بی‌بی شمس‌الملوک

بی‌بی شمس‌الملوک
بی‌بی شمس‌الملوک
زادهٔ۱۸۴۹ میلادی
نجف
درگذشت۱۹۳۷ میلادی
بغداد
محل زندگیپونه، هندوستان
ملیتایرانی
عنوانلِیدی علی‌شاه
همسر(ها)آقاخان دوم
فرزندانسلطان محمدشاه آقاخان سوم
والدینعلی‌محمدخان نظام‌الدوله
شمس‌الدوله

بی‌بی شمس‌الملوک از زنان برجسته قاجار، همسر آقاخان دوم و مادر آقاخان سوم بود که هر دو از امامان اسماعیلیه بودند.[۱]

بی‌بی‌شمس‌الملوک دختر علی‌محمدخان نظام‌الدوله و مادرش شمس‌الدوله دختر فتحعلی‌شاه بود. پس از درگذشت آقاخان دوم، از آنجا که پسرش خردسال بود، شمس‌الملوک خود زمام امور را به دست گرفت و تا رسیدن آقاخان سوم به سن قانونی وظایفی را که ازآن امام اسماعیلیان بود انجام می‌داد.[۲][۳] او بیشتر عمر خود را در هندوستان به سر برد. اندکی پیش از فوت به بغداد رفت و در سن هشتاد و هشت سالگی در سال ۱۹۳۷ در آن شهر از دنیا رفت.[۴]

فعالیت‌های مردمی و اجتماعی[ویرایش]

بی‌بی شمس‌الملوک در میان جماعت اسماعیلی به عنوان بی‌بی‌سرکار معروف است، در فعالیت‌های بی شمار اجتماعی و مردمی اسماعیلیان نقش بارزی داشته است. در تمام عمر طولانی خود یک چهره الهام‌بخش و امید برای تمام اسماعیلیان جهان بود. بیگم آقاخان به شعر و ادبیات فارسی علاقهٔ خاصی داشته و در میان اسماعیلیان خاطرات شفاهی و نوشتاری او در خصوص شعر و ادبیات موجود است. گفته می‌شود که بیگم آقاخان به اشعار حافظ، مولانا، ناصر خسرو و دیگر بزرگان شعر و ادب فارسی علاقه داشته است.

بی‌بی شمس‌الملوک و پیشبرد امور رهبری جماعت اسماعیلی[ویرایش]

آقاخان سوم به سن هشت سالگی به امامت اسماعیلی رسید. از آنجایی که آقاخان هنوز خردسال بود، مادرش، بی‌بی شمس‌الملوک، در پیشبرد امور رهبری جماعت اسماعیلی نقش به سزایی داشت. وی در تاریخ از محدود زنانی است که در رهبری یک جماعت متنوع جهانی نقش داشته است.[۱]

وفات[ویرایش]

پیکر بیگم آقاخان به اساس وصیت خودش باید در یک کشور مستقل مسلمان دفن می‌گردید. به همین اساس یک هفته پیش از وفاتش به عراق منتقل شده و پیکرش در جوار مرقد شوهرش آقاخان دوم ، در نزدیک حرم علی، در نجف به خاک سپرده شد.[۲]

منابع[ویرایش]

  1. حاجی پیرزاده، پیرزاده. سفرنامه حاجی‌پیرزاده. ج. جلد اول جلد. تهران. ص. ۱۳۷.
  2. مشار، خان‌بابا. مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی از آغاز چاپ تا کنون. جلد اول، ص۱۳
  3. معلومات مختصر درباره تاریخ و امامان اسماعیلی
  4. The Memoirs of Agha Khan, 1954