بحث ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (گیاهان)

نمونه[ویرایش]

@Saeidpourbabak: بنظرم برای نمونه‌ها بتوان از چوبک استفاده کرد.--آرمان (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۴۷ (UTC)[پاسخ]

نام سرده و نام گونه یکیست[ویرایش]

درود، معمولاً هر سرده‌ای، با گونه‌ای از همان سرده همنام است که به نوعی باید سرده و گونه را از همدیگر ممتاز کرد. آب بشقاب (سرده) و آب بشقاب (گیاه) هم از این جمله است. Roozitaa (بحث) ‏۱۳ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۴۶ (UTC)[پاسخ]

سلام. متوجه هستم. تصمیم اینکه کدام (گیاه یا سرده) در عنوان اصلی (آب بشقاب) قرار بگیرند با شما. دلیل انتقال من آن بود که عنوان با پرانتز ساخته شده بود در حالی که عنوان بدون پرانتز خالی و قرمز بود. همان وضعیتی که الان در مورد بذرالبنج (گیاه) وجود دارد. Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۳ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۵۴ (UTC)[پاسخ]
پس از این پس سرده‌ها اول با پرانتز می‌سازم بعد عنوان را به بدون پرانتز انتقال می‌دهم. Roozitaa (بحث) ‏۱۳ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۱:۳۷ (UTC)[پاسخ]
@Roozitaa: سلام. در پی اینکه کاربرد اصلی در چنین مواردی چیست en:Wikipedia:Naming conventions (flora) را نگاهی انداختم، در جزئیات تخصصی‌اش درماندم. شما که صفحه‌ها را می‌سازید، بیایید در نام‌گذاری‌شان کاری ماندگار کنید: آن صفحه را ترجمه کنید تا خودتان و بقیه راحت‌تر طبقش عمل کنید. اگر وقتش را ندارید بگویید من چارچوب کلی‌اش را بسازم، بخش‌های تخصصی‌اش با شما. Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۳ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۳۸ (UTC)[پاسخ]
کار مشکلی است. از من بر نمی‌آید. با تشکرRoozitaa (بحث) ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۰۵ (UTC)[پاسخ]
@Roozitaa: بنظرم کاربرد اصلی را برای گونه بگذارید و پرانتز را برای سرده. --آرمان (بحث) ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۲۰ (UTC)[پاسخ]
تا حالا که برعکس کار کردیم. سرده فقط یکی است ولی بندرت ممکن است چند تا گونه با سرده همنام باشند. Roozitaa (بحث) ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۲۳ (UTC)[پاسخ]
تا جایی که من دیده‌ام اگر نام گونه و سرده یکی بوده است، گونه را کاربرد اصلی گرفته‌اند و سرده را پرانتز؛ بنظرتان برای یکدستی کدام را انتخاب کنیم؟ --آرمان (بحث) ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۲۹ (UTC)[پاسخ]
@Roozitaa: سلام. لطفاً
  1. عنوان اصلی (بدون پرانتز) را خالی نگذارید و آن را با گیاه یا سرده یا هر چیز دیگر پر کنید. دلیلی ندارد گندم یا سیاه‌گیله یا لادن یا مگنولیا یا نعنا (یا هر عنوان بدون پرانتز دیگر) به همان عنوان دارای پرانتز تغییر مسیر داشته باشند.
  2. وقتی نوشتاری را به عنوان جدید انتقال می‌دهید و سپس در عنوان قدیم ویرایش انجام می‌دهید (چه نوشتار می‌سازید، چه به جای دیگری تغییرمسیر می‌دهید، یعنی عملاً پیوند عنوان قدیم با عنوان جدید را قطع می‌کنید)، پیوندها به عنوان قدیم را اصلاح کنید. شما «برگ نمدی» را به برگ نمدی (سرده) منتقل کرده‌اید و سپس در برگ نمدی نوشتار گیاه را ساخته‌اید، در حالی که پیوندها به برگ نمدی (ویژه:پیوند به این صفحه/برگ نمدی) (مثلاً در الگوی {{سرده‌های گیاهان ایران}}) به سرده اشاره دارند، نه گیاه.
ممنون از توجه‌تان. Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۳۲ (UTC)[پاسخ]
  • @Saeidpourbabak: از اینکه لطف کردید و توجه کردید متشکرم. تا یک سوم کتاب مظفریان صفحات سرده‌ها را می‌ساختم ولی از آن به بعد شروع به ساختن هم سرده و هم گونه کردم. اینجا بود که متوجه شدم که تقریباً هر سرده یک گونه هم نام هم دارد. طرح من این است که سرده را با نوشتن سرده در داخل پرانتز نشان دهم. مثل گندم (سرده) و گونه را با نوشتن گندم (گیاه) نشان دهم؛ بنابراین باید برگ نمدی (گیاه) را باید می‌ساختم و اشتباه کردم که برگ نمدی را بجای آن ایجاد کردم. در واقع تکلیف این تغییر مسیرها مثل برگ نمدی برای من مشخص نیست. به نظر شما باید تغییر مسیر به سرده باشد یا تغییر مسیر به گونه؟ در مورد قطع پیوندها مثل الگو سرده‌های گیاهان ایران چاره‌ای نیست صفحات افزایش یافته و گونهٔ همنام سرده بوجود آمده بنابراین باید الگو را دوباره تصحیح کرد؛ و به عنوان‌ها بدون پرانتز یک (سرده) اضافه کرد تا عنوان جدید به این الگو اتصال داشته باشد یا شاید بهتر باشد که از خیر این الگو گذشت چون این الگویِ سرده‌های گیاهان ایران فقط گیاهانی که با دو حرف اول انگلیسی A و B شروع می‌شوند را پوشش داده و کاملاً ناقص است. شاید اگر تمام سرده‌های آمده در کتاب نوشته شود، یک متری به درازای آن اضافه شود. Roozitaa (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۵۴ (UTC)[پاسخ]
@Roozitaa: سلام. چند مورد را به تفکیک مطرح می‌کنم:
  1. صرفنظر از مقولهٔ مورد بحث، نام‌گذاری به این صورت است که اگر تنها یک نوشتار برای یک عنوان صفحه (مثلاً الف) داریم، آن نوشتار در عنوان الف قرار می‌گیرد. اگر چند نوشتار برای یک عنوان داریم، آن عنوان‌ها را با پرانتز ابهام‌زدایی می‌کنیم (الف (ب) و الف (پ) و ...). حال تکلیف خود عنوان الف چه می‌شود؟ دو حالت دارد: اگر یکی از کاربردها کاربرد اصلی باشد (نسبت به بقیه بیشتر کاربرد داشته باشد) آن نوشتار در خودِ عنوان الف قرار می‌گیرد و عنوان‌های دیگر همه در الف (ابهام‌زدایی) فهرست می‌شوند. اگر عنوان‌ها هیچ‌یک بر دیگری ارجح نباشد (کاربرد اصلی موجود نیست)، آنگاه خودِ الف را می‌کنیم صفحهٔ ابهام‌زدایی. در نتیجه دو چیز حتماً اشتباه است: ۱. وجود نوشتاری با عنوان الف (ب) در صورتی که عنوان الف خالی‌ست، و ۲. تغییرمسیر یک عنوان بدون پرانتز به همان عنوان دارای پرانتز (تغییرمسیر الف (پ) به الف). یعنی شما اگر اطلاعاتتان در زمینهٔ سینما صفر هم باشد باز می‌توانید چشم‌بسته بگویید که تغییرمسیر سوابق کاری به سوابق کاری (فیلم) اشتباه است، چرا که اشکالش منطقی‌ست نه موضوعی. در نتیجه اینکه می‌گویید «تکلیف این تغییر مسیرها مثل برگ نمدی برای من مشخص نیست. به نظر شما باید تغییر مسیر به سرده باشد یا تغییر مسیر به گونه؟» جوابش این است که «گندم» و «برگ نمدی» و ... عنوان‌های اصلی هستند و نباید تغییرمسیر باشند، بلکه باید دارای نوشتار باشند. حالا اینکه سرده یا گونه یا ... در این عنوان اصلی قرار گیرد بحث دیگری‌ست. بحث من در این بند این است که عنوان‌های اصلی نباید تغییرمسیر یا قرمز باشند.
  2. حال پرسش این است که سرده (گندم (سرده)) باید در عنوان اصلی (گندم) قرار گیرد یا گونه (گندم (گیاه))؟ اطلاعاتی در این زمینه ندارم. ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (گیاهان) را از روی رهنمود انگلیسی ساختم. آنجا ابتدا به نام عمومی و علمی پرداخته شده، و بعد به تمایز نوشتار محصول با آرایه و نیز به انتخاب نام نوشتار آرایه‌های تک‌نمونه اشاره شده. کاربرد اصلی بودن سرده یا گونه را می‌شود در بحثی رویش اجماع کرد. کاربر:نوژن کمک بزرگی می‌بودند. کاربر:AzorAhai در این باره چیزی گفتند و شاید اطلاعات و سرنخ بیشتری داشته باشند یا بدانند کی در این زمینه اطلاعات بهتری دارد.
  3. بله، آن پیوندها را (چه در الگو باشند و چه در متن نوشتارها) باید اصلاح کرد. در صورتی که تعدادشان زیاد است در ویکی‌پدیا:ویرایشگر خودکار/وظایف#اصلاح پیوندهای داخلی درخواست دهید.
وقت زیادی را صرف ساخت این نوشتارها کرده‌اید. خسته نباشید. Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۲۸ (UTC)[پاسخ]
طبق مقالاتی که از ویکی‌پدیا انگلیسی ساخته‌ام اگر نام سرده (یا آرایه‌های بالاتر) و گونه یکی باشد، معمولاً سرده‌ها (یا آرایه‌های بالاتر) را ابهام‌زدایی می‌کنند، در نتیجه گونه کاربرد اصلی است. --آرمان (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۴۰ (UTC)[پاسخ]
  • @AzorAhai: پس تکلیف نامگذاری مشخص شد. گندم (سرده) نامگذاری درست دارد. گندم عنوان گونهٔ همنام سرده است و کاربرد اصلی دارد بنابراین نباید عنوانِ آن گندم (گیاه) باشد. پس از تغییر نام، از روی گزینه پیوند به این صفحه باید پیوندها هم تصحیح شوند. گاهی به علت زیاد بودن گونه‌ها چندین گونه به نام سرده وجود دارد. نمونه:پنج انگشت (سرده)، پنج‌انگشت، پنج انگشت (گیاه)، پنج‌انگشت (گل)، در اینصورت اشکالی ندارد که نام عنوانی که احتمالاً اصلی شمرده نمی‌شود، ابهام زدایی شود. ارجون (گیاه)، ارجون (نام روستا) نیاز به صفحه ابهام‌زدایی دارد. الگوی سرده‌های گیاهان ایران نباید ساخته می‌شد چون تمام سرده‌ها را نمی‌توان در یک الگو جا داد. جهت اطلاع گاهی نام دو گونه مترادف است اما مربوط به دو سرده متفاوت هستند مثل چمن جنگلی (گیاه) (سرده چمن جنگلی) و چمن جنگلی (سرده چمن) وجود دارد. گاهی نامی که در کتاب مظفریان آمده با فرهنگستان زبان تفاوت دارد مانند فلوکس (سرده) انتخاب مظفریان و گل آتشی (سرده) انتخاب فرهنگستان که معلوم نیست تکلیف چیست. از همه مشکل تر اینکه گاهی یک سرده با دو نام علمی مترادف دو عنوان جداگانه در کتاب مظفریان دارد مانند en:Jurinea و [:en:Aegopordon] که هر دو در مورد یک سرده هستند ولی در کتاب مظفریان معادل en:Jurinea سوگند (سرده) (دارای ۲۷ گونه در ایران، ص ۲۹۸) آمده و معادل [:en:Aegopordon] که باید معادل فارسی همنام داشته باشد فرچه‌سوگند (سرده) (دارای یک گونه در ایران، ص ۱۵) آمده و توضیحات در مورد تعداد گونه‌ها متفاوت است. Roozitaa (بحث) ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۲۱:۳۶ (UTC)[پاسخ]

@Roozitaa: موارد زیادی مطرح کردید، در حال بررسی هستم یکی یکی جواب خواهم داد. --آرمان (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۰۰ (UTC)[پاسخ]

  1. اولویت را کاربرد اصلی قرار دهید؛ گندم کاربرد اصلی است و نباید تغییرمسیر بماند هرچند سرده باشد، کاربرد اصلی هم شرایطی دارد که مطالعه فرمایید؛ تا حد امکان از ابهام‌زدایی (پرانتز) اجتناب کنید، گندم (گیاه) را به گندم معمولی منتقل کنید چون Common بمعنی معمولی است، در مقالات انگلیسی بنگرید برگردانی به کار برده است، می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید البته برگردان‌های منابع معتبر فارسی مثل کتاب مظفریان اولویت دارد.
  2. اگر چند گونه با سرده هم‌نام بود در وهله اول بنگرید در مقاله انگلیسی چه برابرهایی دارد (البته برگردان‌های منابع معتبر فارسی مثل کتاب مظفریان اولویت دارد.) تا حد امکان از بکاربردن پرانتز در عنوان مقاله‌های گونه بپرهیزید
    پنج انگشت (گیاه) را به پنج انگشت چینی منتقل کنید (Chinese chastetree)؛ البته آن‌جا از نام علمی استفاده کرده‌اند ولی بنظرم اگر ما از نام علمی در عنوان استفاده کنیم برای فارسی زبانان نامفهوم خواهد شد)
    پنج‌انگشت (گل) را به عشقه پنج برگ (five-leaved ivy) منتقل کنید.
    پنج انگشت (سرده) و پنج‌انگشت تغییری نکند.
  3. زمانی که به یقین نرسیدین که نام آرایه کاربرد اصلی نیست صفحه ابهام‌زدایی را بسازید، در اینجا چون روستا کاربرد اصلی نبود من ارجون را به ارجون (گلپایگان) منتقل کردم و صفحه ابهام زدایی ارجون را ایجاد کردم و در این صفحه ابهام زدایی به آرایه اشاره کردم. البته می‌توانید ارجون (گیاه) را به درخت ارجون (Arjun tree) منتقل کنید، چون احتمالاً نام را از کتاب مظفریان انتخاب کرده‌اید من منتقل نکردم
  4. الگو:سرده‌های گیاهان ایران فعلاً نظری ندارم باید بیشتر بررسی کنم.
  5. از ویکی انگلیسی کمک بگیرید، یکی را کاربرد اصلی در نظر بگیرید مثلاً چمن جنگلی و چمن جنگلی (گیاه) را به چمن ژاپنی؟ منتقل کنید، اگر مطمئن نیستید و نام تحقیق دست اول می‌شود همان چمن جنگلی (گیاه) باقی بگذارید
  6. تکلیف مشخص است، اولویت با برابرهای منابع معتبر فارسی (کتاب مظفریان) است برابرهای فرهنگستان اولویت دوم است، فقط اگر وقت داشتید در متن مقاله به هردو نام با ارائه منبع اشاره کنید مثال
  7. فرچه‌سوگند (سرده) را با توجه به کتاب مظفریان ایجاد کنید، احتیاجی به میان ویکی هم ندارد، همان‌طور که گفتید Aegopordon تغییر مسیر شده است، اگر منبعی پیدا کردید تغییر مسیر ویکی انگلیسی را تبدیل به مقاله کنید و به مقاله فارسی پیوند دهید.

آرمان (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۳۵ (UTC)[پاسخ]

یک سؤال چرا صفحات در ارتباط با آکاسیا (سرده) که باید کاملاً جدا از اقاقیا (سرده) باشد، از نظر رده با اقاقیا مخلوط شده است؟ شاید بخاطر اینکه در سال ۲۰۰۵ از en:Acacia (Vachellia) (به فارسی آکاسیا (سرده)، یک سرده دیگر بنام en:Vachellia جدا شده است اما شاید پذیرفته نشده چون الگوی ادغام با آکاسیا (سرده) بر روی آن خورده است. در ویکی فارسی به نظر صفحات در ارتباط با واچلیا برای نمونه واچلیا آروما به غلط جزو سرده و ردهٔ اقاقیا قرار گرفته است. Roozitaa (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۰۱ (UTC)[پاسخ]
بحثتان تخصصی شد، صفحات را با توجه به دو اولویت اصلاح کنید: اولویت اول و ارجح منابع معتبر فارسی، اولویت دوم ویکی‌پدیا انگلیسی، بعنوان مثال واچلیا آروما را با توجه به مقاله ویکی انگلیسی اصلاح کردم. --آرمان (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۱۳ (UTC)[پاسخ]
من امروز صفحات تازه ایجاد شده توسط خودم را که عنوان‌ها را با پرانتز (گیاه) ابهام‌زدایی شده و عنوان اصلی گرفته شده بود، اصلاح کردم. چند تایی که باقی مانده به علت این است که ابهام‌زدایی بنحوی لازم بوده مثلاً بدون ابهام زدایی این عنوان با عنوان یک محل یکسان بوده که باید یکی یکی علت را پیدا کنم. بهم آمیختگی اقاقیا و آکاسیا رده آکاسیا معلوم نیست توسط چه کسی ایجاد شده است ولی هر چه زودتر باید اصلاح شود و دست علاقمندان به اصلاح را می‌بوسد. در کتاب مظفریان فقط توضیحات کوتاه در مورد فرچه‌سوگند (سرده) آمده و معلوم نیست که از کدام تیره است که جعبه اطلاعات آن را بسازم. معادل نام علمی اش هم که در انگلیسی با یک نام علمی دیگر مترادف دانسته شده و صحتش مورد قبول عمومی نیست. Roozitaa (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۴۶ (UTC)[پاسخ]

@Roozitaa: یک نکته: بحثمان برای زمانی بود که نام گونه و سرده یکی بود؛ وقتی فقط با یک نام طرف هستیم و تنها کاربرد است احتیاجی به ابهامزدایی با پرانتز نیست. مثلا: آیا لوبیای شیطان (سرده) گونه‌ای با این نام دارد؟ اگر ندارد لوبیای شیطان را عنوان اصلی در نظر بگیرید. --آرمان (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۵۵ (UTC)[پاسخ]

  • @AzorAhai: در مورد اینکه لوبیای شیطان (سرده) گونه‌ای به همین نام دارد یا خیر نمی‌توان پاسخی قطعی و صحیح داد. در کتاب مظفریان ۷ گونه ایرانی آن نامگذاری شده است و لوبیای شیطان به تنهایی عنوان ندارد ولی به ویکی انگلیسی که مراجعه کنید مشاهده می‌کنید که بیش از ۲۰ گونه بدون نامگذاری فارسی باقی مانده‌اند. Roozitaa (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۴۳ (UTC)[پاسخ]
خب پس تا موقعی که پاسخ قطعی پیدا می‌کنید لوبیای شیطان را عنواع اصلی برای مقاله سرده در نظر می‌گیریم، اگر در آینده مقاله گونه همنام با سرده یافتید مقاله سرده را به لوبیای شیطان (سرده) منتقل می‌کنیم و گونه را در لوبیای شیطان ایجاد می‌کنیم، این روند برای تمام مقاله‌ها استفاده می‌شود. عنوان بدون پرانتز نباید تعییرمسیر باشد--آرمان (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۲۳:۲۸ (UTC)[پاسخ]