ایزوتوپ‌های هیدروژن

ایزوتوپ‌های اصلی هیدروژن
Standard atomic weight (Ar)	[۱٫۰۰۷۸۴, ۱٫۰۰۸۱۱]; Conventional: ۱.۰۰۸;
	نمایش; بحث; ویرایش;

.

هیدروژن (_۱H به‌طور طبیعی دارای ۳ ایزوتوپ است که گاهی به صورت ^۲H, ^۱H, و ^۳H نشان داده می‌شوند. دوتای اولی (یعنی ^۲H, ^۱H) پایدار هستند، درحالی که ^۳H دارای نیمه-عمر ۱۲٫۳۲ سال است. همچنین از هیدروژن ایزوتوپ‌های سنگین تری نیز وجود دارند که همگی مصنوعی (سنتزی) هستند، و نیمه-عمر آن‌ها کمتر از یک زپتوثانیه (۱۰^−۲۱ ثانیه) است، از این میان، ^۵H پایدارترین و، ^۷H کمترین پایداری را دارد.^[۲]^[۳]

هیدروژن تنها عنصری است که ایزوتوپ‌های آن نام‌های متفاوتی به صورت عامیانه دارند: ایزوتوپ ^۲H (یا هیدروژن-۲) معادل دوتریوم^[۴] و ایزوتوپ ^۳H (یا هیدروژن-۳) معادل تریتیوم است.^[۵] نمادهای D و T گاهی برای اشاره به دوتریوم و تریتیوم استفاده می‌شوند. آیوپاک نمادهای D و T را قبول کرده‌است، اما پیشنهاد کرده‌است که به جای آن از «نمادهای استاندارد» (^۲H و ^۳H) استفاده شود، به جهت جلوگیری از سردرگمی در طبقه‌بندی حروف در فرمول شیمیایی,^[۶] هیدروژن معمولی بدون نوترون گاهی، پروتیوم نامیده می‌شود.^[۷] (در طول مطالعات اولیه رادیواکتیو به برخی از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو سنگین نام‌های دیگری داده شد، اما چنین نام‌هایی امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد)

جدول ایزوتوپ‌ها[ویرایش]

نماد	Z(p)	N(n)	جرم ایزوتوپ (u)	نیمه عمر	حالت واپاشی^[۸]	ایزوتوپ دختر^{[n ۱]}	اسپین هسته‌ای	representative isotopic composition (mole fraction)^{[n ۲]}	range of natural variation (mole fraction)
¹H	۱	۰	۱٫۰۰۷۸۲۵۰۳۲۰۷(۱۰)	پایدار^{[n ۳]}^{[n ۴]}			¹⁄₂⁺	۰٫۹۹۹۸۸۵(۷۰)	۰٫۹۹۹۸۱۶–۰٫۹۹۹۹۷۴
²H^{[n ۵]}	۱	۱	۲٫۰۱۴۱۰۱۷۷۷۸(۴)	پایدار			1⁺	۰٫۰۰۰۱۱۵(۷۰)^{[n ۶]}	۰٫۰۰۰۰۲۶–۰٫۰۰۰۱۸۴
³H^{[n ۷]}	۱	۲	۳٫۰۱۶۰۴۹۲۷۷۷(۲۵)	۱۲٫۳۲(۲) y	β^-	3 He	¹⁄₂⁺	Trace^{[n ۸]}
4 H	۱	۳	۴٫۰۲۷۸۱(۱۱)	۱٫۳۹(۱۰)×۱۰^−۲۲ s [۴٫۶(۹) MeV]	n	3 H	2⁻
5 H	۱	۴	۵٫۰۳۵۳۱(۱۱)	>۹٫۱×۱۰^−۲۲ s ?	n	4 H	(¹⁄₂⁺)
6 H	۱	۵	۶٫۰۴۴۹۴(۲۸)	۲٫۹۰(۷۰)×۱۰^−۲۲ s [۱٫۶(۴) MeV]	3n	3 H	2⁻#
6 H	۱	۵	۶٫۰۴۴۹۴(۲۸)	۲٫۹۰(۷۰)×۱۰^−۲۲ s [۱٫۶(۴) MeV]	4n	2 H	2⁻#
7 H	۱	۶	۷٫۰۵۲۷۵(۱۰۸)#	۲٫۳(۶)×۱۰^−۲۳ s#	4n	3 H	¹⁄₂⁺#

↑ ایزوتوپ‌های پر رنگ شده پایدار هستند
↑ اشاره به مقدار در آب.
↑ بیشتر از ۶٫۶×۱۰^۳۳ yr. فروپاشی پروتون را نگاه کنید.
↑ این و هلیم-۳ تنها هسته‌های پایدار با پروتون بیشتر از نوترون هستند.
↑ تولید شده در طول هسته‌زایی مه‌بانگ
↑ مخزن هیدروژن دارای 2
H با فراوانی ۳٫۲×۱۰^−۵ (کسر مول) است.
↑ در طول نئوکلوسنتز بیگ بنگ تولید شده‌است، اما نه اولیه، به این دلیل که همه این اتم‌ها از آن زمان به بعد به هلیم-۳ تجزیه شده‌اند
↑ Cosmogenic

جستارهای وابسته[ویرایش]

ایزوتوپ‌های هلیم

منابع[ویرایش]

↑ Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
↑ Y. B. Gurov; et al. (2004). "Spectroscopy of superheavy hydrogen isotopes in stopped-pion absorption by nuclei". Physics of Atomic Nuclei. 68 (3): 491–497. Bibcode:2005PAN....68..491G. doi:10.1134/1.1891200. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
↑ A. A. Korsheninnikov; et al. (2003). "Experimental Evidence for the Existence of ⁷H and for a Specific Structure of ⁸He". فیزیکال ریویو لترز. 90 (8): 082501. Bibcode:2003PhRvL..90h2501K. doi:10.1103/PhysRevLett.90.082501. PMID 12633420. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
↑ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "دوتریوم".
↑ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "tritium".
↑ آیوپاک (2005). Nomenclature of Inorganic Chemistry (IUPAC Recommendations 2005). Cambridge (UK): انجمن سلطنتی شیمی–آیوپاک. شابک ‎۰−۸۵۴۰۴−۴۳۸−۸. p. 48. Electronic version.
↑ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "protium".
↑ http://www.nucleonica.net/unc.aspx

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Isotopes of hydrogen». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۶ آذر ۱۳۹۲.

پیوند به بیرون[ویرایش]

B. Dumé (7 March 2003). "Hydrogen-7 makes its debut". Physics World.

[9] ایزوتوپ‌های پر رنگ شده پایدار هستند

[10] اشاره به مقدار در آب.

[11] بیشتر از ۶٫۶×۱۰^۳۳ yr. فروپاشی پروتون را نگاه کنید.

[12] این و هلیم-۳ تنها هسته‌های پایدار با پروتون بیشتر از نوترون هستند.

[13] تولید شده در طول هسته‌زایی مه‌بانگ

[14] مخزن هیدروژن دارای 2
H با فراوانی ۳٫۲×۱۰^−۵ (کسر مول) است.

[15] در طول نئوکلوسنتز بیگ بنگ تولید شده‌است، اما نه اولیه، به این دلیل که همه این اتم‌ها از آن زمان به بعد به هلیم-۳ تجزیه شده‌اند

[16] Cosmogenic

[CIAAW2016-1] Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.

[2] Y. B. Gurov; et al. (2004). "Spectroscopy of superheavy hydrogen isotopes in stopped-pion absorption by nuclei". Physics of Atomic Nuclei. 68 (3): 491–497. Bibcode:2005PAN....68..491G. doi:10.1134/1.1891200. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)

[Korsheninnikov-3] A. A. Korsheninnikov; et al. (2003). "Experimental Evidence for the Existence of ⁷H and for a Specific Structure of ⁸He". فیزیکال ریویو لترز. 90 (8): 082501. Bibcode:2003PhRvL..90h2501K. doi:10.1103/PhysRevLett.90.082501. PMID 12633420. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)

[4] IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "دوتریوم".

[5] IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "tritium".

[6] آیوپاک (2005). Nomenclature of Inorganic Chemistry (IUPAC Recommendations 2005). Cambridge (UK): انجمن سلطنتی شیمی–آیوپاک. شابک ‎۰−۸۵۴۰۴−۴۳۸−۸. p. 48. Electronic version.

[7] IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "protium".

[8] ttp://www.nucleonica.net/unc.aspx

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[n ۱]

[n ۲]

[n ۳]

[n ۴]

[n ۵]

[n ۶]

[n ۷]

[n ۸]

ن ب و ایزوتوپ‌های عناصر شیمیایی
۱ H																	۲ He
۳ Li	۴ Be											۵ B	۶ C	۷ N	۸ O	۹ F	۱۰ Ne
۱۱ Na	۱۲ Mg											۱۳ Al	۱۴ Si	۱۵ P	۱۶ S	۱۷ Cl	۱۸ Ar
۱۹ K	۲۰ Ca	۲۱ Sc	۲۲ Ti	۲۳ V	۲۴ Cr	۲۵ Mn	۲۶ Fe	۲۷ Co	۲۸ Ni	۲۹ Cu	۳۰ Zn	۳۱ Ga	۳۲ Ge	۳۳ As	۳۴ Se	۳۵ Br	۳۶ Kr
۳۷ Rb	۳۸ Sr	۳۹ Y	۴۰ Zr	۴۱ Nb	۴۲ Mo	۴۳ Tc	۴۴ Ru	۴۵ Rh	۴۶ Pd	۴۷ Ag	۴۸ Cd	۴۹ In	۵۰ Sn	۵۱ Sb	۵۲ Te	۵۳ I	۵۴ Xe
۵۵ Cs	۵۶ Ba	*	۷۲ Hf	۷۳ Ta	۷۴ W	۷۵ Re	۷۶ Os	۷۷ Ir	۷۸ Pt	۷۹ Au	۸۰ Hg	۸۱ Tl	۸۲ Pb	۸۳ Bi	۸۴ Po	۸۵ At	۸۶ Rn
۸۷ Fr	۸۸ Ra	**	۱۰۴ Rf	۱۰۵ Db	۱۰۶ Sg	۱۰۷ Bh	۱۰۸ Hs	۱۰۹ Mt	۱۱۰ Ds	۱۱۱ Rg	۱۱۲ Cn	۱۱۳ Nh	۱۱۴ Fl	۱۱۵ Mc	۱۱۶ Lv	۱۱۷ Ts	۱۱۸ Og

	*	۵۷ La	۵۸ Ce	۵۹ Pr	۶۰ Nd	۶۱ Pm	۶۲ Sm	۶۳ Eu	۶۴ Gd	۶۵ Tb	۶۶ Dy	۶۷ Ho	۶۸ Er	۶۹ Tm	۷۰ Yb	۷۱ Lu
	**	۸۹ Ac	۹۰ Th	۹۱ Pa	۹۲ U	۹۳ Np	۹۴ Pu	۹۵ Am	۹۶ Cm	۹۷ Bk	۹۸ Cf	۹۹ Es	۱۰۰ Fm	۱۰۱ Md	۱۰۲ No	۱۰۳ Lr
جدول هسته‌ها رده‌ها: ایزوتوپ‌ها جداول هسته‌ها ایزومرهای هسته‌ای ایزوتوپ‌ها بر پایه عنصر

ایزوتوپ‌های هیدروژن

جدول ایزوتوپ‌ها[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

€4.95