال ۲۰۱۵ در استرالیا با شرکت ۱۶ تیم و در چهار گروه چهار تیمی برگزار شد. در جام هفدهم در سال ۲۰۱۹ مسابقه‌ها در کشور امارات و با شرکت ۲۴ تیم برگزار گردید که تیم‌ها در شش گروه چهار تیمی قرار گرفتند. همچنین در این دوره، مرحله یک‌هشتم نهایی برای نخستین بار و پس از دور مقدماتی به مسابقات اضافه گردید و نیز بازی رده‌بندی برای اولین بار از این مسابقات حذف شد. دوره هجدهم این رقابت‌ها یعنی جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ به میزبانی قطر برگزار شده‌است.

تیم ملی ایران از دوره سوم رقابت‌ها در سال ۱۹۶۸ در این جام شرکت داشته و تا دوره هجدهم در سال ۲۰۲۳ در تمام پانزده دوره‌ای که مسابقات برگزار شده، حضور داشته‌است، کره‌جنوبی هم ۱۴ مرتبه در این مسابقات شرکت کرده تا این دو کشور رکورددار حضور در جام ملت‌های آسیا لقب بگیرند. تا دوره هجدهم در سال ۲۰۲۳ ژاپن با چهار قهرمانی پر افتخارترین تیم این مسابقات است. پس از ژاپن، تیم‌های عربستان و ایران هر کدام سه بار به قهرمانی این مسابقات رسیده‌اند. پس از آن‌ها کره‌جنوبی و قطر دو بار و تیم‌های اسرائیل، کویت، عراق و استرالیا نیز هر کدام یک بار قهرمان جام ملت‌های آسیا شده‌اند.

بهترین نتیجه کشورهای شرکت کننده در جام ملت‌های آسیا
تاریخچه جام
جام قبلی از سال ۱۹۵۶ تا سال ۲۰۱۵ مورد استفاده قرار گرفت
این جام از سال ۲۰۱۹ استفاده می‌شود

تاریخچه[ویرایش]

دوره اول ۱۹۵۶ هنگ کنگ[ویرایش]

قهرمان کره جنوبی

تونکو عبدالرحمان رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا طرحی به نام جام آسیایی را به اعضای اندک کنفدراسیون ارائه کرد. اولین دوره جام ملت‌های آسیا، در سال ۱۹۵۶ یعنی چهار سال زودتر از جام ملت‌های اروپا برگزار شد. هنگ‌کنگ نخستین میزبان این جام بود؛ تنها چهار کشور در دور پایانی شرکت کردند. کره جنوبی نخستین جام آسیا را به خانه برد و اولین قهرمان آسیا لقب گرفت.

دوره دوم ۱۹۶۰ کره‌جنوبی[ویرایش]

قهرمان کره جنوبی

دومین دوره جام ملت‌ها در سال ۱۹۶۰ بود که کره‌جنوبی میزبان جام شد و این بار هم در دومین دوره پیاپی جام را در خانه خود نگه داشت؛ ایران در مقدماتی این دوره شرکت کرد ولی به مرحله پایانی صعود نکرد.

دوره سوم ۱۹۶۴ اسرائیل[ویرایش]

قهرمان اسرائیل

دوره سوم این مسابقات در سال ۱۹۶۴ دراسرائیل برگزار شد و به دلیل تحریم مسابقات از سوی کشورهای مسلمان، تنها ۷ کشور حاضر به شرکت در مسابقات انتخابی شدند تا در نهایت از میانشان ۳ تیم به این جام صعود کنند. ایران در این دوره هم غایب بوده‌است. تیم ملی فوتبال اسرائیل قهرمان شد.

دوره چهارم ۱۹۶۸ ایران[ویرایش]

قهرمان ایران

ایران در ۱۹۶۸ در تهران میزبان جام آسیا شد. برای نخستین بار جام با حضور ۵ تیم اما همچنان به صورت دوره‌ای برگزار می‌شد. در این دوره بازی‌ها ایران در یک بازی شبه‌نهایی در حالی که برای قهرمانی به یک مساوی احتیاج داشت، اسرائیل را شکست داد و اولین قهرمانی ایران در جام رقم خورد. برمه، تایوان و هنگ‌کنگ دیگر رقبای ایران در راه قهرمانی بودند.

دوره پنجم ۱۹۷۲ تایلند[ویرایش]

قهرمان ایران

جام ۱۹۷۲ در بانکوک تایلند برگزار شد. تیم ایران مسیر همواری تا فینال داشت. در این دوره برای نخستین بار مرحله حذفی به مسابقات اضافه شد. کره جنوبی و ایران به دیدار پایانی رسیدند و دومین قهرمانی متوالی ایران رقم خورد.

دوره ششم ۱۹۷۶ ایران[ویرایش]

قهرمان ایران

تیم‌های عربی کم‌کم وارد مسابقات آسیایی شدند. کشور لبنان به عنوان ششمین میزبان جام ملت‌های آسیا انتخاب شد اما به دلیل جنگ داخلی محروم شد و ایران میزبانی دوره ششم را برعهده گرفت و در کمتر از هشت سال مجدداً میزبان شد و بازی‌ها در دو شهر تبریز و تهران برگزار شد. تیم ایران در این دوره گلی دریافت نکرد و مقتدرانه به مرحله نهایی جام صعود کرد. دیدار نهایی در ورزشگاه صدهزار نفری آریامهر تهران میان ایران و کویت برگزار شد. بازی ایران و کویت نشانگر ظهور قدرت‌های جدید عربی بود. ایران به لطف یک ضربه آزاد از علی پروین برنده این رقابت شد و جام را در خانه نگه داشت. کاپیتان تیم ایران پرویز قلیچ‌خانی با سومین قهرمانی ایران به رکوردی جاودانه دست یافت. او تنها بازیکن آسیایی است که سه بار جام قهرمانی آسیا را بالا برده‌است. رکورد سه قهرمانی پیاپی و سیزده پیروزی متوالی (از ۱۹۶۸) رکوردی است که هنوز هیچ تیمی در آسیا به جز ایران به آن دست نیافته‌است.

دوره هفتم ۱۹۸۰ کویت[ویرایش]

قهرمان کویت

کویت میزبان این رقابت‌ها شد، نخستین میزبان عربی این مسابقات بهترین تیم تاریخ خود را به همراه داشت. تیم ایران تا نیمه نهایی بالا آمد اما درست یک روز قبل از بازی ایران و کویت جنگ بین ایران و عراق آغاز شد. تیم ایران پس از ده سال بی شکستی در آسیا در مقابل کویت شکست خورد و از صعود به دیدار نهایی بازماند. کویت در دومین حضور پیاپی خود در دیدار نهایی کره‌جنوبی را سه بر صفر شکست داد و نخستین تیم عربی قهرمان رقابت‌ها نام گرفت.

دوره هشتم ۱۹۸۴ سنگاپور[ویرایش]

قهرمان عربستان سعودی

هشتمین دوره ۱۹۸۴ در سنگاپور برگزار شد. تیم عربستان از این دوره به جمع تیم‌های جام ملت‌ها پیوست. تیم ایران در نیمه‌نهایی مقابل عربستان قرار گرفت. بازی در ضربات پنالتی به سود عربستان تمام شد و عربستان در مرحله نهایی چین را شکست داد و در اولین حضورش نخستین جامش را بالای سر برد. ایران در این دوره از مسابقات چهارم شد.

دوره نهم ۱۹۸۸ قطر[ویرایش]

قهرمان عربستان سعودی

نهمین دوره در کشور قطر و برای دومین بار در یک کشور عربی برگزار شد. عربستان در مرحله نیمه‌نهایی با شکست ایران راهی رقابت پایانی شد. کره‌جنوبی با غلبه بر چین در مرحله نهایی حاضر شد اما در ضربات پنالتی جام را به عربستان واگذار کرد. تیم ژاپن برای نخستین بار از این دوره وارد جام ملت‌های آسیا شد اما موفقیتی نداشت.

دوره دهم ۱۹۹۲ ژاپن[ویرایش]

قهرمان ژاپن

دوره دهم این رقابت‌ها در کشور ژاپن برگزار شد. ایران برای نخستین بار در تاریخ جام ملت‌ها در مرحله گروهی حذف شد. عربستان بهترین فرصت برای قهرمانی سوم و شکستن رکورد ایران را پیدا کرد اما در دیار نهایی مقابل ژاپن تن به شکست داد تا دومین کشور شرقی بعد از کره جنوبی باشد که جام را برده‌است.

دوره یازدهم ۱۹۹۶ امارات[ویرایش]

قهرمان عربستان سعودی

دوره یازدهم (۱۹۹۶) در کشور امارات متحده عربی برگزار شد. تعداد تیم‌های حاضر در جام به ۱۲ تیم افزایش یافت. جام یازدهم جام شگفتی‌ها بود. حذف ژاپن در یک چهارم نهایی، شکست ۶–۲ کره جنوبی برابر ایران و پیروزی عربستان در بازی مجدد مقابل ایران از جمله شگفتی‌های جام بودند. در نیمه نهایی میان ایران و عربستان این تیم توانست ایران را در ضربات پنالتی شکست دهد. یک دیدار نهایی کاملاً عربی بین امارات متحده عربی و عربستان برگزار شد. عربستان به سومین قهرمانی خود دست یافت و با رکورد ایران برابر شد. ایران در بازی رده‌بندی، کویت را در ضربات پنالتی شکست داد و سوم شد. ایران جام قهرمانی را از دست داد ولی علی دایی با هشت گل آقای گل این دوره شد و خداداد عزیزی نیز به عنوان بهترین بازیکن این مسابقات انتخاب شد و همچنین جایزه بازی جوانمردانه نیز به تیم ملی ایران رسید.

دوره دوازدهم ۲۰۰۰ لبنان[ویرایش]

قهرمان ژاپن

چهار سال از ناکامی در میزبانی جام به دلیل جنگ داخلی میزبانی دوباره به لبنان رسید. از نتایج جالب این دوره می‌توان به: شکست ۴–۱ عربستان مقابل ژاپن، شکست کره جنوبی برابر کویت و تساوی ایران و تایلند اشاره کرد. ژاپن و عربستان دوباره بازی نهایی را برابر هم برگزار کردند و ژاپن دومین جام خود را به خانه برد و قهرمان شد.

دوره سیزدهم ۲۰۰۴ چین[ویرایش]

قهرمان ژاپن

در سال ۲۰۰۴ میزبانی به چین رسید. بازی ایران و کره جنوبی در یک چهارم نهایی با نتیجه ۴–۳ به نفع ایران به اتمام رسید. در نیمه‌نهایی ایران نتوانست از سد چین بگذرد و چین میزبان به دیدار نهایی رسید. ژاپن در بازی نهایی پیروز شد و سومین تیمی نام گرفت که سه بار قهرمان جام ملت‌های آسیا شده‌است. علی‌دایی با زدن چهاردهمین گلش در بازی رده‌بندی برترین گل‌زن تمام ادوار جام ملت‌ها نام گرفت. شونسوکی ناکامورا بهترین بازیکن جام و علی کریمی و علاء حبیل به صورت مشترک عنوان آقای گلی رقابت‌ها کسب کردند. علی کریمی در همان سال عنوان بازیکن سال آسیا را به دست آورد.

دوره چهاردهم ۲۰۰۷ (اندونزی، تایلند، مالزی، ویتنام)[ویرایش]

قهرمان عراق

به تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا برای تداخل نداشتن با بازی‌های المپیک و جام ملت‌های اروپا، این دوره با فاصله سه سال نسبت به دوره قبل برگزار شد. چهار کشور اندونزی، تایلند، مالزی و ویتنام میزبان مشترک جام چهاردهم (۲۰۰۷) شدند و در هر کشور یک گروه چهار تیمی به رقابت پرداختند. برای نخستین بار تیم استرالیا هم در جام شرکت کرد. ایران در مرحله یک چهارم نهایی مجدداً برابر کره جنوبی قرار گرفت و در ضربات پنالتی بازی را واگذار کرد و از مسابقات حذف شد. عراق تیم شگفتی‌ساز این دوره شد و در نیمه‌نهایی کره‌جنوبی را حذف کرد. ژاپن با پیروزی بر استرالیا یکی از مدعیان را حذف کرد ولی مقابل عربستان‌سعودی تن به شکست داد تا این تیم برای ششمین بار به دیدار نهایی برسد. دیدار نهایی کاملاً عربی بین عراق و عربستان و یک رده‌بندی شرقی بین کره‌جنوبی و ژاپن شکل گرفت. عراق با پیروزی بر عربستان در عین ناباوری قهرمان جام چهاردهم شد.

دوره پانزدهم ۲۰۱۱ قطر[ویرایش]

قهرمان ژاپن

قطر برای دومین بار میزبان این مسابقات بود. ایران در این دوره به سرمربی‌گری افشین قطبی در مرحلهٔ گروهی با امتیاز کامل به‌عنوان سرگروه صعود نمود. ازبکستان با غلبه بر اردن و استرالیا با شکست دادن عراق به نیمه‌نهایی رسیدند. کره‌جنوبی و ایران برای پنجمین دوره متوالی در مرحله یک چهارم نهایی جام ملت‌ها به مصاف هم رفتند. کره توانست با یک گل در وقت‌اضافه پیروز شود تا در ۵ دیدار تکراری مرحله یک چهارم برابر ایران به ۳ برد رسیده باشد. ژاپن مدعی هم قطر میزبان را شکست داد. در نیمه‌نهایی ژاپن پس از تساوی ۲ بر ۲ با کره‌جنوبی در ضربات پنالتی ۳ بر صفر پیروز شد. ژاپن در مرحله نهایی با یک گل در وقت‌های اضافه استرالیا را برد و با چهارمین قهرمانی پر افتخارترین تیم آسیا لقب گرفت.

دوره شانزدهم ۲۰۱۵ استرالیا[ویرایش]

قهرمان استرالیا

استرالیا میزبان این دوره از مسابقات بود و این اولین بار بود که جام ملت‌های آسیا عملاً در خاک قاره اقیانوسیه برگزار می‌شد. ایران با سه برد در مرحله گروهی مقابل بحرین، قطر و امارات به مرحله یک چهارم نهایی راه یافت. بازی ایران مقابل عراق در وقتهای عادی و اضافه ۳–۳ به پایان رسید و در ضربات پنالتی عراق موفق شد تا از سد ایران عبور کند. از شگفتی‌های دیگر این دوره حذف ژاپن مدعی مقابل امارات در یک چهارم نهایی بود. در نهایت تیم‌های استرالیا، عراق، کره‌جنوبی و امارات به نیمه نهایی راه یافتند. کره جنوبی با پیروزی ۲–۰ مقابل عراق به مرحله نهایی راه یافت. در دیگر بازی مرحله نیمه‌نهایی استرالیای میزبان امارات را شکست داد و به این ترتیب تیم‌های استرالیا و کره‌جنوبی بازی پایانی را برگزار کردند. کره‌جنوبی که تا تین دیدار گلی دریافت نکرده بود و این خود رکوردی تقریباً دست‌نیافتنی محسوب می‌گردید در وقت‌های اضافه در نهایت با نتیجهٔ ۲–۱ مغلوب کشور میزبان گردید؛ استرالیا اولین قهرمانی‌اش را پس ۳ دوره حضور در جام ملت‌های آسیا جشن گرفت.

دوره هفدهم ۲۰۱۹ امارات[ویرایش]

قهرمان قطر

جام ملت‌های آسیا برای نخستین بار با حضور ۲۴ تیم برگزار شد. جام قدیمی قهرمانی نیز بازنشسته شد و یک جام جدید مورد استفاده قرار گرفت که به شکل گل لوتوس است و دارای پنج گلبرگ به نشانه پنج منطقه فوتبالی قاره آسیا می‌باشد. تیم‌های حاضر در این تورنمنت در شش گروه چهار تیمی با یک دیگر به رقابت پرداختند و تیم‌های اول و دوم هر گروه به همراه چهار تیم سوم برتر تمام گروه‌ها به مرحله حذفی اول (یک‌هشتم نهایی) صعود کردند (از سال ۲۰۱۹ به علت اضافه شدن تیم‌ها یک مرحله حذفی دیگر هم اضافه شد). ایران در گروه D رقابت‌ها با تیم‌های یمن، ویتنام و عراق دیدار کرد و در پایان با ۷امتیاز به عنوان صدرنشین از این گروه صعود کرد. در این دوره عربستان در مرحله یک‌هشتم نهایی به دست ژاپن حذف شد. حذف کره جنوبی و استرالیا (تیم‌هایی که در دوره قبل به دیدار نهایی رسیدند) در یک چهارم نهایی از دیگر شگفتی‌های جام بود. ایران با غلبه بر عمان و چین پس از ۱۵سال به نیمه نهایی رسید، ژاپن، قطر و امارات میزبان هم دیگر راه یافتگان به نیمه نهایی لقب گرفتند. در مرحله نیمه نهایی ژاپن با شکست ایران برای پنجمین بار راهی دیدار نهایی شد. در دیدار دوم نیمه نهایی نیز تیم قطر تیم امارات متحده عربی میزبان بازی‌ها را با چهار گل شکست داد و برای اولین بار در تاریخ فوتبال ملی خود به دیدار نهایی جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹ صعود کرد و حریف تیم ژاپن شد و تیم‌های امارات متحده عربی و ایران بازنده‌های مرحله نیمه نهایی در حسرت رسیدن به دیدار پایانی ناکام ماندند و براساس قانون جدید AFC برای جام ملت‌های آسیا بدون انجام بازی رده‌بندی با جام هفدهم وداع کردند. تیم‌های ملی ژاپن و قطر از ساعت ۱۷:۳۰ روز جمعه ۱۲ بهمن ۱۳۹۷ در دیدار نهایی این رقابت‌ها مقابل هم قرار گرفتند. در پایان دوره هفدهم جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹ تیم ملی فوتبال قطر قهرمان شد و ژاپن به نایب قهرمانی بسنده کرد. المعز علی عبدالله جایزه بهترین گلزن جام با ۹ گل زده و بهترین بازیکن جام را کسب کرد، اکرم عفیف بهترین پاس دهنده گل با ده پاس گل، سعد الشیب با شش کلین شیت و فقط یک گل خورده بهترین دروازه‌بان جام، تیم قطر با ۱۹ گل زده بهترین خط حمله و فقط یک گل خورده بهترین خط دفاع جام هفدهم را از آن خود کرد، تیم ژاپن جایزه بازی جوانمردانه را کسب کرد. و از سال ۲۰۱۹دیگر رده‌بندی نداشته و تیم سوم ندارد.

دوره هجدهم ۲۰۲۳ قطر[ویرایش]

قهرمان قطر

جام ملت‌های هجدهم با دو تغییر در میزبانی و تاریخ مواجه شد. چین به دلیل شیوع بیماری کرونا ویروس از میزبانی انصراف داد و قطر پذیرای رقابت‌ها شد اما به دلیل گرمای این کشور رقابت‌ها به زمستان منتقل شد و در ابتدای سال ۲۰۲۴ میلادی قرار گرفت. تیم ملی فوتبال اردن با شکست تیم‌های عراق و کره جنوبی شگفتی ساز شد و به دیدار پایانی رسید. در بازی فینال تیم‌های قطر و اردن به مصاف هم رفتند که قطر موفق شد با درخشش اکرم عفیف و هت تریک این بازیکن ۳ بر ۱ اردن را شکست دهد و برای دومین بار پیاپی قهرمان جام ملت‌های آسیا شود.

تاریخچه نتایج[ویرایش]

دوره میزبان دیدار پایانی دیدار رده‌بندی یا بازندگان نیمه نهایی تعداد تیم‌ها
قهرمان نتیجه نایب قهرمان سوم نتیجه چهارم
۱۹۵۶  هنگ کنگ
کرهٔ جنوبی
رقابت دوره‌ای
اسرائیل

هنگ کنگ
رقابت دوره‌ای
ویتنام جنوبی
۴
۱۹۶۰  کره جنوبی
کرهٔ جنوبی
رقابت دوره‌ای
اسرائیل

جمهوری چین
رقابت دوره‌ای
ویتنام جنوبی
۴
۱۹۶۴  اسرائیل
اسرائیل
رقابت دوره‌ای
هند

کرهٔ جنوبی
رقابت دوره‌ای
هنگ کنگ
۴
۱۹۶۸  ایران
ایران
رقابت دوره‌ای
برمه

اسرائیل
رقابت دوره‌ای
جمهوری چین
۵
۱۹۷۲  تایلند
ایران
۲–۱ (و.ا.) ورزشگاه ملی، بانکوک
کرهٔ جنوبی

تایلند
۲–۲ (و.ا.)

(۵–۳ پ)

ورزشگاه ملی، بانکوک


جمهوری خمِر
۶
۱۹۷۶  ایران
ایران
۱–۰

ورزشگاه آریامهر، تهران


کویت

چین
۱–۰

ورزشگاه آریامهر، تهران


عراق
۶
۱۹۸۰  کویت
کویت
۳–۰

ورزشگاه صباح السالم، کویت


کرهٔ جنوبی

ایران
۳–۰

'ورزشگاه صباح السالم', کویت


کرهٔ شمالی
۱۰
۱۹۸۴  سنگاپور
عربستان سعودی
۲–۰

ورزشگاه ملی، کالنگ


چین

کویت
۱–۱ (و.ا.)

(۳–۵ پ)

ورزشگاه ملی، کالنگ


ایران
۱۰
۱۹۸۸  قطر
عربستان سعودی
۰–۰ (و.ا.)

(۳–۴ پ)

ورزشگاه الاهلی، دوحه


کرهٔ جنوبی

ایران
۰–۰ (و.ا.)

(۰–۳ پ)

ورزشگاه الاهلی، دوحه


چین
۱۰
۱۹۹۲  ژاپن
ژاپن
۱–۰

ورزشگاه بیگ آرچ، هیروشیما


عربستان سعودی

چین
۱–۱ (و.ا.)

(۳–۴ پ)

ورزشگاه بیگ آرچ، هیروشیما


امارات متحدهٔ عربی
۸
۱۹۹۶  امارات متحده عربی
عربستان سعودی
۰–۰ (و.ا.)

(۲–۴ پ)

ورزشگاه شیخ زاید، ابوظبی


امارات متحدهٔ عربی

ایران
۱–۱ (و.ا.)

(۲–۳ پ)

ورزشگاه شیخ زاید، ابوظبی


کویت
۱۲
۲۰۰۰  لبنان
ژاپن
۱–۰

ورزشگاه شهر ورزشی، بیروت


عربستان سعودی

کرهٔ جنوبی
۱–۰

ورزشگاه شهر ورزشی، بیروت


چین
۱۲
۲۰۰۴  چین
ژاپن
۳–۱

ورزشگاه کارگران، پکن


چین

ایران
۴–۲

ورزشگاه کارگران، پکن


بحرین
۱۶
۲۰۰۷  اندونزی
 مالزی
 تایلند
 ویتنام

عراق
۱–۰

ورزشگاه گلورا بونگ کارنو، جاکارتا


عربستان سعودی

کرهٔ جنوبی
۰–۰ (و.ا.)

(۵–۶ پ)

ورزشگاه گلورا سریویجایا، پالم‌بانگ


ژاپن
۱۶
۲۰۱۱  قطر
ژاپن
۱–۰ (و.ا.)

ورزشگاه بین‌المللی خلیفه، دوحه


استرالیا

کرهٔ جنوبی
۳–۲

ورزشگاه جسم بن حمد، دوحه


ازبکستان
۱۶
۲۰۱۵  استرالیا
استرالیا
۲–۱ (و.ا.)

ورزشگاه استرالیا، سیدنی


کرهٔ جنوبی

امارات متحدهٔ عربی
۳–۲

ورزشگاه نیوکاسل، نیوکاسل


عراق
۱۶
۲۰۱۹  امارات متحده عربی
قطر
۳–۱ورزشگاه شهر ورزشی زاید، ابوظبی
ژاپن
 ایران و
 امارات متحدهٔ عربی
۲۴
۲۰۲۳  قطر
قطر
۳–۱

ورزشگاه ملی لوسیل، لوسیل


اردن
 ایران و
 کرهٔ جنوبی
۲۴
۲۰۲۷  عربستان سعودی ورزشگاه ملک فهد، ریاض ۲۴

تیم‌های موفق جام[ویرایش]

تیم قهرمان نایب قهرمان سوم چهارم
 ژاپن ۴ (۱۹۹۲*، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱) ۱ (۲۰۱۹) ۱ (۲۰۰۷)
 عربستان سعودی ۳ (۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶) ۳ (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۷)
 ایران ۳ (۱۹۶۸*، ۱۹۷۲، ۱۹۷۶*) ۶

(۱۹۸۰، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶، ۲۰۰۴، ۲۰۱۹، ۲۰۲۳)

۱ (۱۹۸۴)
 کرهٔ جنوبی ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰*) ۴ (۱۹۷۲، ۱۹۸۰، ۱۹۸۸، ۲۰۱۵) ۵ (۱۹۶۴، ۲۰۰۰، ۲۰۰۷، ۲۰۱۱، ۲۰۲۳)
 قطر ۲ (۲۰۲۳، ۲۰۱۹)
 اسرائیل ۱ (۱۹۶۴*) ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰) ۱ (۱۹۶۸)
 کویت ۱ (۱۹۸۰*) ۱ (۱۹۷۶) ۱ (۱۹۸۴) ۱ (۱۹۹۶)
 استرالیا ۱ (۲۰۱۵*) ۱ (۲۰۱۱)
 عراق ۱ (۲۰۰۷) ۲ (۲۰۱۵، ۱۹۷۶)
 چین ۲ (۱۹۸۴، ۲۰۰۴*) ۲ (۱۹۹۲، ۱۹۷۶) ۲ (۱۹۸۸، ۲۰۰۰)
 امارات متحدهٔ عربی ۱ (۱۹۹۶*) ۲ (۲۰۱۵، ۲۰۱۹) ۱ (۱۹۹۲)
 هند ۱ (۱۹۶۴)
 برمه (۲) ۱ (۱۹۶۸)
 اردن ۱ (۲۰۲۳)
 هنگ کنگ ۱ (۱۹۵۶*) ۱ (۱۹۶۴)
تایوان چین تایپه (۳) ۱ (۱۹۶۰) ۱ (۱۹۶۸)
 تایلند ۱ (۱۹۷۲*)
 ویتنام (۴) ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰)
 کامبوج (۵) ۱ (۱۹۷۲)
 کرهٔ شمالی ۱ (۱۹۸۰)
 بحرین ۱ (۲۰۰۴)
 ازبکستان ۱ (۲۰۱۱)
* میزبان
۱- اسرائیل در اوایل دهه ۱۹۷۰ از کنفدراسیون فوتبال آسیا اخراج شد و هم‌اکنون عضو یوفا است.
۲- کشور میانمار کنونی (برمه پیشین)
۳- جمهوری چین (امیر)
۴- با نام ویتنام جنوبی
۵- جمهوری خِمِر پیشین

آمار(۱)[ویرایش]

عملکرد میزبانان[ویرایش]

ایران با دو قهرمانی در دو میزبانی خود (۱۹۶۸ و ۱۹۷۶) موفق‌ترین میزبان جام ملت‌ها بوده‌است. کره‌جنوبی (۱۹۶۰)، اسرائیل (۱۹۶۴)، کویت (۱۹۸۰)، ژاپن (۱۹۹۲) و استرالیا (۲۰۱۵) نیز هر کدام با یک قهرمانی در تنها میزبانی‌های خود در جایگاه بعدی قرار دارند.

دوره سال میزبان مقام
هجدهم ۲۰۲۳ قطر قطر قهرمان
هفدهم ۲۰۱۹ امارات متحده عربی امارات بازنده نیمه نهایی
شانزدهم ۲۰۱۵ استرالیا استرالیا قهرمان
پانزدهم ۲۰۱۱ قطر قطر یک چهارم پایانی
چهاردهم ۲۰۰۷ ویتنام ویتنام

اندونزی اندونزی
تایلند تایلند
مالزی مالزی

یک چهارم پایانی
مرحله گروهی
مرحله گروهی
مرحله گروهی
سیزدهم ۲۰۰۴ چین چین دوم
دوازدهم ۲۰۰۰ لبنان لبنان مرحله گروهی
یازدهم ۱۹۹۶ امارات متحده عربی امارات متحده عربی دوم
دهم ۱۹۹۲ ژاپن ژاپن قهرمان
نهم ۱۹۸۸ قطر قطر مرحله گروهی
هشتم ۱۹۸۴ سنگاپور سنگاپور مرحله گروهی
هفتم ۱۹۸۰ کویت کویت قهرمان
ششم ۱۹۷۶ ایران ایران قهرمان
پنجم ۱۹۷۲ تایلند تایلند سوم
چهارم ۱۹۶۸ ایران ایران قهرمان
سوم ۱۹۶۴ اسرائیل اسرائیل قهرمان
دوم ۱۹۶۰ کره جنوبی کره جنوبی قهرمان
اول ۱۹۵۶ هنگ کنگ هنگ کنگ سوم

عملکرد مدافعان عنوان قهرمانی[ویرایش]

در این قسمت عملکرد تیم‌های قهرمان در دوره بعدی حضورشان در جام ملت‌های آسیا بررسی شده‌است. ایران تنها تیمی است که توانسته دو مرتبه پیاپی از عنوان قهرمانی خود دفاع کند تا به ۳ قهرمانی متوالی دست یابد. کره‌جنوبی، عربستان، ژاپن و قطر هر کدام توانسته‌اند یکبار از عنوان قهرمانی خود دفاع کنند تا هرکدام در یک مقطع دو قهرمانی متوالی را به نام خود به ثبت رسانده باشند.

دوره مدافع عنوان قهرمانی مقام
۲۰۲۳ قطر قطر قهرمان
۲۰۱۹ استرالیا استرالیا یک چهارم پایانی
۲۰۱۵ ژاپن ژاپن یک چهارم پایانی
۲۰۱۱ عراق عراق یک چهارم پایانی
۲۰۰۷ ژاپن ژاپن چهارم
۲۰۰۴ ژاپن ژاپن قهرمان
۲۰۰۰ عربستان سعودی عربستان سعودی نایب قهرمان
۱۹۹۶ ژاپن ژاپن یک چهارم پایانی
۱۹۹۲ عربستان سعودی عربستان سعودی نایب قهرمان
۱۹۸۸ عربستان سعودی عربستان سعودی قهرمان
۱۹۸۴ کویت کویت سوم
۱۹۸۰ ایران ایران سوم
۱۹۷۶ ایران ایران قهرمان
۱۹۷۲ ایران ایران قهرمان
۱۹۶۸  اسرائیل سوم
۱۹۶۴ کره جنوبی کره‌جنوبی سوم
۱۹۶۰ کره جنوبی کره‌جنوبی قهرمان

تفکیک قهرمانی‌ها و حضور در فینال[ویرایش]

۱- تقسیم بر پایهٔ شرایط جغرافیایی

در بحث فوتبال، آسیا را از نظر جغرافیایی به دو بخش غرب و شرق تقسیم می‌کنند که این بحث در لیگ قهرمانان آسیا نمود بیشتری پیدا می‌کند. اگر بخواهیم قهرمانی‌های جام ملت‌های آسیا را بین این دو منطقه آسیا تقسیم کنیم با جدول زیر روبرو خواهیم شد (طبق تقسیم‌بندی AFC کشورهای عضو فدراسیون‌های غرب، مرکز و جنوب آسیا در منطقه غرب و کشورهای عضو فدراسیون‌های شرق و جنوب شرق آسیا در منطقه شرق قرار دارند)

مقایسه غرب و شرق آسیا از نظر قهرمانی در جام ملت‌های آسیا
غرب آسیا ۱۱ قهرمانی (۶ کشور) شرق آسیا ۷ قهرمانی (۳ کشور)
 ایران سه قهرمانی  ژاپن چهار قهرمانی
 عربستان سعودی سه قهرمانی  کرهٔ جنوبی دو قهرمانی
 قطر دو قهرمانی  استرالیا یک قهرمانی (۲)
 عراق یک قهرمانی
 کویت یک قهرمانی
 اسرائیل یک قهرمانی (۱)
مقایسه غرب و شرق آسیا از نظر حضور در فینال (یا حضور در جمع دو تیم برتر)(۳) جام ملت‌های آسیا
غرب آسیا ۱۹ حضور در جمع دو تیم برتر (۸ کشور) شرق آسیا ۱۶ حضور در جمع دو تیم برتر (۵ کشور)
 عربستان سعودی شش بار  کرهٔ جنوبی شش بار
 ایران سه بار  ژاپن پنج بار
 اسرائیل سه بار  چین دو بار
 کویت دو بار  استرالیا دو بار
 قطر دو بار  برمه یکبار
 هند یکبار
 امارات متحدهٔ عربی یکبار
 عراق یکبار
۱-اسرائیل تا سال ۱۹۷۰ عضو کنفدراسیون فوتبال آسیا بود و در مسابقات قاره‌ای آسیا شرکت می‌کرد. با این که اسرائیل در تقسیم‌بندی فعلی آسیا جایی ندارد اما با توجه به موقعیت جغرافیایی اش جزئی از غرب آسیا محسوب شده‌است.
۲-استرالیا از قاره‌ای دیگر به فدراسیون فوتبال آسیا اضافه شده‌است و قابل ذکر است که در بحث فوتبال این کشور جزو شرق آسیا محسوب می‌شود
۳-چهار دوره ابتدایی جام ملتهای آسیا به صورت گروهی برگزار شده و بدون انجام مراحل نیمه نهایی و نهایی قهرمان خود را شناخته‌است؛ بنابراین به جای دیدار نهایی حضور در جمع دو تیم برتر مسابقات دوره‌ای در این جدول ملاک بررسی قرار گرفته‌است.

۲- تقسیم بر پایهٔ زیر فدراسیون‌های موجود کنفدراسیون فوتبال آسیا به پنج زیر فدراسیون تقسیم می‌شود:

فدراسیون غرب آسیا، فدراسیون شرق آسیا، فدراسیون آسیای مرکزی، فدراسیون جنوب آسیا، فدراسیون جنوب شرق آسیا

فدراسیون قهرمانی(۱) حضور در فینال (یا حضور در جمع ۲تیم برتر)
غرب آسیا ۶ قهرمانی

عربستان (۳) - قطر (۲) - کویت (۱) - عراق (۱)

۱۱ حضور

عربستان (۶) - کویت (۲) - امارات (۱) - عراق (۱) - قطر (۱)

شرق آسیا ۶ قهرمانی

ژاپن (۴) - کره‌جنوبی (۲)

۱۳ حضور

کره‌جنوبی (۶) - ژاپن (۵) - چین (۲)

آسیای مرکزی ۳ قهرمانی

ایران (۳) (۲)

۳ حضور

ایران (۳)

جنوب شرق آسیا ۱ قهرمانی

استرالیا (۱)

۳ حضور

استرالیا (۲) - میانمار (۱)

جنوب آسیا --- ۱ حضور

هند (۱)

عضو سابق کنفدراسیون فوتبال آسیا اسرائیل (۱) (۳) ۳ حضور

اسرائیل (۳)

۱-چهار دوره ابتدایی جام ملتهای آسیا به صورت گروهی و بدون انجام مراحل نیمه نهایی و نهایی قهرمان خود را شناخته‌است؛ بنابراین به جای دیدار نهایی حضور در جمع دو تیم برتر مسابقات دوره‌ای در این جدول ملاک بررسی قرار گرفته‌است.
۲-کشور ایران از سال ۲۰۱۴ به عضویت فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی درآمده است.
۳- اسرائیل تا سال ۱۹۷۰ عضو کنفدراسیون فوتبال آسیا بود و در مسابقات قاره‌ای آسیا شرکت می‌کرد اما هم‌اکنون در تقسیم‌بندی فدراسیون‌های آسیا جایی ندارد.

ضربات پنالتی در جام ملت‌های آسیا[ویرایش]

آخرین به روز رسانی: تا پایان جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

در ادوار جام ملت‌های آسیا تکلیف ۲۷ بازی در ضربات پنالتی مشخص شده‌است.

تیم‌ ملی ایران با نه بار حضور در ضربات پنالتی در جام ملت‌های آسیا در این زمینه رکورددار است.

تیم عراق با سه بار پیروزی در ضربات پنالتی تبدیل به تنها تیم در این مسابقات شد که در همه ضربات پنالتی برنده شده‌است.

# تیم حضور در ضربات پنالتی برد در ضربات پنالتی باخت در ضربات پنالتی
۱  ایران ۹ بار ۳ برد ۶ شکست
۲  کرهٔ جنوبی ۸ بار ۴ برد ۴ شکست
۳  ژاپن ۵ بار ۳ برد ۲ شکست
۴  عربستان سعودی ۵ بار ۴ برد ۱ شکست
۵  امارات متحدهٔ عربی ۴ بار ۱ برد ۳ شکست
۶  چین ۳ بار ۲ برد ۱ شکست
۷  عراق ۳ بار ۳ برد بدون شکست
۸  اردن ۲ بار بدون برد ۲ شکست
۹  ازبکستان ۳ بار بدون برد ۳ شکست
۱۰  استرالیا ۲ بار ۱ برد ۱ شکست
۱۱  تایلند ۲ بار ۱ برد ۱ شکست
۱۲  کویت ۲ بار ۱ برد ۱ شکست
۱۳  بحرین ۱ بار ۱ برد بدون شکست
۱۴  کامبوج ۱ بار بدون برد ۱ شکست
۱۵  ویتنام ۱ بار ۱ برد بدون شکست
۱۶  تاجیکستان ۱ بار ۱ برد بدون شکست
۱۷  سوریه ۱ بار بدون برد ۱ شکست
۱۸  قطر ۱ بار ۱ برد بدون شکست

رکوردداران بازی در مراحل حذفی جام ملتهای آسیا[ویرایش]

آخرین به روز رسانی: تا پایان جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

۲۳ تیم موفق شده‌اند حداقل برای یک مرتبه از مرحله گروهی صعود کرده و در مراحل حذفی جام ملت‌های آسیا حاضر شوند. ایران با انجام ۲۶ بازی در مراحل حذفی جام ملت‌های آسیا رکورددار است. تیم ژاپن نیز با ۱۶ بار موفقیت (صعود) در مراحل حذفی رکورددار موفقیت در این مراحل است.

  • در این جدول بُرد و باخت‌هایی که توسط ضربات پنالتی بوده است نیز محاسبه شده.
# تیم تعداد بازی در مراحل حذفی تعداد صعود تعداد حذف (شکست)
۱  ایران ۲۶ بازی ۱۴ بار ۱۲ بار
۲  کرهٔ جنوبی ۲۵ بازی ۱۴ بار ۱۱ بار
۳  ژاپن ۲۲ بازی ۱۶ بار ۶ بار
۴  چین ۱۸ بازی ۷ بار ۱۱ بار
۵  عربستان سعودی ۱۷ بازی ۱۲ بار ۵ بار
۶  عراق ۱۴ بازی ۴ بار ۱۰ بار
۷  امارات متحدهٔ عربی ۱۲ بازی ۶ بار ۶ بار
۸  کویت ۱۰ بازی ۵ بار ۵ بار
۹  استرالیا ۱۱ بازی ۷ بار ۴ بار
۱۰  ازبکستان ۹ بازی ۲ بار ۷ بار
۱۱  قطر ۱۰ بازی ۸ بار ۲ بار
۱۲  بحرین ۵ بازی ۱ بار ۴ بار
۱۳  اردن ۷ بازی ۳ بار ۴ بار
۱۴  تایلند ۴ بازی ۱ بار ۳ بار
۱۵  ویتنام ۳ بازی ۱ بار ۲ بار
۱۶  کامبوج ۲ بازی --- ۲ بار
۱۷  کرهٔ شمالی ۲ بازی --- ۲ بار
۱۸  عمان ۱ بازی --- ۱ بار
۱۹  قرقیزستان ۱ بازی --- ۱ بار
۲۰  اندونزی ۱ بازی --- ۱ بار
۲۱  تاجیکستان ۲ بازی ۱ بار ۱ بار
۲۲  فلسطین ۱ بازی --- ۱ بار
۲۳  سوریه ۱ بازی --- ۱ بار

بهترین‌ها[ویرایش]

بهترین بازیکن جام[ویرایش]

کنفدراسیون فوتبال آسیا در پایان هر دوره از این بازی‌ها با ارزش‌ترین بازیکن از لحاظ فنی را به عنوان بهترین بازیکن برمی‌گزیند. گفتنی است که این جایزه میان سال‌های ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۸ وجود نداشت و در سال ۱۹۸۰ برگزار نشد.

دوره سال نام
هجدهمین ۲۰۲۳ قطر اکرم عفیف
هفدهمین ۲۰۱۹ قطر المعز علی
شانزدهمین ۲۰۱۵ استرالیا ماسیمو لونگو
پانزدهمین ۲۰۱۱ ژاپن کیسوکه هوندا
چهاردهمین ۲۰۰۷ عراق یونس محمود
سیزدهمین ۲۰۰۴ ژاپن شونسوکی ناکامورا
دوازدهمین ۲۰۰۰ ژاپن هیروشی نانامی
یازدهمین ۱۹۹۶ ایران خداداد عزیزی
دهمین ۱۹۹۲ ژاپن کازویوشی میورا
نهمین ۱۹۸۸ کره جنوبی کیم جو سونگ
هشتمین ۱۹۸۴ چین جیا ژی کوان
ششمین ۱۹۷۶ ایران علی پروین
پنجمین ۱۹۷۲ ایران ابراهیم آشتیانی

آقای گل در ادوار جام ملتهای آسیا[ویرایش]

جدول بر پایهٔ بیشترین گل زده در یک دوره مرتب شده‌است.

# سال دوره گلزنان تعداد گل
۱ ۲۰۱۹ هفدهمین قطر المعز علی ۹
۲ ۱۹۹۶ یازدهمین ایران علی دایی ۸
۳ ۲۰۲۳ هجدهمین قطر اکرم عفیف ۸
۴ ۱۹۸۰ هفتمین کره جنوبی چوی سون-هو ۷
۵ ۲۰۰۰ دوازدهمین کره جنوبی لی دونگ-گوک ۶
۶ ۲۰۱۵ شانزدهمین امارات متحده عربی علی مبخوت ۵
۷ ۲۰۱۱ پانزدهمین کره جنوبی کو جاچئول ۵
۸ ۲۰۰۴ سیزدهمین ایران علی کریمی
بحرین علا حبیل
۵
۹ ۱۹۷۲ پنجمین ایران حسین کلانی ۵
۱۰ ۲۰۰۷ چهاردهمین عراق یونس محمود
ژاپن نائوهیرو تاکاهارا
عربستان سعودی یاسر القحطانی
۴
۱۱ ۱۹۶۸ چهارمین ایران همایون بهزادی
اسرائیل گیورا اشپیگل
اسرائیل موشه رومانو
۴
۱۲ ۱۹۶۰ دومین کره جنوبی چو یون اوک ۴
۱۳ ۱۹۵۶ اولین اسرائیل ناهوم اشتلماخ ۴
۱۴ ۱۹۹۲ دهمین عربستان سعودی فهد البیشی ۳
۱۵ ۱۹۸۸ نهمین کره جنوبی لی تائه هو ۳
۱۶ ۱۹۸۴ هشتمین ایران ناصر محمدخانی
ایران شاهرخ بیانی
چین جیا ژی کوان
۳
۱۷ ۱۹۷۶ ششمین ایران ناصر نورایی
ایران غلامحسین مظلومی
کویت فتحی کمیل
۳
۱۸ ۱۹۶۴ سومین اسرائیل مردوخای اشپیگلر
هند ایندر سینگ
۲

المعز علی در سال ۲۰۱۹ با زدن ۹ گل، رکورد دار تعداد گل زده در یک دوره از جام ملت‌های آسیا است.

پوکر و هتریک بازیکنان در تاریخ جام ملتهای آسیا[ویرایش]

در ادوار جام ملت‌های آسیا شاهد ۵ پوکر و ۱۴ هتریک بوده‌ایم.

ایران تنها کشوری است که دو بازیکنش موفق به ثبت پوکر در جام ملت‌های آسیا شده‌است.

یک پوکر هم توسط بازیکنانی از کشورهای قطر، بحرین و اردن در جام ملت‌ها ثبت شده‌است.

در هتریک‌ها هم ایران با ثبت چهار هتریک بهترین عملکرد را داشته و سه هتریک نیز برای ژاپن ثبت شده‌است.

دو هتریک هم توسط بازیکنان هر یک از تیم‌های کره‌جنوبی و چین به ثبت رسیده‌است.

سریعترین پوکر توسط علی دایی در سال ۱۹۹۶ در بازی ایران و کره‌جنوبی در مدت زمان ۲۳ دقیقه ثبت شده‌است.

سریعترین هتریک توسط علی جباری در سال ۱۹۷۲ در بازی ایران و بنگلادش در مدت زمان ۵ دقیقه ثبت شده‌است.

در دوازدهمین دوره جام ملت‌های آسیا شاهد ثبت چهار هتریک بوده‌ایم. همچنین در هفتمین دوره جام ملت‌ها سه هتریک ثبت شده‌است. در فینال جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ اکرم عفیف با ثمر رساندن سه پنالتی در برابر تیم ملی فوتبال اردن موفق به اولین هتریک در فینال های این مسابقات شد.

در ادوار جام ملت‌های آسیا در دو بازی دو بازیکن از یک تیم هتریک کرده‌اند:

۱- در سال ۱۹۸۰ در بازی چین و بنگلادش

۲- در سال ۲۰۰۰ در بازی ژاپن و ازبکستان

زدن چهار گل در یک بازی (پوکر)
# سال بازیکن ملیت نتیجه بازی فاصله زمانی
۵ ۲۰۱۹ المعز علی  قطر قطر ۶ - کره‌شمالی ۰ ۵۱ دقیقه
۴ ۲۰۱۵ حمزه الدردور  اردن اردن ۵ - فلسطین ۱ ۴۵ دقیقه
۳ ۲۰۱۱ اسماعیل عبداللطیف  بحرین بحرین ۵ - هندوستان ۲ ۶۲ دقیقه
۲ ۱۹۹۶ علی دایی  ایران ایران ۶ - کره‌جنوبی ۲ ۲۳ دقیقه
۱ ۱۹۸۰ بهتاش فریبا  ایران ایران ۷ - بنگلادش ۰ ۷۱ دقیقه
زدن سه گل در یک بازی (هتریک)
# سال بازیکن ملیت نتیجه بازی فاصله زمانی
۱۴ ۲۰۲۳ اکرم عفیف  قطر اردن ۱ - ۳ قطر ۷۳ دقیقه
۱۳ ۲۰۱۹ ویتالیج لوکس  قرقیزستان قرقیزستان ۳ - فلیپین ۱ ۵۳ دقیقه
۱۲ ۲۰۱۱ شینجی اوکازاکی  ژاپن ژاپن ۵ - عربستان ۰ ۷۱ دقیقه
۱۱ ۲۰۰۴ علی کریمی  ایران ایران ۴ - کره‌جنوبی ۳ ۶۷ دقیقه
۱۰ ۲۰۰۰ محمد الشلهوب  عربستان سعودی عربستان ۵ - ازبکستان ۰ ۵۱ دقیقه
۹ ۲۰۰۰ لی دونگ-گوک  کره جنوبی کره‌جنوبی ۳ - اندونزی ۰ ۶۰ دقیقه
۸ ۲۰۰۰ نائوهیرو تاکاهارا  ژاپن ژاپن ۸ - ازبکستان ۱ ۳۹ دقیقه
۷ ۲۰۰۰ آکینوری نیشیزاوا  ژاپن ژاپن ۸ - ازبکستان ۱ ۳۵ دقیقه
۶ ۱۹۸۰ ژو یونگلای(۳)  چین چین ۶ - بنگلادش ۰ ۷۲ دقیقه
۵ ۱۹۸۰ شن ژیانگفو(۲)  چین چین ۶ - بنگلادش ۰ ۷۳ دقیقه
۴ ۱۹۸۰ چوی سون-هو(۱)  کره جنوبی کره‌جنوبی ۴ - امارات ۱ ۵۲ دقیقه
۳ ۱۹۷۶ غلامحسین مظلومی  ایران ایران ۸ - یمن جنوبی ۰ ۲۷ دقیقه
۲ ۱۹۷۲ علی جباری  ایران ایران ۳ - تایلند ۲ ۵ دقیقه
۱ ۱۹۷۲ حسین کلانی  ایران ایران ۳ - عراق ۰ ۴۴ دقیقه
۱-Choi Soon-ho
2-Shen Xiangfu
3-Xu Yonglai

پرگلترین نتایج اداور جام ملتهای آسیا[ویرایش]

# سال نتیجه بازی۱ تفاضل گل تیم برنده مجموع گل‌های زده شده در بازی
۱ ۱۹۷۶ ایران ۸–۰ یمن جنوبی ۸ ۸
۲ ۲۰۰۰ ژاپن ۸–۱ ازبکستان ۷ ۹
۳ ۱۹۸۰ ایران ۷–۰ بنگلادش ۷ ۷
۴ ۲۰۱۹ قطر ۶–۰ کره‌شمالی ۶ ۶
۵ ۲۰۱۱ استرالیا ۶–۰ ازبکستان ۶ ۶
۶ ۱۹۹۶ عربستان ۶–۰ تایلند ۶ ۶
۷ ۱۹۸۰ چین ۶–۰ بنگلادش ۶ ۶
۸ ۱۹۶۸ اسرائیل۶–۱ هنگ‌کنگ ۵ ۷
۹ ۲۰۱۹ ایران ۵–۰ یمن ۵ ۵
۱۰ ۲۰۱۱ ژاپن ۵–۰ عربستان ۵ ۵
۱۱ ۲۰۰۷ ازبکستان ۵–۰ مالزی ۵ ۵
۱۲ ۲۰۰۰ عربستان ۵–۰ ازبکستان ۵ ۵
۱۳ ۱۹۸۴ چین ۵–۰ امارات ۵ ۵
۱۴ ۱۹۹۶ ایران ۶–۲ کره‌جنوبی ۴ ۸
۱۵ ۲۰۱۵ اردن ۵–۱ فلسطین ۴ ۶
۱۶ ۲۰۰۷ چین ۵–۱ مالزی ۴ ۶
۱۷ ۱۹۶۰ کره‌جنوبی ۵–۱ ویتنام جنوبی ۴ ۶
۱۸ ۱۹۶۰ اسرائیل ۵–۱ ویتنام جنوبی ۴ ۶
۱۹ ۲۰۱۱ بحرین ۵–۲ هندوستان ۳ ۷
۲۰ ۱۹۵۶ کره‌جنوبی ۵–۳ ویتنام جنوبی ۲ ۸
۱-جدول بر اساس تفاضل گل بازیها مرتب شده‌است.

جایزه بازی جوانمردانه[ویرایش]

دوره سال تیم
هجدهمین ۲۰۲۳ قطر قطر
هفدهمین ۲۰۱۹ ژاپن ژاپن
شانزدهمین ۲۰۱۵ استرالیا استرالیا
پانزدهمین ۲۰۱۱ کره جنوبی کرهٔ جنوبی
چهاردهمین ۲۰۰۷ ژاپن ژاپن
سیزدهمین ۲۰۰۴ چین چین
دوازدهمین ۲۰۰۰ عربستان سعودی عربستان سعودی
یازدهمین ۱۹۹۶ ایران ایران
هشتمین ۱۹۸۴ چین چین

بهترین دروازه‌بان[ویرایش]

دوره سال نام
هجدهمین ۲۰۲۳ قطر مشعل برشم
هفدهمین ۲۰۱۹ قطر سعد الشیب
شانزدهمین ۲۰۱۵ استرالیا متیو رایان
دوازدهمین ۲۰۰۰ چین جیانگ جین
یازدهمین ۱۹۹۶ عربستان سعودی محمد الدعیع
نهمین ۱۹۸۸ چین ژانگ هویکانگ
هشتمین ۱۹۸۴ عربستان سعودی عبدالله الدعیع

آمار(۲)[ویرایش]

بیشترین گل زدهٔ یک بازیکن در همهٔ دوره‌ها[ویرایش]

جدول زیر بهترین گلزنان در تمامی دوره‌ها را نشان می‌دهد.

آخرین به روز رسانی: تا پایان جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

بازیکن گل
ایران علی دایی ۱۴ گل
قطر المعز علی ۱۱ گل
کره جنوبی لی دونگ-گوک ۱۰ گل

قطر اکرم عفیف

ژاپن نائوهیرو تاکاهارا
امارات متحده عربی علی مبخوت

۹ گل
عراق یونس محمود
کویت جاسم الهویدی
ایران سردار آزمون
۸ گل
ایران بهتاش فریبا
ایران حسین کلانی
کره جنوبی چوی سون-هو
کره جنوبی سون هیونگ-مین
کویت فیصل الدخیل
۷ گل

عربستان سعودی یاسر القحطانی
ازبکستان الکساندر گنریخ
استرالیا تیم کیهیل
امارات متحده عربی احمد خلیل
ایران مهدی طارمی
عراق ایمن حسین

۶ گل

بیشترین حضور یک بازیکن[ویرایش]

تا سال ۲۰۲۳ ایگناتی نستروف دروازه‌بان تیم ملی ازبکستان با ۵ حضور در سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۹ رکورددار بیشترین حضور یک بازیکن در جام ملت‌های آسیا است و پس از او چند بازیکن با ۴ دوره حضور در رده بعدی قرار دارند. در بین بازیکنان ایرانی هم جواد نکونام، مهدی مهدوی کیا، مسعود شجاعی، احسان حاج‌صفی، و کریم انصاری‌فرد با ۴ دوره حضور در جام بیشترین تعداد حضور در جام ملت‌های آسیا را دارند.

مربیان قهرمان[ویرایش]

دوره مربی قهرمان قهرمان
۲۰۲۳ اسپانیا تینتین مارکز قطر قطر
۲۰۱۹ اسپانیا فلیکس سانچز قطر قطر
۲۰۱۵ استرالیا آنگه پوستکوگلو استرالیا استرالیا
۲۰۱۱ ایتالیا آلبرتو زاکرونی ژاپن ژاپن
۲۰۰۷ برزیل جوروان ویرا عراق عراق
۲۰۰۴ برزیل زیکو ژاپن ژاپن
۲۰۰۰ فرانسه فیلیپ تروسیه ژاپن ژاپن
۱۹۹۶ پرتغال نلو وینگادا عربستان سعودی عربستان سعودی
۱۹۹۲ هلند هانس اوفت ژاپن ژاپن
۱۹۸۸ برزیل کارلوس آلبرتو پریرا عربستان سعودی عربستان سعودی
۱۹۸۴ عربستان سعودی خلیل الزیانی عربستان سعودی عربستان سعودی
۱۹۸۰ برزیل کارلوس آلبرتو پریرا کویت کویت
۱۹۷۶ ایران حشمت مهاجرانی ایران ایران
۱۹۷۲ ایران محمد رنجبر ایران ایران
۱۹۶۸ ایران محمود بیاتی ایران ایران
۱۹۶۴ اسرائیل یوسف مریموویچ اسرائیلاسرائیل
۱۹۶۰ کره جنوبی ویی هیو-دئوک و کره جنوبی کیم یونگ سیک کره جنوبی کره جنوبی
۱۹۵۶ کره جنوبی لی یو هیونگ کره جنوبی کره جنوبی

پرافتخارترین تیم جام ملتهای آسیا[ویرایش]

تیم ملی ژاپن با چهار قهرمانی (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱) پرافتخارترین تیم جام ملتهای آسیا است.

تیم تعداد قهرمانی (دوره‌ها)
ژاپن ژاپن ۴ (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱)
عربستان سعودی عربستان ۳ (۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶)
ایران ایران ۳ (۱۹۶۸، ۱۹۷۲، ۱۹۷۶)
کره جنوبی کرهٔ جنوبی ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰)
قطر قطر ۲ (۲۰۲۳، ۲۰۱۹)
اسرائیل اسرائیل ۱ (۱۹۶۴)
کویت کویت ۱ (۱۹۸۰)
استرالیا استرالیا ۱ (۲۰۱۵)
عراق عراق ۱ (۲۰۰۷)

بیشترین میزبانی[ویرایش]

در جدول زیر فهرستی از کشورهای دارای بیشترین میزبانی آورده شده است.

کشور تعداد میزبانی (دوره‌ها)
قطر قطر ۳ (۱۹۸۸، ۲۰۱۱، ۲۰۲۳)
ایران ایران ۲ (۱۹۶۸، ۱۹۷۶)
تایلند تایلند ۲ (۱۹۷۲، ۲۰۰۷)
امارات متحده عربی امارات ۲ (۱۹۹۶، ۲۰۱۹)

رده‌بندی کلی[ویرایش]

این جدول تیم‌ها را بر پایهٔ عملکرد در تمامی دوره‌ها نشان می‌دهد. اگر این جدول بخواهد پایهٔ ارزیابی قرارگیرد، ایران بهترین تیم تمامی دوره‌های جام ملت‌های آسیا می‌باشد.

تا پایان جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳

# تیم ح بازی پ ت ش گ.ز گل.خ امتیاز
۱  ایران ۱۵ ۷۴ ۴۵ ۲۰ ۹ ۱۴۳ ۵۵ ۱۵۵
۲  کرهٔ جنوبی ۱۵ ۷۳ ۳۸ ۱۹ ۱۶ ۱۱۷ ۷۴ ۱۳۳
۳  ژاپن ۱۰ ۵۳ ۳۳ ۱۲ ۸ ۱۰۴ ۵۲ ۱۱۱
۴ عربستان سعودی عربستان ۱۱ ۵۲ ۲۳ ۱۵ ۱۴ ۷۴ ۵۰ ۸۴
۵  چین ۱۳ ۵۹ ۲۳ ۱۵ ۲۱ ۸۸ ۶۶ ۸۴
۶  قطر ۱۱ ۴۶ ۱۹ ۱۲ ۱۵ ۶۶ ۵۲ ۶۹
۷  عراق ۱۰ ۴۲ ۱۸ ۷ ۱۷ ۵۴ ۵۲ ۶۱
۸ امارات متحده عربی امارات ۱۱ ۴۸ ۱۶ ۱۳ ۱۹ ۴۷ ۶۴ ۶۱
۹  ازبکستان ۸ ۳۳ ۱۵ ۷ ۱۱ ۴۹ ۵۰ ۵۲
۱۰  کویت ۱۰ ۴۱ ۱۴ ۱۰ ۱۷ ۴۷ ۵۱ ۵۲
۱۱  استرالیا ۵ ۲۶ ۱۵ ۵ ۶ ۴۹ ۱۷ ۵۰
۱۲  اردن ۵ ۲۲ ۱۰ ۷ ۵ ۳۰ ۱۸ ۳۷
۱۳  سوریه ۷ ۲۵ ۸ ۵ ۱۲ ۱۹ ۳۰ ۲۹
۱۴  اسرائیل ۴ ۱۳ ۹ ۴ ۲۸ ۱۵ ۲۷
۱۵  بحرین ۷ ۲۷ ۷ ۶ ۱۴ ۳۳ ۴۴ ۲۷
۱۶  تایلند ۸ ۲۸ ۳ ۱۱ ۱۴ ۲۲ ۵۴ ۲۰
۱۷  عمان ۵ ۱۶ ۳ ۵ ۸ ۱۲ ۲۰ ۱۴
۱۸  کرهٔ شمالی ۵ ۱۸ ۳ ۲ ۱۳ ۱۵ ۴۰ ۱۱
۱۹  اندونزی ۵ ۱۶ ۳ ۲ ۱۱ ۱۳ ۳۸ ۱۱
۲۰  هند ۵ ۱۶ ۳ ۱ ۱۲ ۱۲ ۳۳ ۱۰
۲۱  ویتنام ۵ ۱۸ ۲ ۳ ۱۳ ۲۱ ۴۳ ۹
۲۲  میانمار ۱ ۴ ۲ ۱ ۱ ۵ ۴ ۷
۲۳  مالزی ۴ ۱۲ ۱ ۴ ۷ ۱۰ ۲۸ ۷
۲۴  لبنان ۳ ۹ ۱ ۳ ۵ ۸ ۱۷ ۶
۲۵  فلسطین ۳ ۱۰ ۱ ۳ ۶ ۷ ۲۱ ۶
۲۶  تاجیکستان ۱ ۵ ۱ ۲ ۲ ۳ ۴ ۵
۲۷  تایوان ۲ ۷ ۱ ۲ ۴ ۵ ۱۲ ۵
۲۸  سنگاپور ۱ ۴ ۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۴
۲۹  کامبوج ۱ ۵ ۱ ۱ ۳ ۸ ۱۰ ۴
۳۰