Sədaqət Kərimova
 | Bu məqalənin ensiklopedik tələblərə cavab vermədiyinə dair şübhələr var. Lütfən, ensiklopedikliyi təsdiq etmək üçün məqalənin mövzusuna uyğun tərəfsiz, etibarlı mənbələr əlavə edin. Əgər belə mənbələr göstərilməzsə, məqalə birləşdirilə, yönləndirilə və ya silinə bilər. |
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
| Sədaqət Qayınbəy qızı Kərimova | |
|---|---|
| ləzg. Керимова Седакъет Къайинбеган руш | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qusar rayonu, Azərbaycan SSR |
| Milliyyəti | ləzgi |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universiteti |
| İxtisası | Jurnalistika |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, bəstəkar |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili, Ləzgi dili, rus dili |
| Mükafatları |  |
| sedagetkerimova.com | |
Sədaqət Qayınbəy qızı Kərimova (ləzg. Керимова Седакъет Къайинбеган руш; 30 may 1953, Qalacıq, Qusar rayonu) — ləzgi şairi, yazıçısı, bəstəkarı, rejissoru.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sədaqət Kərimova 1953-cü ilin martın 30-da Qusarda anadan olmuşdur. 1969-cu ildə Qusar şəhər 1 saylı orta məktəbini bitirmişdir. Hələ məktəb illərindən respublikanın bir sıra qəzet və jurnallarında şeir, hekayə və məqalələrlə çıxış etməyə başlamışdır.
1969-cu ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə daxil olan S.Kərimova tələbəlik illərinin ilk günlərindən “Azərbaycan gəncləri” qəzetinin ştatdankənar müxbiri kimi əxlaq mövzusunda yazdığı silsilə məqalələri ilə tanınmışdır.
Universiteti bitirdikdən sonra Azərbaycan KP MK-nın “Sovet kəndi” qəzetində 17 il fasiləsiz çalışmışdır. Sonralar “Azərbaycan” qəzetində şöbə müdiri, “Günay” qəzetində baş redaktorun müavini kimi fəaliyyət göstərmişdir.
S.Kərimova 1997-ci ildən üç dildə çıxan “Samur” qəzetinin baş redaktorudur. Həmin qəzeti öz vəsaiti ilə nəşr edir. S.Kərimova Azərbaycan, rus və ləzgi dillərində çap olunmuş 9 mindən çox məqalənin müəllifidir.
Jurnalistika sahəsindəki uğurlarına görə o, hələ Sovet dövründə Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqının “Qızıl qələm” (1984) və Həsənbəy Zərdabi adına (1991) mükafatlarına layiq görülmüşdür.
Sədaqət Kərimova indiyə kimi ləzgi, azərbaycan rus və türk dillərində nəşr olunmuş 40 nəzm və nəsr kitabının müəllifidir. Onun qələmindən azərbaycan dilində “Səssiz haray”, “Bir yaz gecəsi”, “Hal”, “Qürub”, “Ağ qəm”, “Özgə ağrısı”, "Yol ayrıcında" nəsr kitabları, “Qərib quşun nəğməsi”, “Qəlbinə boylan, insan”, "Hardasan, əvvəlki mən?" nəzm kitabları çıxıb.
Ləzgi dilində onun “Ləzginka çal” ("Лезгинкадал илига"), “Köklənsin dünyamız “Ləzginka” üstə” ("Къарагъ дуьнья, Лезгинкадал кьуьлериз"), “Dil haqqında ballada” ("ЧIалакай баллада"), “Daha bir bahar” ("Мад са гатфар"), “Günəş gülür” ("Рагъ хъуьрезва"), “Hisslərimlə baş-başa” ("Гьиссерин кимел") adlı şeir kitabları, “Soyuq günəş” ("Къайи рагъ"), “Leyin nağılı” ("Леян мах"), “İtən gündəlik” ("Квахьай йикъарган") nəsr kitabları işıq üzü görüb.
Rus dilində müəllifin "Yeddi dağın arxasında" («За семью горами»), «Блажная» ("Hal"), «Медвежий дождь» ("Ayı yağışı"), «Потерянный дневник» ("İtən gündəlik"), «Дум моих узоры» ("Düşüncələrimin naxışları") adlı nəzm və nəsr kitabları çapdan çıxıb.
S.Kərimova Azərbaycan və ləzgi dillərində qələmə alınmış 700 səhifəlik “Qusar, qusarlılar КцIар, кцIарвияр” (2011) ensiklopedik toplusunun müəllifidir. Kitabda Qusar rayonunun tarixi, etnoqrafiyası, maarifi, mədəniyyəti, adət-ənənələri, tanınmış insanları haqqında maraqlı məlumatlar toplanmışdır.
2017-ci ildə Türkiyədə müəllifin "Lezgiye" adlı kitabı çapdan çıxmışdır. Onu türk dilinə Abdulla Qubalı tərcümə etmişdir.
S.Kərimova topladığı 500-dən çox ləzgi bayatısı əsasında 2017-ci ildə "Mənim şair xalqım" adlı kitab yazıb çap etdirmişdir. Kitab Azərbaycan EA-nın Folklor İnstitutunun diqqətini cəlb etmiş, müəllifin azərbaycan dilinə tərcümə etdiyi ləzgi bayatılarından ibarət kitabını ayrıca nəşr etdirmişdir.
Sədaqət Kərimova tanınmış yazıç-jurnalist Müzəffər Məlikməmmədovla birlikdə “Ləzgicə-azərbaycanca lüğət” və “Azərbaycanca-ləzgicə lüğət” kitablarını tərtib edib çapdan çıxarmışdır.
2003-cü ildə Müzəffər Məlikməmmədov S.Kərimova haqqında “Sədaqət” adlı sənədli-publisistik kitab nəşr etdirmiş, yazıçının həyat və yaradıcılığını ətraflı təhlil etmişdir.
2013-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Nobel İnformasiya Mərkəzi tərəfindən “Sədaqət Kərimovanın həyat və yaradıcılığı” adlı biblioqrafik vəsait çap olunmuşdur. Onun müəllifi filologiya elmləri namizədi Bəybala Ələsgərovdur.
2014-cü ildə Azərbaycan Milli Kitabxanası Sədaqət Kərimovanın həyat və yaradıcılığını əks etdirən geniş biblioqrafik kitab hazırlayıb çapdan çıxarmışdır. Sədaqət Kərimova bəstəkar kimi də tanınır. Sözləri və musiqisi özünə məxsus olan 100-dən çox mahnısının mətnləri və notları onun 2018-ci ildə çapdan çııxmış “Mənim mahnılarım” adlı kitabına daxil edilmişdir.
S.Kərimova 1997-ci ildə yaratdığı “Suvar” Ləzgi Mahnı və Rəqs Ansamblına 20 il rəhbərlik etmiş, 40-a yaxın ləzgi xalq melodiyasını yenidən işləmiş, bir neçə rəqs yaratmışdır. "Qarılar", "Şən qızlar", "Qu quşları", "Dem", "Kəpənəklər" və sair belə rəqslərdəndir.
Filmləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Onun ssenari müəllifi və rejissoru olduğu sənədli, musiqili, etnoqrafik, o cümlədən qısametrajlı bədii filmlər onun Youtube kanalında yerləşdirilmişdir.
S.Kərimovanın ssenari müəllifi, bəstəkarı və prodüseri olduğu, 2018-ci ildə çəkilib, 2021-ci ildə Youtube-də yerləşdirilmiş «Soyuq günəş» bədii filmi tamaşaçıların dərin rəğbətini qazanmış, onu bu günə kimi ləzgi, azərbaycan və rus dillərində 15 milyon insan izləmişdir.
S.Kərimovanın ssenari müəllifi və rejissoru olduğu “İtən gündəlik” və “Səssiz haray” filmləri də YouTube-də ən çox izlənən filmlər siyahısına düşmüşdür.