بسیج دانشجویی

بسیج دانشجویی
نشان سازمان بسیج دانشجویی
نام برگرفته ازبسیج
شعاربسیج پاره تن مردم
بنیان‌گذاری۲ آذر ۱۳۶۷
گونهتشکل دانشجویی
مکان
  • سفارت سابق آمریکا در تهران
محدودهٔ فعالیت
دانشگاه‌های ایران
رئیسهادی قاسمی
سازمان مادر
سازمان بسیج مستضعفان
وابستگیسازمان بسیج مستضعفان
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
وبگاه

بسیج دانشجویی یکی از تشکل‌های وابسته به سازمان بسیج مستضعفین است که به صورت ویژه برای دانشجویان برنامه‌ریزی شده‌است. بسیج دانشجویی در دوم آذر ماه ۱۳۶۷ با فرمان سید روح‌الله خمینی تشکیل شده‌است.[۱]

پایین‌ترین سطح در سلسله مراتب بسیج دانشجویی مربوط بسیج دانشکده‌ها است و در هر دانشکده یک پایگاه بسیج تأسیس می‌شود. بسیج دانشکده‌ها زیر مجموعۀ بسیج کل یک دانشگاه هستند که به آن حوزه بسیج اطلاق می‌شود. در سطح بالاتر در هر استان، بسیج دانشجویی تمام دانشگاه‌های استان (حوزه‌ها) زیرمجموعۀ ناحیه مقاومت بسیج دانشجویی استان حساب می‌شوند و در بالاترین سطح نیز هر ناحیۀ مقاومت بسیج دانشجویی زیرمجموعۀ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان فعالیت می‌کند. بدین ترتیب هر سپاه استانی نهاد فرادست یک ناحیۀ مقاومت بسیج دانشجویی است.

تشکیلات بسیج دانشجویی بسته به شرایط هر دانشگاهی، دارای معاونت‌ها و سیستم سازمانی جداگانه‌ای‌ست. اما هدف اصلی و خط فکری همه مراکز در یک راستا و جهت است.

اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۲ مه ۲۰۲۳ سازمان بسیج دانشجویی را به دلیل نقض حقوق بشر و سرکوب، ربایش و شکنجه تحریم کرد.[۲][۳]

تاریخچه[ویرایش]

در واپسین روزهای زندگی سید روح الله خمینی، او در پیامی که بخشی از آن اختصاص به تأسیس بسیج دانشجو و طلبه داشت، همه جوانان را به آنچه جهاد علمی و مبارزۀ خستگی‌ناپذیر در سنگر علم و اعمال نامیده‌بود، فراخواند و بسیج دانشجویی با هستۀ مرکزی دانشجویان نزدیک به خط و مشی او شکل گرفت.[۴]

تحریم‌ها[ویرایش]

دوشنبه ۲۲ مه ۲۰۲۳ هشتمین بسته تحریمی اتحادیه اروپا علیه دو نهاد و ۷ مقام جمهوری اسلامی از جمله بسیج دانشجویی به دلیل نقض «جدی» حقوق بشر در ایران و به عنوان بخشی از نیروهای وابسته به سپاه که در اِعمال خشونت علیه اعتراضات دانشجویی در دانشگاه‌های مختلف ایران در پاییز ۱۴۰۱ که «متعاقباً در سرکوب و نقض جدی حقوق بشر از جمله ربایش و شکنجه» معترضان نقش داشته در فهرست سیاه قرار گرفت.[۲][۳]

اهداف[ویرایش]

اهداف و وظایف و شرایط عضویت در بسیج دانشجویی طبق آیین‌نامۀ اجرایی صادرشده از شورای عالی انقلاب فرهنگی معین می‌شود.[۵] از جمله اهدافی که برای بسیج دانشجویی تعریف شده‌است به موارد زیر اشاره شده‌است:

  • ترویج اسلام در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
  • زمینه‌سازی برای تحقق جنبش نرم‌افزاری و نهضت تولید علم بومی و دینی و زمینه‌سازی و کمک برای اسلامی شدن دانشگاه‌ها
  • تبین، ترویج و تحقق فرامین و رهنمودهای رهبران پیشین و کنونی جمهوری اسلامی ایران، یعنی آیت الله سید روح الله خمینی و آیت الله سید علی خامنه‌ای
  • تحکیم و تعمیق ارزش‌های انقلاب اسلامی و تبین و توسعۀ فرهنگ اسلامی در دانشگاه‌ها
  • شناسایی و تربیت نیروهای وفادار، متعهد، همسو و هماهنگ با شاخصه‌های انقلاب اسلامی برای استمرار انقلاب اسلامی
  • بسط فرهنگ و تفکر بسیجی و ارتقاء معرفت دینی و بینش فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دانشجویان
  • دفاع همه‌جانبه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن در عرصه‌های گوناگون فکری، فرهنگی، علمی، سیاسی، اجتماعی و صنفی
  • پاسداری از اصل تغییرناپذیر «نه شرقی، نه غربی» و هویت دینی.[۶]

فعالیت‌ها[ویرایش]

از جمله فعالیت‌های بسیج دانشجویی (در کنار بسیج دانش‌آموزی)، برگزاری اردوهایی تحت عنوان «اردوی جهادی» است که هر ساله در فصل تابستان برگزار می‌گردد و هدف از برگزاری آن «محرومیت‌زدایی از روستاها و مناطق محروم» اعلام شده‌است.[۷]

رؤسا[ویرایش]

رؤسای سازمان بسیج دانشجویی از ابتدا فرجیان‌زاده، علیرضا زاکانی، مهران طهماسبی، محمدرضا مردانی، رضا سراج، حسین قدیانی، محمدودود حیدری، داود گودرزی، حامد کرمانیون، محمدجواد نیک‌روش و محمدحسین کفعمی بوده‌اند. در حال حاضر هادی قاسمی، رئیس سازمان بسیج دانشجویی است.[۸][۹]

منابع[ویرایش]

  1. «تاریخچه بسیج دانشجویی». تاریخچه بسیج دانشجویی - پرسمان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «اتحادیه اروپا چند مقام و نهاد جمهوری اسلامی را به‌دلیل «نقض جدی حقوق بشر» تحریم کرد». صدای آمریکا. ۲۰۲۳-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۲۴.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «اتحادیه اروپا ۷ فرد و نهاد جمهوری اسلامی را تحریم کرد – DW – ۱۴۰۲/۳/۱». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۲۴.
  4. «بسیج دانشجوئی». شبکه رشد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۲۲.
  5. «آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیل، تقویت و توسعه بسیج دانشجویی». ۱۳ بهمن ۱۳۷۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئن ۲۰۰۷. پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک)
  6. متن کامل آئین‌نامه قانون تشکیل، تقویت و توسعه بسیج دانشجویی خبرگزاری تسنیم
  7. [ostan-th.ir اردوهایی طرح جهادی بسیج دانشجویی و دانش‌آموزی قرچک پایان یافت] وزارت کشور، استانداری تهران.
  8. «قدیانی:بسیج دانشجویی تلاش مضاعفی خواهد داشت».
  9. «آغاز فعالیت رئیس جدید بسیج دانشجویی/ اولویت "قدیانی" در بسیج دانشجویی».

جستارهای وابسته[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]