Puantilizm

Puantilizm (fr. Pointillisme, hərfən "dəqiqlik", fr. point — nöqtə), və ya divizionizm — 1885-ci ildə Fransada yaranmış neoimpressionizmin şəklində stilistik istiqamət, müntəzəm, sivri və ya düzbucaqlı formanın fərdi (qeyri-təcrid olunmuş) vuruşlarında yazma qaydasına əsaslanır. Optik effekti (məsələn, izləyicinin gözünün retinasına "qarışdırmaq" mənasını verən) boyaların fiziki qarışığının rədd edilməsi ilə xarakterizə olunur.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaranması gənc rəssam Jorj Söranın rəng nəzəriyyəsinə bağlıdır, Şarl Blan, Ejen Şevrel, Oqden Rudanın əsərlərini araşdırdı və ilk olaraq 1886-cı ildə nümayiş etdirilən "Son Qədim impressionist" sərgisində sərgilənən "Qrand-Jatt adasında bazar günü".

İndi Çikaqoda olan böyük Qrand-Jatt sensasiya yaradıb və neoimpressionizmin proqramı kimi qəbul edilməyə başladı. Ancaq Söranın yaradıcı inkişafı davam etdi. O, gözün retinasında müəyyən optik birləşmələrin təsirini deyil, çox yönlü xəttlərin və hərəkətlərin emosional təbiətini də maraqlandırır. Söranın ölümü neoimpressionizmin gələcəyində çətinlik yaratdı. Rəssam Lüsyen Pissarro ölümdən xəbərdar olub Londondan atasına demişdi:

"Puantilizm onunla öldü".

Pissarro oğluyla razılaşdı:

"Düşünürəm ki, doğru olduğunuz, nöqtə texnikası bitmişdir amma," deyə əlavə etdi. "İnanıram ki sənət üçün çox əhəmiyyətli olacaq digər nəticələr ortaya çıxacaq. Søra, əlbəttə ki, rəsm üçün yeni bir şey etdi."[1]

Rəssamlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Jorj Söra
• Pol Sinyak
• Kamil Pissarro
• Lüsyen Pissarro
• Anri Kross
• Şarl Anqran
• Maksimilian Lüks
• İppolit Ptijan
• Jorj Lemmen
• Teo Van Risselberqe
• Covanni Seqantini
• Nikolay Meşerin
• Vinsent Van Qoq

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Хайо Дюхтинг. Жорж Сёра,– Москва "Арт-Родник", 2005.
• Письма. Дневники. Литературное наследие. Воспоминание современников (перевод с французского) / Жорж Сера, Поль Синьяк ; (Сост., вступ. статья, с. 3–48, примеч. К. Г. Богемской).– Москва : Искусство, 1976.– 335 с.
• Перрюшо, А. Жизнь Сёра. (Пер. с фр. Послесл. М.Н. Прокофьевой).– М.: Радуга, 1992.– 192 с.– ISBN 5-05-004019-1.
• Синьяк, П. От Эж. Делакруа к неоимпрессионизму / Пер. с фр. и предисл. И. Дудина.– М.: И. Кнебель, 1912 (обл. 1913).– 94 с.: ил.– С прилож. статьи о законах цвета из "Grammaire des arts du dessin".
• Мировое искусство. Постимпрессионизм: [история движения в биографиях художников]: [иллюстрированная энциклопедия] / [текст И.Г. Мосина].– Санкт-Петербург; Москва: Кристалл: ОНИКС, 2006.– 175 с.: цв. ил. ISBN 5-9603-0051-6, 10 000 экз.
• Félix Fénéon. "Georges Seurat et l'opinion publique".– L'échoppe, 2010.