HPV aşısı

İnsan papilloma virüsü (HPV) aşıları, belirli insan papilloma virüsü (HPV) türlerinin neden olduğu enfeksiyonu önleyen aşılardır.[1] Mevcut HPV aşıları, iki, dört veya dokuz tip HPV'ye karşı koruma sağlar.[1][2] Tüm HPV aşıları, en büyük rahim ağzı kanseri riskine neden olan en az HPV tip 16 ve 18'e karşı koruma sağlar.[1] HPV aşılarının rahim ağzı kanserinin %70'ini, anal kanserin %80'ini, vajina kanserinin %60'ını, vulva kanserinin %40'ını önleyebileceği ve HPV pozitif orofaringeal kanserlerin önlenmesinde %90'dan fazla etkinlik gösterdiği tahmin edilmektedir.[3][4][5][6] Ayrıca HPV tiplerine karşı koruma sağlayan dörtlü ve nonvalan aşılar ile bazı genital siğilleri önlerler. HPV-6 ve HPV-11 daha fazla koruma sağlar.[1]

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), diğer koruyucu önlemlerle birlikte tüm ülkelerde rutin aşıların bir parçası olarak HPV aşılarını önermektedir. Aşılar, kişinin yaşına ve bağışıklık durumuna bağlı olarak iki veya üç doz gerektirir. Tipik olarak dokuz ila on üç yaşlarındaki kızların aşılanması önerilir.[1] Aşının, cinsel aktivite başlamadan önce (HPV’ye maruz kalmadan önce) verilirse en etkili olduğu saptanmaktadır.[7] Aşılar en az 5 ila 10 yıl koruma sağlar. Aşılamadan sonra Rahim ağzı kanseri taraması hâlâ gereklidir.[1] Nüfusun büyük bir bölümünün aşılanması, aşılanmamış olanlara da fayda sağlayabilir.[8]

Enjeksiyon yerinde ağrı insanların yaklaşık %80'inde görülür.[1] Bölgede kızarıklık, şişlik ve ateş de oluşabilir.[1]

İlk HPV aşısı 2006 yılında kullanıma sunulmuştur.[1][9] 2017 itibarıyla, 71 ülke, en azından kızlar için rutin aşılarına dahil etmektedir.[1] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[10] Düşük ve orta gelirli ülkelerde aşılama uygun maliyetli olabilir.[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j "Human papillomavirus vaccines: WHO position paper, May 2017". Weekly Epidemiological Record. 92 (19): 241-68. May 2017. PMID 28530369. Diğer özet (PDF). 
  2. ^ "Safety and Efficacy Data on Vaccines and Immunization to Human Papillomavirus". Journal of Clinical Medicine. 4 (4): 614-33. April 2015. doi:10.3390/jcm4040614. PMC 4470159 $2. PMID 26239350. 
  3. ^ "Prevalence and type distribution of human papillomavirus in carcinoma and intraepithelial neoplasia of the vulva, vagina and anus: a meta-analysis". International Journal of Cancer. 124 (7): 1626-36. April 2009. doi:10.1002/ijc.24116. PMID 19115209. 
  4. ^ "HPV vaccination to prevent oropharyngeal carcinoma: What can be learned from anogenital vaccination programs?". Oral Oncology. 51 (12): 1057-60. December 2015. doi:10.1016/j.oraloncology.2015.10.011. PMID 26520047. 
  5. ^ "Cervical cancer prevention: immunization and screening 2015". The Medical Clinics of North America. 99 (3): 469-77. May 2015. doi:10.1016/j.mcna.2015.01.003. PMID 25841595. 
  6. ^ "Oropharyngeal Squamous Cell Carcinoma". Definitions. StatPearls. Updated. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 4 Aralık 2020. doi:10.32388/G6TG1L. PMID 33085415. Bookshelf ID: NBK563268. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021 – NCBI vasıtasıyla. 
  7. ^ "Evrim Ağacı - Enfeksiyon Sonrası Aşı". 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Cervical cancer prevention in Australia: Planning for the future". Cancer Cytopathology. 124 (4): 235-40. April 2016. doi:10.1002/cncy.21643. PMID 26619381. 
  9. ^ The immunological basis for immunization series: module 19: human papillomavirus infection. World Health Organization. May 2011. ISBN 9789241501590. 
  10. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  11. ^ "Cost-effectiveness of human papillomavirus vaccination in low and middle income countries: a systematic review". Vaccine. 31 (37): 3786-804. August 2013. doi:10.1016/j.vaccine.2013.06.060. PMID 23830973. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=HPV_aşısı&oldid=33139036" sayfasından alınmıştır