ابن ایاس
| ابن ایاس زین‌الدین محمد بن احمد بن ایاس | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۸ ژوئن ۱۴۴۸ قاهره |
| درگذشت | ۱۵۲۴ قاهره |
| محل زندگی | مصر |
| ملیت |  مصری مملوکی |
| نژاد | عرب مصری |
| تحصیلات | نزد جلال‌الدین سیوطی و عبدالباسط بن خلیل حنفی |
| پیشه | تاریخ‌نگاری |
| شناخته‌شده برای | تاریخ‌نویسی برای مصر از کهن‌ترین روزگار تا زمان خود |
| آثار | بدائع الزهور فی وقائع الدهور، عجائب السلوک، عقود الجُمان فی وقائع الأزمان، مرج الزهور فی وقائع الدهور، نشق الأزهار فی عجائب الاقطار، نزهة الأمم فی العجائب والحِکَم، منتظم بدءِ الدنیا و تاریخ الأمم. |
زین‌الدین محمد حنفی شهرت‌یافته به ابن اِیاس (۱۴۸۸-۱۵۲۴) تاریخ‌نگار مصری دورهٔ مملوکی بود که به شعر عربی نیز روی آورد.[۱]
زندگی[ویرایش]
زادهٔ ۱۸ ژوئن ۱۴۴۸/ ۶ ربیع‌الثانی ۸۵۲ق در قاهره بود. نسبش «ابوالبرکات زین الدین محمد بن احمد بن ایاس حنفی» ذکر شده است. نزد جلال‌الدین سیوطی و عبدالباسط بن خلیل حنفی فقه خواند. در ۱۴۷۸م ۸۸۲ق به حج رفت. سپس، عزلت‌گزین شد و از دربارها دوری می‌کرد. ابن ایاس در ۱۵۲۴/ ۹۳۰ق در قاهره درگذشت.
آثار[ویرایش]
- بدائع الزهور فی وقائع الدهور: (به‌معنای: گل‌های آشکار در رویدادهای روزگار) مهم‌ترین اثر او که بیشترین ویژگی‌های تاریخ‌نویسی‌اش در آن آشکار است. نسخهٔ به‌جاماندهٔ آن، بخش‌های نخستینش گمشده و گویا رویدادهای تازه‌تر نیز به آن افزوده شده است.
- عجاب السلوک: کوتاه‌شدهٔ بدائع الزهور است.
- عقود الجُمان فی وقائع الأزمان: تاریخ کوتاه مصر
- مرج الزهور فی وقائع الدهور: تاریخ کوتاه جامع از باستان تا روزگار انوشیروان که از دید تاریخ‌نویسی نوین، ستوده نمی‌شود و بیشتر پژوهشگران این اثر را منسوب به ابن ایاس می‌دانند.
- نشق الأزهار فی عجائب الاقطار: کتابی دربارهٔ اخترشناسی و پدیده‌های نجومی، به‌ویژه آن بخش از این علم که به مصر پیوسته است.
- نزهة الأمم فی العجائب والحِکَم: در شگفتی‌های حکم‌ها در تاریخ جهان است.
- منتظم بدءِ الدنیا و تاریخ الأمم: تاریخ عام تا روزگاران مکتفی بالله.
.jpg)
