بحث ویکی‌پدیا:ابهام‌زدایی

ارتباط موردها با عنوان صفحه[ویرایش]

باید ارتباط موردی که در صفحه ذکر شده‌است با عنوان صفحه مشخص کرد. بنابراین این بند به ساختار افزوده شود: «موردی که ذکر می‌شود باید به گونه‌ای باشد که ارتباط آن با عنوان صفحهٔ ابهام‌زدایی مشخص باشد. معمولا اگر مورد شامل عنوان باشد این ارتباط مشخص می‌شود.

نادرست:
درست:

— پیام امضانشدهٔ قبلی را Arfarshchi (بحث • مشارکت‌ها) در تاریخ ژوئیهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۲۰:۲۰ نوشته‌است.

من با این موافقم ▬ حجت/بحث ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۵:۰۶ (UTC)[پاسخ]

مخالفتی نشد. می‌افزایم.--arfar (گفتگو) چهارشنبه،۱ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۱۹:۴۴ (ایران) ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۵:۱۴ (UTC)[پاسخ]

کمک‌خواهی برای پر کردن جاهای خالی[ویرایش]

ترجمهٔ این صفحه از نوشتار انگلیسی به پایان رسیده است. با این حال مواردی هست که تصمیم‌گیری برای آنها نیاز به کمک و اجماع دارد. آنها را اینجا فهرست می‌کنم، با این امید که به کمک دوستان این جاهای خالی پر شوند.

یکم[ویرایش]

در en:Wikipedia:Disambiguation#Naming the specific topic articles، بند سوم آمده:

Comma-separated disambiguation. Ambiguous geographic names are often disambiguated by adding the name of a higher-level administrative division, separated by a comma, as in Windsor, Berkshire. See Naming conventions (geographic names).

که در ترجمهٔ فارسی وپ:ابهام#نام‌گذاری مقاله‌های با موضوع تخصیص یافته فعلاً آورده نشده، چون تمامی مکان‌های جغرافیایی ایرانی با پرانتز ابهام‌زدایی شده و مکان‌های خارجی بطور مشتت نیمی با پرانتز و نیمی با ویرگول. قبلاً دربارهٔ انتخاب بین پرانتز و ویرگول بحث شده، ولی ظاهراً به نتیجهٔ نهایی نرسیده است.

دوم[ویرایش]

در en:Wikipedia:Disambiguation#Usage guidelines، گلولهٔ اول آمده:

There is not always a need to add disambiguation links to a page whose name already clearly distinguishes itself from the generic term. However, for some topics this is a good idea. For example, Treaty of Paris (1796) should include a hatnote point to the disambiguation page Treaty of Paris (disambiguation), since many users might not know that there is more than one treaty with this name, and we can't predict what external search engines will link to. In other cases, such a hatnote is not necessary. For example, Solaris (1972 film) is clearly about one specific movie and not about any of the many other meanings of "Solaris", and most users will know to type Solaris in the search box to find other topics.

که در وپ:ابهام#راهنمای استفاده ترجمه شده:

در صفحه‌هایی که عنوان آنها (بطور طبیعی یا با پرانتز) بخوبی رفع ابهام شده است نیازی به استفاده از سرنویس پیوند به صفحهٔ ابهام‌زدایی نیست. مثلاً شیر (خوراکی) به وضوح دربارهٔ کاربردی مشخص از واژهٔ «شیر» است، نه هیچیک از مواردی که در شیر فهرست شده‌اند، در نتیجه نیازی به سرنویس دیگر کاربردها ندارد. کاربری که به دنبال کاربرد دیگری از «شیر» باشد می‌تواند از جعبهٔ جستجو استفاده کند.

که در آن مواردی که استفاده از {{دیگر کاربردها}} مجاز دانسته شده نیامده، چون موفق به کشف منطق پشت آن و چیزی که آن مثال معاهدهٔ پاریس را از موارد دیگر مستثنا می‌کند نشدم. روشن شدن این مورد از این جهت اهمیت ویژه‌ای دارد که {{دیگر کاربردها}} در ویکی‌پدیای فارسی در صفحه‌های بسیاری به اشتباه استفاده شده و به آن عادت شده، در نتیجه حذف و اصلاح آن بسیار حساسیت‌برانگیز است. باید دقیقاً مشخص شود چه صفحه‌هایی مجاز به داشتن چنین الگویی هستند.

سوم[ویرایش]

فکر می‌کنم چنین چیزی باید به بخش رده اضافه شود:

در ویکی‌پدیای فارسی ربات‌ها رده‌های فارسی را بر اساس رده‌های میان‌ویکی انگلیسی به مقاله‌ها می‌افزایند. این کار ممکن است در صفحه‌های ابهام‌زدایی مشکل‌ساز شود، چرا که همیشه این احتمال وجود دارد که موارد مورد ابهام در صفحهٔ ابهام‌زدایی انگلیسی و فارسی به رده‌های یکسانی تعلق نداشته باشند. مثلاً en:Hook حاوی en:Hook, London است، در نتیجه صفحه در ردهٔ en:Category:Place name disambiguation pages قرار گرفته است، در صورتی که در قلاب هیچ مورد ابهام‌زدایی مکانی نیامده و افزودن رده:صفحه‌های ابهام‌زدایی مکان‌ها به آن درست نیست. در مواردی اینچنین باید {{رده همسنگ نه}} را به صفحهٔ ابهام‌زدایی افزود.

Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۳۹ (UTC)[پاسخ]

نظرها[ویرایش]

ضمن تشکر از شما آقا سعید بابت زحماتی که متقبل می‌شوید مخصوصا در رابطه با ابهام زدایی‌ها.
علی الحساب با موارد دوم و سوم موافقم. In fact ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۰۲ (UTC)[پاسخ]
  1. برای مورد اول فعلاً نظرم استفاده از همین شیوهٔ پرانتزی است، چون حداقل در ویکی خودمان برای شهرها و روستاهای ایران روشی جاافتاده است (مثال) و مشکلی ندارد و دلیل خاصی هم برای تغییر آن ندیدم؛ برای کشورهای دیگر، از جهت یکدستی در شیوهٔ نام‌گذاری، به باز فکر کنم از همین روش استفاده کنیم بهتر است.البته نظر مراجع و شیوه‌نامه‌ها مهم‌تر است، رونوشت به Behaafarid، شاید مرجعی بشناسند که راه‌گشا باشد.
  2. در مورد دوم همان متن انگلیسی به نظرم اگر ترجمه شود مشکلی ندارد. به دید من کاربرد این بند مشابه کاربرد {{اشتباه نشود}} است، با این تفاوت که به یک صفحهٔ ابهام‌زدایی پیوند می‌دهیم.
  3. با مورد سوم موافقم. فقط همانطور که توضیحات الگو آمده، در صفحهٔ بحث ابهام‌زدایی توضیحکی در مورد چرایی استفاده نوشته شود. (البته شاید بخواهید در پانویس بیاورید و شاید هم بشود به نوعی در وپ:رده‌بندی گنجاندش، چون این اتفاق مختص به رده‌های صفحه‌های ابهام‌زدایی نیست.)
کاربر:دالبا ۲۸ بهمن ۱۳۹۳/ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۲:۳۳ (UTC)[پاسخ]
  • موافق با اظهارات جناب دالبا. ضمن سپاس بدین شیوه عملیاتی شود. ¤ اُمیدبحث ‏۲۳ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۱۱:۰۹ (UTC)[پاسخ]
    • من هم با چند ماه تأخیر (پس از اینکه در صفحهٔ بحثم مطرح شده بود)‌ خواستم بگویم که با شیوهٔ پرانتزی موافقم. در فرهنگ ما نشانی‌دادن از کل به جزء است از این رو آوردن نام منطقهٔ کلی‌تر پس از منطقهٔ جزئی‌تر بعد از ویرگول فقط جنبهٔ ابهام‌زدایی می‌دارد و جنبهٔ نشانی دادن که در زبان انگلیسی علاوه بر ابهام‌زدایی در آن مستتر است، اینجا کمتر حاضر است و چون مقصود فقط ابهام‌زدایی‌است با توجه به ویژگی‌های ویکی نظیر تبدیل خودکار [[مورد (ابهام‌زدایی) |]] به [[مورد (ابهام‌زدایی)|مورد]] پرانتز بیشتر به کار می‌آید. در منابع چیزی در این مورد ندیده‌ام ولی بیشتر خواهم جست. به‌آفرید ‏۱۸ ژوئن ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۵۰ (UTC)[پاسخ]

@In fact: ، @دالبا: ، @Omid.koli: ، @Behaafarid: و @Ariobarzan: سلام و سپاس بابت توجه‌تان، من هم با تأخیری چندیدن ماهه.

۱. برای مکان‌های جغرافیایی، ابهام‌زدایی با پرانتز را بجای ویرگول به متن افزودم. به غیر از نظرات مطرح شده در اینجا، Ariobarzan هم نظرشان همین بود.

۲. همچنان موضوع را نمی‌فهمم. در متن سیاست انگلیسی گفته شده (Treaty of Paris (1796 باید سرنویسی برای ارجاع به صفحهٔ ابهام‌زدایی (Treaty of Paris (disambiguation داشته باشد، چرا که بسیاری از خوانندگان ممکن است ندانند قراردادهای دیگری با این نام هم وجود دارند.

از دو حال خارج نیست: یا فرض بر این است که خواننده می‌داند که پرانتز برای ابهام‌زدایی‌ست (و در نتیجه با دیدن «(Treaty of Paris (1796» می‌فهمد که نوشتارهای دیگری هم با نام «(Treaty of Paris (X» وجود دارند؛ پس نیازی نیست با سرنویس او را به نوشتارهای دیگر هدایت کرد و نگرانی‌ای که {{اشتباه نشود}} یا {{برای}} را ضروری کند وجود ندارد)، یا فرض بر این است که نمی‌داند که پرانتز برای ابهام‌زدایی‌ست (و در نتیجه تمامی عنوان‌های رفع ابهام شده با پرانتز باید چنین سرنویسی داشته باشند). مثلاً در en:Les Misérables (disambiguation) تعداد ۱۵ فیلم و سریال فهرست شده‌اند که هیچیک چنین سرنویسی ندارند و من تفاوت‌شان را با مواردی که در en:Treaty of Paris آمده‌اند و همه چنین سرنویسی دارند نمی‌فهمم. استدلالِ

Treaty of Paris (1796) should include a hatnote point to the disambiguation page Treaty of Paris (disambiguation), since many users might not know that there is more than one treaty with this name, and we can't predict what external search engines will link to.

را دربارهٔ همهٔ آن بینوایان‌ها هم می‌توان صادق دانست: کسی که در en:Les Misérables (1952 film) است هم خب شاید نداند فیلم‌های دیگری هم با این نام وجود دارند.

دنباله‌اش حتی جالبتر است:

In other cases, such a hatnote is not necessary. For example, Solaris (1972 film) is clearly about one specific movie and not about any of the many other meanings of "Solaris", and most users will know to type Solaris in the search box to find other topics.

ولی در همین en:Solaris (1972 film) (و نیز همقطارانش en:Solaris (2002 film) و en:Solaris (1968 film)) سرنویسی به آن دو دیگر وجود دارد. یعنی درست همان مثال‌هایی که در متن رهنمود گفته شده نیاز به سرنویس ندارند، سرنویس گرفته‌اند. تناقض اندر تناقض. شاید علتش چیزی باشد که اینجا en:WP:NAMB ذکر شده:

The presence or absence of hatnotes in articles with disambiguated titles has been a contentious issue.

هنگام آغاز کارم روی سرنویس دیگر کاربردها حدود ۹۰۰۰ صفحه چنین سرنویسی داشتند. پس از بررسی و حذف این الگو از بیش از ۳۵۰۰ صفحه (تا این لحظه)، حتی به یک مورد هم برنخورده‌ام که که آن را نیازمند این سرنویس بدانم.

۳. این مورد را به ویکی‌پدیا:ابهام‌زدایی#رده (اینتوضیحات ربات مربوطه (این) و وپ:رده‌بندی#میان‌ویکی (این) افزودم.

ضمناً ممنون می‌شوم اگر نظر خود را دربارهٔ این پیشنهاد هم بگویید. سپاس. Saeidpourbabak (بحث) ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۴۹ (UTC)[پاسخ]