I Əbdürrəşid xan

I Əbdürrəşid xan
1533 – 1559
ƏvvəlkiSultan Səid xan
SonrakıƏbdülkərim xan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Yarkənd, Yarkənd xanlığı
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Atası Sultan Səid xan
Uşaqları
Ailəsi Cığataylılar
Dini Sünni İslam

Əbdürrəşid xan ibn Sultan Səid xan (1509, Moğolustan1559, Xotən, Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu) — Yarkənd xanlığının hakimi.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Said xanın yerinə keçən oğlu Əbdürrəşid xan (1533-1559) atasının bu parlakq dönəmini davam etdirəməmişdir. Bu dövrin ən böyük rahatsızlığı ölkənin Uyğurustan olaraq bilinən şərq şəhərləri ilə Altışəhər olaraq bilinən Xotan, Yarkənd, Yengihisar, Qaşqar, AksuUçturfan kimi qərb şəhərləri arasındakı arasında sürdürülən üstün olma mübarizənin böyüyərək düşmənlıyə çevrilməsidir.

Bu durumdan istifadə edən və Monqolustanda hegemonluğu əllərinə keçirərək həm Çin istiqamətində, həm də Şərqi Türkistan yönündə irəliləmək istəyən Kalmuklar (Jungarlar) sıx-sıx Şərqi Türkistanın şərq şəhərlərinə basqınlar etməyə başlamışdılar.

Mirzə Heydər Duqlat yazdığı əsərə görə, dövrün Yarkənd xanlığının hökmdarı Sultan Səid xanın yerinə keçən oğlu Rəşidi xanın adını verərək "Tarix-i Rəşidi" onun adına təqdim etmişdir. Mirzə Məhəmməd Heydər Duqlat bu dövr hadisələrini ətraflı bir şəkildə anladır.

I Əbdürrəşid xan 1559-cu ildə vəfat edib.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]