بحث الگو:گستره زبان فارسی
| اینجا یک صفحهٔ بحث برای گفتگو پیرامون بهبود الگو گستره زبان فارسی است. |
|
تبت[ویرایش]
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921022000868 زبان فارسی چه بود؟ و چه شد؟ خبرگزاری فارس: زبان فارسی چه بود؟ و چه شد؟ فرهنگ ایران در آسیای صغیر از زمانی نفوذ پیدا کرد که ترکان سلجوقی بر قسمتی از آن تسلط یافتند. زبان فارسی پس از چیرگی سلجویان و دست‌نشاندگانشان بر آسیای صغیر، زبان رسمی آن سامان گردید و محاوره و کتابت به زبان فارسی درآمد.
آنچه کمتر مورد توجه و امعان نظر قرار گرفته سهمی است که زبان فارسی در تکوین و شکل‌یابی میراث فرهنگی مشترک جهانی دارد و نقشی است که در تکمیل و توسعه‌ی آن ایفا کرده است. ایرانیان به تدریج پس از اسلام، خط پهلوی را به دست فراموشی سپردند و از قرن سوم به بعد مجدداً به زنده کردن زبان مادری خود همت گماشتند. فارسی را با الفبای عربی نوشتند و در عین حال، شعر خود را در قالب شعر عرب و اوزان عربی که با آن آشنا و مدت‌ها با آن زبان شعر سروده بودند، ریختند.
شعر فارسی، که در حدود قرن دوم هجری از عربی تقلید شده بود، در مدت دو قرن به قدری رشد کرد که از شعر عربی پیش افتاد. در خلال این احوال، ایرانیان موفق به اختراع مثنوی و رباعی گردیدند و به وسیله‌ی این دو وزن جدید شعر، ناگهان دامنه‌ی شعر وسعت فوق‌العاده یافت و در همان قرن چهارم، شاهنامه‌ی فردوسی و رباعیات ابوسعید ابوالخیر و حکیم عمر خیام را به وجود آورد و با تکمیل غزل توسط حکیم سنائی، این همه آثار بدیع به صورت اشعار عرفانی پدید آمد.
اگر از نواحی فرغانه و اطراف کاشغر رو به مغرب و جنوب غربی تا کناره‌ی دریای سیاه و مدیترانه برسیم، با همه‌ی اختلافات فاحشی که از حیث اوضاع و احوال زمینی و اقلیمی و زبانی و نژادی میان ملل و ممالک واقع در این منطقه‌ی پهناور وجود دارد، مشاهده می‌کنیم که نوعی اشتراک معنوی و ادبی در طرز تفکر و آداب عمومی و آیین و امثال و حکم این اقوام وجود دارد که موجب حیرت و تعجب است.
تا قبل از انقلابات و تحولات ناشی از انقلاب اکتبر روسیه و حاکمیت نظام اتحادیه‌ی جماهیر شوروی، در شهرهای فرغانه، سمرقند، بخارا و تمام ولایات ترکستان غربی و شرقی، تعلیمات به هر دو زبان ترکی و فارسی صورت می‌گرفت و ادبیات ایرانی تا قسمت‌های غربی تبت نفوذ داشت.