Oltu döyüşü

Oltu döyüşü — Türk ordusu ilə Ermənistan Demokratik Respublikası arasında 25 iyul 1920 - 5 sentyabr 1920-ci il tarixi arası baş vermiş döyüşdür. Şərq Cəbhəsi Komandiri Kazım Qarabəkirin başçılıq etdiyi türk ordusunun qəti zəfəriylə nəticələnmişdir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci dünya müharibəsinə girən Osmanlı İmperiyası və onun müttəfiqləri məğlubiyyətə uğramışdır. Rusiya vətəndaş müharibəsi əsnasında Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan Rusiya imperiyasından öz müstəqilliyini elan etmişdir. Osmanlı İmperiyasının sərhədlərini təyin edən Serv Sülh Sazişi imzalanmışdır. 1878-ci ildə Oltu mahalı Rusiya tərəfindən ilhak edilmişdi.

Birinci döyüş[redaktə | mənbəni redaktə et]

Gürcüstan və Ermənistan Demokratik Respublikası qərb əyaləti, Oldu mahalı üzərində idarəni ələ keçirə bilmirlər. Bölgəni qısa döyüşlər nəticəsində ortaya çıxan yerli müsəlman döyüş ağaları idarə altına alır.

İkinci döyüş[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yerli Türk qüvvələri və Erməni sərhəd birliklərinin bir-birləriylə qarşıdurmasının nəticəsi olaraq ermənilər mahal istiqamətində hərbi yürüş təşkil etməyə başlayırlar. 16 iyun 1920-ci ildə erməni qüvvələri Oltu mahalını işğal edir.

Buna qarşılıq olaraq, Şərq Cəbhəsi Komandiri Qazıntım Karabekir 3 sentyabrda Oltuya dörd türk batalyonu göndərir və erməniləri geri oturdur. Karabekir sonradan 20 sentyabradək erməni hərbi birləşmələrinin izləyərək Ermənistanın Gümrü şəhərinə qədər irəlilədi.