ادبیات داستانی فارسی

این نوشتار دربارهٔ ادبیات داستانی در زبان فارسی است نه نثر فارسی؛ رویکرد به ادبیات داستانی در ایران و افغانستان نیز دارد.

ادبیات داستانی فارسی به آفرینش‌های ادبی داستان به زبان فارسی اشاره می‌کند که در گونه‌های گوناگون به نظم یا نثر نوشته شده است.

تاریخچه[ویرایش]

ریشه‌های ادبی وابستهٔ داستان در زبان فارسی، به حکایت‌ها، مقامات، اسطوره‌ها و تمثیل‌ها برمی‌گردد که در این زمینه با فرهنگ‌های یونانی و عربی ارتباط داشته است. پیش‌زمینه‌های دگرگونی‌ها در ادبیات داستانی نوین ایران به انقلاب مشروطیت، گسترش روزنامه‌نگاری، ترجمهٔ آثار ادبی اروپایی، دانش‌آموختگی نسل‌هایی از دانشجویان ایرانی در اروپا وابسته دانسته‌اند.

داستان‌نویسی[ویرایش]

داستان کوتاه[ویرایش]

نخستین کوشش‌ها برای نگارش داستان کوتاه به زبان فارسی به سبک مدرن توسط نویسنده‌ای با نام مستعار علی عمو انجام شد. این نویسنده در فاصلۀ سال‌های ۱۲۸۸-۱۲۸۹ در نشریۀ خیرالکلام ۴۸ داستان کوتاه به چاپ رساند.[۱] اما آنچه در تاریخ‌نگاری رسمی ادبیات مدرن فارسی بیشتر مورد توجه قرار گرفته، این است که داستان کوتاه نوین فارسی با مجموعه داستان یکی بود، یکی نبود و داستان فارسی شکر است نوشتهٔ محمدعلی جمال‌زاده آغاز شد. سپس نویسندگانی مانند صادق هدایت، بزرگ علوی و صادق چوبک به گسترش آن پرداختند؛ این سه تن را پدران داستان‌نویسی نوین ایرانی و محمدعلی جمال‌زاده را پدر داستان کوتاه فارسی و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات داستانی فارسی می‌دانند[۲]؛ آثارشان راهگشای نسلی نوگرا شد و نفوذشان به اندازه‌ای بود که واقع‌گرایی بر داستان‌نویسی ایران چیرگی همیشگی یافت.[۲]

وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. چراغی، رحیم. ۱۳۸۰. علی عمو چنین گفت: از نخستین داستان‌های کوتاه ایرانی، به کوشش رحیم چراغی، رشت: گیلکان، ص ۱۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ سپانلو، محمدعلی (۱۳۸۷). نویسندگان پیشرو ایران: از مشروطیت تا ۱۳۵۰. تهران: نگاه. ص. ۱۰۳. شابک ۹۶۴۳۵۱۱۳۰۸.