Temsilciler Meclisi (Türkiye)

Türkiye Cumhuriyeti
Temsilciler Meclisi
T.C Kurucu Meclisi dönemi
Meclis Arması
Türkiye Cumhuriyeti Kurucu Meclisi Arması
Tür
Tür
Tarih
Kuruluş6 Ocak 1961 (63 yıl önce) (1961-01-06)
Dağılış25 Ekim 1961 (62 yıl önce) (1961-10-25)
ÖncekiTürkiye Büyük Millet Meclisi
SonrakiTürkiye Büyük Millet Meclisi
Toplantı yeri
III. TBMM Binası
Bakanlıklar, Ankara, Türkiye


Türkiye Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi, Türkiye Cumhuriyeti Kurucu Meclisinin alt kanadı olarak toplanmış yasama organıdır. 27 Mayıs Darbesi sonrası, 6 Ocak 1961 ile 24 Ekim 1961 tarihleri arasında 1961 Anayasası'nı hazırlamak ve "İkinci Cumhuriyet" rejimini hazırlamak için Kurucu Meclis çatısı altında Millî Birlik Komitesi ile beraber kurulmuştur. Görev yürüttüğü süre boyunca Kâzım Orbay, Lûtfi Akadlı ve İbrahim Hilmi Senil Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevinde bulunmuştur.

6 Ocak 1961 tarihinde toplanan Kurucu Meclis, günümüzde Türkiye Büyük Millet Meclisi Kompleksi olarak kullanılan III. TBMM Binası'nda toplantılarını gerçekleştirmiştir.

Oluşum[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni anayasa yapma görevi verilen Kurucu Meclis, Millî Birlik Komitesi (MBK) ve Temsilciler Meclisi'nden oluşuyordu. Temsilciler Meclisi, genel oy kullanılarak kurulmamış olmasına rağmen, geniş bir temsil sağlama amacıyla çeşitli kuruluşlar ve iller tarafından seçilen üyelerden oluşuyordu. Bazı üyeler, 1957 yılında düzenlenen seçimlerle doğrudan seçilmişlerdi ve MBK'nin müdahalesi olmadan meclis içinde çoğunluğu oluşturuyorlardı. Demokrat Parti (DP) üyelerinin meclise alınmasını engelleyen bir kural mevcut olduğundan, Temsilciler Meclisi, ağırlıklı olarak Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) üyelerinden oluştu. Mecliste CHP'nin yanı sıra temsil edilen diğer parti ise Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'ydi.

Temsil eksikliğinin anayasa bakımından potansiyel sakıncalarını önlemek amacıyla, Kurucu Meclis'in kabul edeceği anayasa metninin halkoyuna sunulması düşünülmüştür. Anayasanın belirlenen tarihe kadar tamamlanamaması veya halkoyunda reddedilmesi durumunda ise, genel seçimle oluşacak bir Temsilciler Meclisi'nin göreve çağrılması öngörülmüştür. 9 Ocak 1961'de seçilen Temsilciler Meclisi, Anayasa Komisyonunun hazırladığı tasarı üzerindeki görüşmeleri, yeni anayasanın 27 Mayıs 1961'de Kurucu Meclis tarafından kabul edilmesiyle tamamlamıştır. Kurucu Meclis'in iki kanadı arasında belirgin görüş ayrılıkları gözlemlenmemiştir.

Temsilciler Meclisi üyeleri listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Temsilcilerin listesi aşağıdaki gibidir:[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  2. ^ Üyeliği YSK tarafından iptal edildi.